‘Een boek kan niet aanzetten tot een eetstoornis’
Fajah Lourens heeft wederom een megasucces gescoord met haar boek Killerbody 2, dat vorige week verscheen. Het boek voert deze week de boeken top 10 aan, gevolgd door haar eerste Killerbody-boek, dat op de tweede plek van de lijst staat.
Toch is het niet alleen maar feest voor de dj en auteur van de twee ‘dieetboeken’. Fajah kreeg deze week behoorlijk wat kritiek over zich heen: haar tips zouden namelijk eetstoornissen veroorzaken. Wellicht een iets te stellige aanname. „Een boek kan niet aanzetten tot een eetstoornis”, zegt bijzonder hoogleraar Eetstoornissen Eric van Furth tegen Metro. „De laatste tijd is er ontzettend veel aandacht voor (gezond) eten en sporten. Een Green Happiness, Fajah Lourens, Rens Kroes… mensen proberen er iets van mee te pikken. Het is de uiting van de cultuur van dit moment. Op het moment dat je kwetsbaar bent voor een eetstoornis, dan kan zo’n dieet daarvoor gebruikt worden. Maar ook als dat dieet niet zou bestaan, is er nog heel veel informatie in boeken, op het internet of uit je omgeving te krijgen die je ongezond zou kunnen gebruiken.”
Factoren
„Een eetstoornis zoals anorexia is een zeldzame psychische aandoening waar meerdere factoren bijhoren”, vult Elske van den Berg, directeur behandelzaken van centrum voor eetstoornissen en obesitas Novarum, aan. „Die factoren zijn genetisch, psychisch en je omgeving. Op het moment dat je een eetstoornis ontwikkelt, moeten alle drie die factoren al kwetsbaar zijn, voordat het uit de hand loopt. Wel moet gezegd worden dat we weten dat veel patiënten met een eetstoornis het jaar ervoor één of meerdere lijnpogingen hebben gedaan. Dat gaat natuurlijk niet specifiek om het dieet van Fajah, maar kan net zo goed het zandloperdieet, minder brood eten of het Rens Kroes-dieet zijn. Het kan dus zo zijn dat een patiënt het Killerbody-boek gelezen heeft, maar dan moeten die andere factoren er ook al zijn geweest.”
Stabiel
Als de trend van supergezond eten en sporten zou aanzetten tot eetstoornissen, zou het logisch zijn dat we de laatste jaren een toename van patiënten zien. „Dat is niet het geval”, zegt Van Furth. „Uit onderzoek van Frédérique Smink blijkt dat het aantal anorexiapatiënten de laatste jaren stabiel is gebleven. Boulimia komt zelfs iets minder voor dan vroeger.” Van den Berg beaamt dat: „Het aantal mensen met anorexia is de laatste jaren stabiel, zo rond de zesduizend.”
Volgens Van den Berg is het de vraag of Lourens vanwege die trigger eetstoornissen kan vermijden als zij bijvoorbeeld haar boek of uitspraken nuanceert. „De groep mensen met of gevoelig voor een eetstoornis heeft dan nog een heleboel andere informatie en rolmodellen om te volgen. Denk aan een model als Doutzen Kroes of Sylvie Meis. Wie ziet er mooi en knap uit, daar kijken ze naar. Fajah is daar net zo goed een voorbeeld van.”
Of Fajah Lourens een disclaimer in haar boek zou moeten zetten? „Wellicht”, aldus Van Den Berg. „Maar de disclaimer zou dan moeten zijn: ‘Leef! Spiegel je niet aan het ideaalbeeld, maar focus je op je studie, een relatie, werk en leuke dingen. Zo’n strak lijf is helemaal niet belangrijk, het gaat om of je gelukkig bent. Of 1350 calorieën nou te weinig zijn of niet.’