Tjerk de Vries Nieuws 16 mrt 2017, 14:07

Leestijd: 3 minuten

De strijd is gestreden, nu kan het gevecht beginnen

Nu de stofwolken van een felle verkiezingscampagne zijn opgetrokken, kan er worden begonnen aan het vormen van een nieuwe regering.

Het vorige kabinet was op zich niet zo’n helse klus om bij elkaar te krijgen. PvdA en VVD haalden toen met z’n tweetjes een meerderheid van 79 zetels (38 plus 41) en sloegen de handen ineen.

Deze keer zal het een lastiger verhaal worden. VVD is de grootste partij en mag de hoofdrol gaan spelen in het vormen van een nieuw kabinet. Normaliter zou de tweede partij ook aansluiten, maar in dit geval is dat vrijwel uitgesloten.

PVV

Nog niet alle stemmen zijn geteld, maar die tweede partij wordt namelijk hoogstwaarschijnlijk de PVV en daarmee wil geen enkele partij een regering vormen.

CDA en D66 zijn daarna de grootste met ieder 19 zetels. Samen met de VVD die donderdagochtend op 33 zetels stond, komen de drie tot een zetelaantal van 71, waar 76 noodzakelijk is om een meerderheid te vormen.

En dus zal er een vriendje, of wellicht wel twee, gevonden moeten worden om een regering te vormen. En dat is dus in het gunstige geval dat CDA, VVD en D66 er samen uitkomen. Zeker is dat echter niet. CDA, VVD en D66 zullen allemaal vechten voor hun standpunten en om de beloftes die ze aan hun kiezers hebben gedaan waar te kunnen maken. Komen zij er niet uit, dan zijn de rapen gaar en wordt het nieuwe kabinet een mengelmoes van allerlei partijen die bij elkaar zijn geschraapt om 76 zetels te sprokkelen.

GroenLinks

Meest voor de hand liggend is dus wel dat het een ’rechts’ kabinet wordt. Toch is het een linkse partij die woensdagnacht als grote winnaar uit de bus kwam. Het GroenLinks van Jesse Klaver, nu ook wel The Jessiah genoemd, komt op een aantal van 14 zetels en dat betekende een winst van maar liefst 10.

Dat aantal is waarschijnlijk mede te danken aan de stemmers die de PvdA de rug toekeerden. De coalitiegenoot van de VVD in de afgelopen regeringsperiode werd door de eigen achterban keihard afgerekend op de afgelopen jaren en het interne moddergevecht tussen Diederik Samsom en Lodewijk Asscher. De laatste won die strijd, maar verloor wel zomaar 29 zetels.

VVD

Met haar prestatie zou je zeggen dat GroenLinks een plekje op het pluche verdient, maar het is maar zeer de vraag of de idealen van die partij te rijmen zijn met die van ’baasje’ VVD.

Andere opvallende stijgers zijn de Partij voor de Dieren, DENK, 50PLUS en Forum voor Democratie.

Voor de veelbesproken Sylvana Simons is geen plek in de Tweede Kamer. Haar Artikel 1 haalde geen enkele zetel. Simons had zich in eerste instantie aangesloten bij DENK en hoogstwaarschijnlijk was ze wel in de Kamer gekomen als ze daar was blijven zitten.

Verliezer

De aller-, allergrootste verliezer is echter toch Jaques Monasch. Deze oud-PvdA’er rekende met Nieuwe Wegen op „twintig tot dertig” zetels, maar behaalde er nul.

Hoe nu verder? Er zal een zogenoemde verkenner worden aangewezen die uit moet vissen welk kabinet er mogelijk is. Dat zal een VVD’er worden. Vervolgens kan een informateur gaan informeren of zo’n kabinet ook tot stand kan komen.

Ten slotte kan de formateur, die in de regel ook de nieuwe premier wordt (waarschijnlijk Rutte), aan het einde van het proces een regering gaan vormen of samenstellen (formeren).