Ruben Eg Nieuws 15 feb 2015, 15:13

Leestijd: 6 minuten

Bijna 10 jaar wraakacties om cartoons Mohammed

De terreuraanslagen van zaterdag in Kopenhagen zijn de zoveelste bloedige geweldexplosies sinds de Deense krant Jyllands-Posten in 2005 spotprenten van de profeet Mohammed publiceerde. Een chronologisch overzicht van de gebeurtenissen:

Lees ook: Dertien angstige uren van terreur in Kopenhagen

September 2005:

De Jyllands-Posten, het grootste dagblad in Denemarken, doet na een discussie over zelfcensuur en vrijheid van meningsuiting een oproep om ‘Mohammed te tekenen zoals u hem ziet’. Op 30 september verschijnen twaalf inzendingen met cartoons van de islamitische profeet in de krant. De meest bekende prent is die van Kurt Westergaard, waarin Mohammed een op een bom lijkende tulband met een aangestoken lont draagt. Er volgt enige ophef, van vreedzame demonstraties bij de redactie tot een enkele telefonische doodsbedreiging en een door moslimorganisaties aangespannen rechtszaak.

Januari 2006:

In de moslimwereld sijpelt het nieuws over de publicatie van de cartoons langzaam door. Saudi-Arabië en Libië eisen excuus van de Deense regering en trekken hun ambassadeurs uit Kopenhagen terug. Er volgt een boycot van Deens producten. In de Gazastrook bestormen woedende Palestijnen een kantoor van de Europese Unie. Hoofdredacteur Carsten Juste probeert namens Jyllands-Posten de gemoederen wat te sussen, door excuses aan te bieden aan alle moslims die zich gekrenkt voelen door de cartoons.

Februari 2006:

Het Franse weekblad Charlie Hebdo en de krant France Soir publiceren na de ontspoorde ophef de Deense Mohammed-spotprenten. Uiteindelijk doen 143 andere kranten in 56 landen mee aan de solidariteitsactie en protest voor vrijheid van meningsuiting, waaronder De Volkskrant. De woede in de moslimwereld wordt er alleen maar groter door. De redactie van Jyllands Posten wordt ontruimd na een bommelding. In Syrië en Libanon steken razende demonstranten de ambassades van Denemarken in brand. Bij onlusten in diverse landen vallen doden. Iran kondigt economische strafmaatregelen aan tegen landen waar de media de omstreden spotprenten publiceerden. In Maastricht verbranden zo’n honderdvijftig allochtone schoolkinderen een Deense vlag op Plein 1992.

Lees ook: Tekenaar Westergaard: „Aanslag is verschrikkelijk”

Oktober 2006:

In de Iraanse hoofdstad Teheran wordt de Deense ambassade aangevallen. Demonstranten gooien brandbommen naar het pand. Aanleiding is een video van de jeugdbeweging van de rechtsextremistische Deense Volkspartij. Hierin wordt de islamitische profeet onder meer voorgesteld als een bierdrinkende kameel en een dronken terrorist. Gekwetste Deense moslims verliezen een rechtszaak tegen Jyllands-Posten over de publicatie van de cartoons.

Februari 2008:

De Deense politie voorkomt een aanslag op tekenaar Westergaard. Een Deen van Marokkaanse herkomst en twee Tunesiërs wilden de tekenaar wurgen. Islamitische militanten hadden 1 miljoen dollar op diens hoofd gezet. Deense dagbladen herdrukken als steunbetuiging de spotprent af van Mohammed met een bom in zijn tulband. Ook het Duitse Frankfurter Allgemeine Zeitung en Die Welt doen dit, net als de Britse Observer en de Amerikaanse Wall Street Journal.

Oktober 2009:

In Chicago worden de Amerikaan David Headley en de Canadese Pakistaan Tahawwur Hussain Rana opgepakt. De twee stonden op het punt om naar Pakistan te vertrekken. Ze wilden vanuit dit land verder reizen om aanslagen te plegen als wraak voor de publicatie van de Mohammed-cartoons. Headley was al twee keer naar Denemarken gereisd om de redactie van Jyllands-Posten te observeren.

Januari 2010:

Een 28-jarige Somaliër met banden met terreurnetwerk al-Shabaab dringt het huis van Westergaard in Aarhus binnen. Hij wil de tekenaar in het bijzijn van zijn kleindochter met een mes en een bijl vermoorden. Westergaard kan wegkomen naar een beveiligde badkamer, waarin hij de politie kan waarschuwen. De Deense krant Politiken biedt moslims excuses aan voor het publiceren van de spotprenten van de profeet. Westergaard stopt in april met tekenen.

