Twee paspoorten? Hoe kom je ervan af?
Metro-columnist Ebru Umar wil van haar Turkse paspoort af. Als kind van Turkse ouders heeft ze naast de Nederlandse ook de Turkse nationaliteit.
Maar hoe zit dat eigenlijk met die twee paspoorten. Hoe kom je eraan? En hoe kom je daar, als je dat wilt, weer van af?
1 Twee paspoorten, hoe kan dat?
Een dubbele nationaliteit is eigenlijk een uitzondering. Wie Nederlander wordt, moet zijn of haar oude nationaliteit in principe opgeven.
Maar baby’s kunnen twee paspoorten krijgen als een van de ouders ook nog een andere nationaliteit bezit. Meestal is het aannemen van de tweede nationaliteit dan een keuze.
Ook kan het gebeuren dat mensen na een huwelijk Nederlander worden. Zij mogen hun oude nationaliteit behouden. Hetzelfde geldt voor vluchtelingen die een Nederlands paspoort krijgen.
2 Hoeveel Nederlanders hebben twee nationaliteiten?
De laatste officiële cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) stammen uit 2014. Toen hadden 1,3 miljoen Nederlanders 2 paspoorten. Turken en Marokkanen waren de grootste groepen: 312 duizend Turken en 311 duizend Marokkanen hebben een dubbele nationaliteit.
Kinderen van Turkse of Marokkaanse ouders zijn automatisch ook Turk of Marokkaan. Zelfs als het kind niet in het land van herkomst wordt aangegeven bij de burgerlijke stand.
3 Heeft dat voordelen?
Het hebben van twee paspoorten kan een voordeel zijn. Voor Turkse en Marokkaanse Nederlanders is het gemakkelijker om bijvoorbeeld familie te bezoeken, een bedrijf te beginnen of een huis te kopen.
Daar komt bij dat veel immigranten emotionele waarde hechten aan het paspoort van hun land van herkomst.
Lang niet iedereen is overigens gecharmeerd van zijn of haar ‘oude’ nationaliteit. Om hen tegemoet te komen, wordt vanaf 2014 in Nederland niet meer bijgehouden of iemand een andere nationaliteit heeft.
4 Wat als je van dat andere paspoort af wilt?
Of je afstand kunt doen van een nationaliteit ligt aan het land van herkomst. Nederlanders die een andere nationaliteit aannemen, verliezen in de meeste gevallen automatisch hun Nederlanderschap.
Maar er zijn landen waarvoor het omgekeerde geldt, zoals Marokko. Het land biedt geen mogelijkheid om de Marokkaanse nationaliteit op te geven. Marokko is daarin niet uniek. Ook koningin Máxima kan niet van haar Argentijnse paspoort af. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld Grieken en Iraniërs en nog zo’n twintig andere nationaliteiten.
5 En kinderen van Turkse ouders?
Ook zij krijgen automatisch de Turkse nationaliteit. Maar anders dan Nederlandse Marokkanen hebben zij wel de mogelijkheid hier later afstand van te doen.
Wie dat wil, kan een verzoek indienen bij het consulaat. Binnen een maand of drie zou het dan geregeld moeten zijn.
Voor mannen is dat overigens wel iets ingewikkelder dan het op het eerste gezicht lijkt. Alle Turkse mannen tot 45 jaar moeten hun militaire dienstplicht vervullen. Voor Turken ouder dan 38 jaar geldt dat ze dat eerst moeten doen. Ze kunnen de dienstplicht ook afkopen, voor 1000 euro.
Voor jonge Nederlandse Turken geldt dit inmiddels niet meer. Maar volgens Adalet, een adviesbureau voor Turks recht, zijn er wel wat andere voorwaarden. Wie de Turkse nationaliteit wil opgeven, mag bijvoorbeeld niet verwikkeld zijn in een strafzaak. Daarom kan het voor Ebru Umar bijzonder lastig worden om nu afstand te doen van haar Turkse paspoort.