‘Op Koningsdag is het een feestje in de trein’
Uitpuilende treinen en trams zijn doorgaans niemands favoriet, behalve op Koningsdag. Hoe meer zielen, hoe meer vreugd lijkt dan het credo. Zelfs voor conducteur Kelly Rol (31) en de Amsterdamse trambestuurder Erick den Hartog (32). „In polonaise proberen ze dan toch de trein in te komen.”
Het eerste jaar dat Rol als ‘volleerd’ conducteur op de trein mocht rijden, gaf ze zich vrijwillig op om te werken op Koningsdag. „Ik vind Koningsdag zelf ook geweldig om te vieren en was benieuwd hoe NS hiermee omging”, zegt Rol die vorig jaar haar vuurdoop kreeg. „Nou het was een feestje in de trein. Iedereen is in een vrolijke bui. Dat is echt heel leuk om in te werken.”
Vrijmarkt in de trein
Nieuwsgierig als Rol is, maakt ze op zo’n dag graag een praatje met de reizigers. Dit levert mooie verhalen op, zegt de goedlachse Purmerendse. Vorig jaar begon ze haar dienst ’s middags met het traject tussen Amsterdam en Utrecht. Volop mensen in de trein die daar de vrijmarkt gingen bezoeken, en sommigen konden niet wachten. „Een man legde zijn kleedje uit op het balkon van de trein en begon een paar spulletjes te verkopen. Hij dacht: zo vang ik veel mensen en ben ik zo klaar. Het mag natuurlijk niet, en dat heb ik hem ook duidelijk gemaakt, maar ik moest daar stiekem toch wel om lachen. Heerlijk toch?”
De rest van haar dienst, tot in de late uurtjes, reed ze op het traject Alkmaar – Amsterdam. Doordeweeks al een druk traject en op dit oranje volksfeest al helemaal. Op de stations wordt extra NS-personeel en toezichthouders ingezet, wat een hoop scheelt voor haar werk in de trein. Zo is het verboden om alcohol mee te brengen in de trein, maar dat wordt door haar collega’s meestal al ondervangen. „Het enige wat ik nog hoef te doen, is de vrolijke reizigers veilig wegbrengen naar hun plaats van bestemming.”
Druk, druk, druk
In de avonduren is het soms zo druk dat er geen doorkomen aan is in de trein. Ze heet mensen dan welkom op het perron. „Vanaf Alkmaar terug naar Amsterdam was het zo druk dat ze in polonaise probeerden toch de trein in te komen. Ik vond dat wel een originele manier. Natuurlijk zijn er ook vervelende, dronken mensen, maar het is maar hoe je daar zelf mee omgaat. Ik blijf altijd positief.”
Vorig jaar had ze „het lef nog niet”, maar dit jaar gaat ze net als haar collega’s ook oranje accenten aanbrengen in haar outfit. Want ook dit jaar is ze weer aan de beurt. Niet vrijwillig, maar erg vindt ze het niet. „Ik vind het zeker geen straf om te werken.”
In de tram in Amsterdam
En precies datzelfde gevoel heeft Erick den Hartog ook. De trambestuurder van lijn 2, op Koningsdag een gecombineerde lijn 2 met lijn 1, heeft het in zijn 10-jarige carrière bij GVB in Amsterdam al menig keer gedaan. Hij ziet het ieder jaar weer drukker worden. En dat is soms wel lastig. „Soms loopt alles in het honderd en is er veel vertraging”, zegt Den Hartog. „Maar op zo’n dag is dat goed uit te leggen. De feestelijke stemming maakt het leuk om te werken. Reizigers hebben weleens gezegd dat ze het zo knap vinden dat ik zo rustig blijf. Dat is wel heel leuk om te horen. Werken op zo’n dag is vooral een drukke, maar leuke en positieve ervaring.”
Op Koningsdag rijdt hij een aangepaste route langs de rand van het centrum. Stapvoets rijden is daardoor normaal gesproken niet nodig. Tot die ene keer. „Ik had wat beschonken jeugd achterin die aan het springen was. Je voelde de hele tram bewegen. Het voelde bijna alsof we uit de rails zouden gaan rijden, dus nam ik wat gas terug. Ach, je moet het allemaal een beetje met een korreltje zout nemen. Het is wat je er zelf van maakt. Als je met een zuur gezicht rond gaat rijden, dan wordt het ook een zure dag om te werken.”
Feestvreugde
De ’feestbeesttijden’ van Den Hartog zelf liggen inmiddels achter zich, maar door op Koningsdag te werken, pikt hij toch een graantje van de feestvreugde mee. „Ook onderling met collega’s is het dan heel gezellig. Vooral op het eindpunt. Er hangt een leuke sfeer. Je ziet ze rondrijden in versierde trams, met oranje boa’s om of geschminkte vlaggetjes op de wangen. Die feeststemming vind ik hartstikke leuk.”