Maart 2010:

De Ierse politie arresteert zeven mensen die van plan zijn de Zweedse cartoonist Lars Vilks te vermoorden. Vilks maakte in 2007 drie tekeningen waarop Mohammed werd afgebeeld met het lichaam van een hond. De opgepakte personen zijn vluchtelingen uit Jemen en Marokko. De 63-jarige Vilks zegt dat de Zweedse veiligheidsdienst hem eerder al had gewaarschuwd voor een aanslag en uit voorzorg een bijl in huis heeft.

Lees ook: „Schietpartij synagoge leek op scène uit een film”

Juli 2010:

Een Iraakse Koerd wordt in Noorwegen opgepakt. Hij is van plan een bomaanslag te plegen op het kantoor van Jyllands-Posten in Denemarken.

Augustus 2010:

Bij de redactie van Jyllands-Posten wordt de bewaking opgeschroefd vanwege dreigementen van extremistische moslims. Op advies van de Deense veiligheidsdienst wordt om het pand een veiligheidshek van 2,5 meter hoog met prikkeldraad gebouwd.

September 2010:

De Deense inlichtingendienst pakt een Tsjetsjeense Belg op die een bombrief naar de redactie van Jyllands-Posten wil sturen. Het explosief gaat per ongeluk af in een hotelkamer. Vijf jaar na de omstreden publicaties drukt cultuurredacteur Flemming Rose de omstreden afbeeldingen uit de krant nogmaals af, in zijn boek De Tirannie Van Het Zwijgen.

December 2010:

In de Deense plaatsen Herlev en Greve worden vier terreurverdachten aangehouden. Een Zweed staat op het punt om samen met een Tunesiër, een Libanees en een Iraakse asielzoeker ‘zo veel mogelijk mensen te vermoorden’ op de redacties van Jyllands-Posten en Politiken. De politie spreekt van ‘islamitische militanten met banden met internationale terreurnetwerken’. Bij huiszoekingen worden onder meer een wapen met geluiddemper en munitie gevonden. In Zweden wordt een terreurverdachte van Tunesische afkomst in Stockholm opgepakt.

April 2011:

In Jordanië begint een proces tegen Westergaard wegens godslastering. Ook kranten die zijn Mohammed-cartoon publiceerden worden vervolgd. De Deen is niet aanwezig op het proces.

September 2011:

De Noorse politie pakt een man op die van plan is Kurt Westergaard met automatische wapens en explosieven te vermoorden. Hij wil wraak nemen voor de cartoons als de Deense tekenaar Oslo zou bezoeken. Vanwege de aanslagdreiging had Westergaard de trip al afgezegd.

November 2011:

Het Franse weekblad Charlie Hebdo brengt een speciale editie uit met Mohammed als gast-hoofdredacteur. Bij de redactie in Parijs wordt na de publicatie van ‘Sharia Hebdo’ een molotovcocktail naar binnen gegooid. Ook de website van het blad wordt gehackt.

September 2012:

Charlie Hebdo drukt opnieuw satirische cartoons af waarin de profeet Mohammed te kijk wordt gezet. Frankrijk sluit uit voorzorg de ambassades in twintig moslimlanden. Boze gelovigen uit binnen- en buitenland roepen de Franse regering tevergeefs op de publicatie te verbieden.

Januari 2015:

De broers Saïd en Chérif Kouachi dringen met automatische wapens de redactie van Charlie Hebdo in Parijs binnen. Er is dan net een redactievergadering bezig. Tien mensen worden vermoord, onder wie de uitgever, enkele tekenaars en een politieagent. „We hebben wraak genomen voor de profeet Mohammed!”, juichen de schutters buiten. Diezelfde dag schiet Chérif Kouachi in Parijs op straat een agente in de rug, om vervolgens vier mensen in een joodse supermarkt te vermoorden.

Februari 2015:

In Denemarken vermoordt een man met een ‘Arabisch uiterlijk’ twee mensen in Kopenhagen. Hij opent eerst met een automatisch wapen het vuur op een cultureel centrum, waar ‘Mohammed-cartoonist’ Lars Vilks te gast is bij een debat over vrijheid van meningsuiting. Vervolgens vermoordt de schutter een beveiliger bij een synagoge.