Jessica Heijmans Nieuws 21 feb 2017, 14:31

Leestijd: 4 minuten

Waarom wordt ons pilsje in de kroeg duurder?

Met een marktaandeel van bijna 85 procent blijft pils onverminderd populair in Nederland. In 2016 dronken we maar liefst 9.989.825 hectoliter van deze biersoort. De prijs van deze goudgele rakkers is echter flink gestegen: uit cijfers van het CBS blijkt dat cafés in 10 jaar tijd 42 procent meer rekenen voor een pilsje. De stijging in de supermarkten is beduidend minder. Metro ging op onderzoek uit om de immer terugkerende vraag te beantwoorden: waarom is bier in de supermarkt zoveel goedkoper dan in een café?

Hoe hard stijgen de pilsprijzen eigenlijk?

De prijs van een pilsje in het café is in tien jaar tijd drie keer zo hard gestegen als in de supermarkt. Vorig jaar kostte een pilsje in een café gemiddeld 2,43 euro. Dit is maar liefst 72 cent meer dan in 2006. In de supermarkt bleef het bij het bij een prijsstijging van 14 procent in 10 jaar tijd. Een kratje pils werd per liter 18 cent duurder. Een flesje pils (van 30 cl) is in de supermarkt dus gemiddeld 0,45 euro.

Hoe komt het dat supermarkten lagere prijzen hanteren?

Volgens het CBS is een van de oorzaken voor dit verschil dat supermarkten groter inkopen, waardoor zij voordeligere prijzen kunnen afdwingen bij brouwerijen. Daarnaast adverteren supermarkten met aanbiedingen, terwijl cafés elkaar niet op die manier beconcurreren. „Het gaat ook om de sfeer van de locatie en de mensen die er komen”, stelt het CBS. Cees den Bakker van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) is van mening dat het tegenover elkaar stellen van supermarkten en horeca, appels en peren met elkaar vergelijken is. Wel stelt hij dat het opmerkelijk is dat supermarkten stunten met bier, terwijl de horeca strakke regels kent. „Deze week zijn er bijvoorbeeld 48 bieraanbiedingen, waarbij de goedkoopste 6,66 euro voor 24 flesjes bier is. Bier is een stuntartikel om mensen naar de supermarkt te trekken.”

Dus: waarom is een pilsje in een café zoveel duurder?

Dat antwoord moeten worden gezocht in de gehele bierketen, aldus Harm van Deuren, eigenaar van horecabier.nl. Allereerst gaat het bier van de brouwerij naar de horeca. „Tegen alle economische wetten in is het bier wat door de brouwerij wordt geleverd aan de horeca duurder dan wat zij leveren aan de supermarkt.” Hoe dat komt? „De brouwerijen zitten diep in de horeca. Zo is bijvoorbeeld de tapinstallatie in bruikleen, lenen de brouwerijen geld uit aan de ondernemers of leveren zij een binnenhuisarchitect aan een nieuwe zaak.“ Al dit soort diensten (ook wel: spiegeltjes en kraaltjes genoemd), worden dan vertaald in een hoge prijs. Daarnaast moeten cafés natuurlijk ook verdienen aan het bier, waardoor de verkoopprijs een stuk hoger ligt dan de inkoopprijs, én komt er nog BTW bovenop.

Kunnen de horecaondernemers dan niet onderhandelen over de prijs?

„Dat ligt aan de positie ten opzichte van de brouwerij. Hoe hard heeft een ondernemer de brouwerij nodig?”, aldus Van Deuren. „Als hij bijvoorbeeld in het pand van de brouwerij zit, of de brouwerij is de hoofdhuurder, dan heeft de ondernemer weinig te zeggen en wordt de prijs gedicteerd door de brouwerij.” Is het café onafhankelijk, dus met eigen huur, tapinstallatie et cetera, dan heb je een betere onderhandelingspositie. „Er is namelijk meer dan voldoende competitie onder brouwerijen.” Kortom: de macht ligt bij veel contracten tussen brouwerijen en ondernemers bij de brouwerij. Ondernemers die een betere positie hebben, krijgen daarentegen meer korting op de kunstmatig hoge brutoprijs.

Hoe zit het met de prijsverhogingen van brouwerijen?

AB InBev, waar Jupiler, Hertog Jan en Dommelsch onder vallen, laat ondernemers ongeveer 3,5 procent meer betalen dan het jaar daarvoor. Bij de eerder aangekondigde stijging van minder dan 1 procent bleek namelijk sprake te zijn van een ‘onvolledige calculatie’. Ook horecaondernemers die Amstel, Brand of Heineken schenken, kregen dit jaar te maken met een forse prijsverhoging: circa 3,7 procent. Heineken liet aan de de Telegraaf weten dit te moeten doen „om te kunnen blijven investeren in de horeca en om nieuwe producten te kunnen ontwikkelen. Ook een stijging in algemene kosten, zoals personeels-, productie- en energiekosten, moeten gecompenseerd worden, volgens de woordvoerder. Bij Horecabier.nl zetten ze vraagtekens bij de redeneringen van de brouwerijen: „Hoewel er de laatste jaren accijnsverhogingen zijn geweest en ook bij ons de kosten van onder andere salarissen en grondstoffen toenemen, is er geen reële onderbouwing voor het verhogen van de brutoprijzen. Wij hebben onze prijs sinds 2013 dan ook niet meer verhoogd.”