Zoë Boven Nieuws 14 sep 2016, 07:27

Leestijd: 2 minuten

Helft kindermisbruikers krijgt geen gevangenisstraf

Bijna de helft (43 procent) van de volwassenen die een kind seksueel misbruikt, krijgt geen gevangenisstraf. Slechts een op de vijf daders verdwijnt voor meer dan een jaar achter de tralies, terwijl er volgens de wet maximumstraffen van zes tot zestien jaar op deze vorm van misbruik staan.

Er zijn ook weinig kindermisbruikers die van de rechter een beroepsverbod opgelegd krijgen. Dat is opvallend, omdat tien procent van de kinderen wordt misbruikt door een volwassene die werkte als docent, sportcoach, gastouder of oppas.

Dat stelt Corinne Dettmeijer, Nationaal Rapporteur Menshandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, in een interview met De Telegraaf. De rapporteur analyseerde voor het rapport ‘Ontucht voor de rechter II’ 182 vonnissen wat betreft kindermisbruik uit 2012 en 2013.

Motivering voor straf ontbreekt

De rechter zou volgens Dettmeijer geen beroepsverbod opleggen omdat de dader „de ernst van zijn daden inziet", al een ander beroep heeft gevonden, of „geen seksuele gevoelens heeft." De rapporteur benadrukt dat dit niets zegt over of een dader in de toekomst weer in de fout zal gaan.

Daarnaast toont het onderzoek aan dat het bij gevangenisstraffen ontbreekt aan een duidelijke motivering. „Veel factoren die de wetgever van belang vindt, spelen bij een rechter geen rol bij het bepalen van de hoogte van de staf.”

Zo mag een wetgever de straf met een derde verhogen wanneer het kind wordt misbruikt door een ouder of verzorger, of wanneer iemand al eerder een zedendelict pleegde. Statistieken laten zien dat dit vrijwel nooit gebeurt. „Vanuit juridisch oogpunt is dat zeer opmerkelijk", zegt Dettmeijer.

Verklaringen voor verschil

Voor de variaties in strafhoogtes werden vier verklaringen gevonden: de eis van het Openbaar Ministerie (OM). Als het OM een langere gevangenisstraf eist, legt de rechter vaak een langere straf op. Gevangenisstraffen zijn ook hoger als er sprake is van binnendringen met het geslachtsdeel. Ook leeftijd en geslacht spelen een rol: de straf is hoger als het slachtoffer jonger is dan twaalf jaar en als de dader minimaal één jongen heeft misbruikt.

Rechters verwerpen kritiek

Rechters herkennen zich niet in het kritische rapport van Dettmeijer. De koepelorganisatie van strafrechters stelt tegenover ANP dat „geen enkele zaak hetzelfde is.”

Volgens Michiel de Ridder, de voorzitter van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht (LOVS), zijn rechters zich „er zeer van bewust dat duidelijkheid van groot belang is voor de acceptatie van een uitspraak”. Het pleidooi van de rapporteur om straffen meer met elkaar in lijn te brengen, overtuigt hem dan ook niet.

„Dat lijkt mij geen goed idee. Juist bij deze gevoelige zaken is het extra belangrijk zorgvuldig naar de feiten te kijken en elke zaak op zichzelf te behandelen”, zo reageerde hij in een verklaring.