Anne-Fleur Pel Nieuws 10 mrt 2017, 07:39

Leestijd: 6 minuten

‘De sneeuw voelde alsof ik in ijs of beton vastzat’

Bijna vier uur lang lag snowboarder Barry Haerens (41) onder een sneeuwdeken nadat een lawine hem had meegesleurd. Het is inmiddels 18 jaar geleden, maar als hij erover praat, voelt hij de paniek van toen opnieuw. „Ik kon geen vinger bewegen. Het was alsof ik in ijs of beton vastzat.”

De nu vader van drie uit het Zeeuwse Schoondijke denkt altijd aan wat hem overkomen is bij berichten over lawines. Hij was een student van 23 toen hij met zijn broer en vier vrienden met de bus naar Val Thorens in de Trois Vallées in Frankrijk afreisde om te snowboarden. Wintersport was traditie. „We renden de bus uit, kleedden ons om, haalden onze pas en gingen meteen de berg op om zoveel mogelijk sneeuw te kunnen pakken”, vertelt Haerens.

‘Ik zat muurvast’

„Om 9.30 uur begonnen we aan onze eerste afdaling tussen twee pistes in, de zogeheten vierde vallei. Een mooie plek met veel poedersneeuw. Ik reed achter een vriend die viel en stopte om te kijken of alles goed ging. Hij ging vervolgens naar rechts en ik naar links.”

En toen ging het mis. Nog geen 10 minuten na de eerste afdaling van de vakantie. Hij voelde de sneeuw onder hem verschuiven. „Of het door mijn remmen kwam of dat de sneeuwlaag afbrak, weet ik niet. Ik bleef bochtjes maken, maar zag een rotsgedeelte over het hoofd en viel in een afgrond van een meter of drie. Ik begon te rollen. Of dat 10 of 50 meter was kan ik me niet herinneren. Daarna zat ik muurvast.”

Paniek

Haerens was een fanatiek boarder. Sinds zijn zestiende stond hij jaarlijks op de piste en hij verslond alles op Discovery Channel over snowboarden of lawines en las alle tips. Hij was een arme student en „stak mijn geld liever in mijn reis dan in een dure lawinepieper”. „Ik wist dat je een luchtbel moet creëren en dat heb ik in een reflex met mijn armen proberen te doen.”

„Ik raakte in paniek en begon te roepen: ‘Hier ben ik!’ Ik ben jong, dit is geen manier om aan mijn einde te komen. Ik kan me de paniek goed herinneren. De situatie is zo onwerkelijk. Toen besefte ik me dat ik rustig moest blijven om zuurstof te sparen. Ik dacht: Een vriend heeft me zien vallen. Ze zijn met z’n vijven. Ik ben er binnen no-time uit. Dat bleek even anders.”

4 uur onder de sneeuw

Bijna 4 uur heeft Haerens onder de sneeuw gelegen. Gelukkig maar heel even bij bewustzijn, denkt hij. Pas toen hij een dag later klappertandend wakker werd in het ziekenhuis, hoorde hij wat er precies was gebeurd. „Mijn vrienden hadden nog naar me gezocht, maar dachten uiteindelijk dat ik naar beneden was gegaan.” Na 15 minuten besloten ze toch hulptroepen te verzamelen, maar dat bleek boven aan de piste lastig. De mensen beneden kwamen pas in actie. Met behulp van honden is Haerens uiteindelijk gevonden.

„Twee vrienden waren mee naar boven gegaan, omdat ze niet wilden dat mijn broer mij zou zien. Na bijna vier uur worden de overlevingskansen niet heel groot geacht. Toen ze mij vonden, was mijn lichaamstemperatuur 28 graden. Het zou niet lang hebben geduurd voordat lichaamsfuncties zouden gaan uitvallen.”

Weer op de piste

Omdat hij een luchtbel had gecreëerd, thermoskleding droeg, in een goede conditie was, rustig bleef en „onder de best denkbare omstandigheden lag”, kan hij het nog navertellen, zegt hij. En zonder kleerscheuren. „Heel bijzonder. Maar doordat de 40 centimeter dikke sneeuwlaag boven mij dun was, kwam er nog wat zuurstof doorheen. Ook lag ik rechtop. Dit alles heeft bijgedragen aan mijn overlevingskansen. Ik heb zoveel geluk gehad.”

Na anderhalve dag in het ziekenhuis werd hij ontslagen. Hij had niets. „Ik voelde me goed. Mijn snowboard was ook nog intact. Zal ik het doen? Ik had nog vier dagen van mijn vakantie te gaan en had niet het gevoel dat de bergen gevaarlijker waren geworden. Ik had geen emotioneel gevoel overgehouden aan de gebeurtenis, omdat ik niet veel heb meegekregen. Op mijn vrienden en broer heeft het meer impact gehad. Ik ben meteen weer de piste op gegaan en heb nog een mooie vakantie gehad. Alleen op zoek gaan naar ‘de sneeuw die nooit iemand heeft gezien’ deden we niet meer.”

Jory belandde in sneeuwwaterval

Jory van de Voort (37) had in 2006 „engelengeluk”. Hij was op bezoek bij een vriend die twee horecazaken in de Franse Alpen bij Corbier bezit. Hij kent het gebied goed en weet precies waar de mooie plekjes zijn. „Vanuit de skilift naar boven verkenden we de plekken waar we naar beneden zouden gaan. Zagen we een mooi ongerept bergkammetje, dan was het ons doel om daar naar beneden te gaan.”

Op een dag waren ze met een paar anderen op weg naar een bepaalde locatie, maar Van de Voort wilde niet verder. „Ik was kapot en zei: ‘Ik ga hier naar beneden.’ Ik stond nog maar net, toen ik begon te glijden. Er kwam me vervolgens toch een geweld aan sneeuw aan. Ongelooflijk. Voor mij was een afgrond. Ik viel samen met heel veel sneeuw in een vrije val 50 of 60 meter naar beneden vanaf de steile helling. Ik ben even buiten westen geweest en werd wakker tot aan mijn nek in de sneeuw.”

Geluk gehad

Van de Voort had zijn kruisband afgescheurd en verwondingen aan zijn hoofd. „Mijn snowboard was helemaal opengereten door de rotsen. Die heeft gelukkig de meeste klappen opgevangen. Het had anders kunnen aflopen.”

Zijn vrienden zagen hoe hij in een sneeuwwaterval naar beneden donderde en riepen naar hun vriend die tientallen meters lager lag. Hen kon hij niet verstaan, maar hij wist wel zijn mobieltje tevoorschijn te halen en de hulpdiensten te bellen. „Binnen een paar minuten stonden ze al naast me. Ze hebben me uitgegraven en op een banaan naar beneden gebracht. Aangekomen in het restaurant van mijn vriend zeiden ze dat ik maar een Staatslot moest kopen. Ik had zoveel geluk gehad.”

Van de Voort is de dag erna naar huis gegaan. Maar na vijf weken fysiotherapie stond hij alweer op de piste. „Ik ben nog even gaan kijken naar de plek waar het is gebeurd. Off-piste ben ik nooit meer gegaan.”

Waarschuwen

Hij was naïef, dacht dat hem niets zou overkomen. Als hij nu over jongeren hoort die hetzelfde doen, wil hij ze toeschreeuwen: Doe het niet! Wees niet zo naïef. „Achteraf bekeken zie ik de lol er niet eens van in. Het is loodzwaar en als je valt dan is dat ploeteren om eruit te komen. Ik snap de charme van Tiefschnee. Je hoort niks en je snijdt als een mes door boter. Maar je loopt een groot risico.”O

Twee jaar geleden is hij overgestapt op skiën, samen met zijn zoontje. Die weet donders goed dat hij nóóit naast de piste mag gaan skiën. En voor de rest: „Als je het toch zo graag wilt, zorg er dan voor dat je goed voorbereid bent. Koop een pieper, een lawine airbag. En als je het niet kunt betalen, moet je het niet doen. Je leven is een stuk duurder.”