Hendriëlle de Groot Woningmarkt 4 jan 2025, 16:02

Leestijd: 5 minuten

Tussen wal en schip op de woningmarkt: ‘De onzekerheid is ondraaglijk’

De woningmarkt is vastgelopen: koopwoningen zijn extreem duur en schaars, en ook de huurmarkt is vol onzekerheden. Huurcontracten zijn vaak tijdelijk, de huurprijzen blijven stijgen en voor veel mensen is het haast onmogelijk om rond te komen. Dit geldt ook voor Willemijn van Haeften (48), grafisch ontwerper en werkend bij een projectontwikkelaar in Muiden. Ze valt letterlijk tussen wal en schip. Ze verdient te veel voor sociale huur en subsidies, maar te weinig om een hypotheek te krijgen.

Twee jaar geleden verhuisde Willemijn voor de liefde naar Utrecht. Wat een nieuw begin zou zijn, eindigde helaas in een breuk. „Na de scheiding kon ik niet blijven wonen in het huis dat we samen huurden. Gelukkig vond ik via mijn netwerk tijdelijk onderdak in een prachtig huis in het centrum van Utrecht, maar dat contract loopt in augustus af. En nu begint de zoektocht opnieuw.”

De huizenmarkt in Utrecht is echter allesbehalve makkelijk te navigeren. De prijzen stijgen enorm en de concurrentie is groot. „De woningmarkt in Utrecht is ontzettend competitief. Op sommige woningen reageren wel 300 tot 400 mensen. Het is frustrerend om telkens maar geen kans te maken. Ik heb inmiddels wel op 200 tot 300 woningen gereageerd, maar telkens hoor ik dat de woning al verhuurd is. Soms krijg ik een kans, maar dan word ik afgewezen vanwege mijn inkomen. Het lijkt wel of de markt steeds moeilijker wordt.”

Geen hypotheek, geen koopwoning

Wat de situatie nog complexer maakt, is het feit dat Willemijn geen hypotheek kan krijgen. „Het kopen van een woning is voor mij geen optie. De regels bij banken zijn zo streng dat ik simpelweg niet in aanmerking kom. Het maximale leenbedrag wordt bepaald op basis van inkomen en vaste lasten, en die liggen bij mij net boven de grens. Dat betekent dat ik niet kan kopen, maar ook niet in aanmerking kom voor sociale huur.”

Willemijn bevindt zich in een zogenoemde ‘tussen wal en schip’-situatie, waar steeds meer mensen in Nederland zich in lijken te bevinden. Ze verdient te veel voor sociale huur en subsidies, maar te weinig om een hypotheek te krijgen. Hierdoor zit ze vast in een vicieuze cirkel van tijdelijke huurcontracten, hoge huurprijzen en geen vermogen om op te bouwen.

„Het is een ontzettend moeilijke situatie. Je betaalt al snel meer dan 1200 euro per maand voor een appartement van gemiddelde grootte in Utrecht, terwijl je inkomen niet meegroeit met de stijgende kosten. De particuliere huurmarkt is bijna onhoudbaar geworden”, vertelt ze. „Van de 1800 euro huur die ik nu betaal, blijft er weinig over voor andere essentiële uitgaven, zoals zorgkosten en pensioenopbouw. Ik bouw geen vermogen op, in tegenstelling tot huiseigenaren. Elke maand is weer een zoektocht naar manieren om de eindjes aan elkaar te knopen.”

Onzekerheid door tijdelijke huurcontracten

De onzekerheid die gepaard gaat met tijdelijke huurcontracten maakt het nog lastiger voor Willemijn en andere huurders in haar situatie. „Het is zo uitputtend om te weten dat je woning slechts tijdelijk is. Sinds de nieuwe wetgeving kunnen huurcontracten vaak maar voor een jaar worden afgesloten, en dat biedt weinig stabiliteit. Elke keer als het contract bijna afloopt, begint de stress van het zoeken weer opnieuw. Het is zwaar om de controle over je eigen situatie te verliezen, vooral als je probeert een stabiele omgeving voor je kinderen te creëren.”

Willemijn probeert haar dochters, van 11 en 13 jaar oud, zoveel mogelijk te beschermen tegen de onzekerheid die haar dagelijks leven overschaduwt. „Mijn kinderen krijgen niet veel mee van mijn zorgen, maar ze merken natuurlijk wel dat er iets speelt. Ze vragen af en toe: ‘Waar gaan we dan heen?’ Ze hebben hun leven hier in Utrecht, hun vrienden, hun school. En de gedachte om weg te moeten, is voor hen moeilijk. Ik wil hen niet belasten, maar het is voor mij zelf ook lastig om hen geen zekerheid te kunnen geven.”

De impact van de woningmarkt op het dagelijks leven

Voor veel mensen in een vergelijkbare situatie is het dagelijks leven in de particuliere huurmarkt een strijd tegen de oplopende kosten. De huurprijzen in steden als Utrecht, Amsterdam en Rotterdam zijn in de afgelopen jaren enorm gestegen. Het gevolg? Veel huurders geven soms wel veertig procent van hun salaris uit aan huur. Dit heeft gevolgen voor hun vermogen om te sparen, te investeren in andere essentiële zaken zoals zorgkosten of pensioenopbouw, of om simpelweg te genieten van het leven zonder de constante dreiging van financiële stress.

„De ruimte om andere dingen te doen is er gewoon niet. Sparen is niet mogelijk, en veel huurders zoals ik lopen tegen hetzelfde probleem aan: we bouwen geen vermogen op. Het voelt alsof je altijd op de plek blijft staan waar je begon. En dan is er ook nog de constante onzekerheid van tijdelijke huurcontracten.”

‘Situatie is benauwend voor veel mensen’

Willemijn is niet de enige die met deze problemen worstelt. In gesprekken met vrienden en kennissen hoort ze verhalen van anderen die zich in dezelfde penibele situatie bevinden. „De situatie is inderdaad benauwend voor veel mensen. Alleenstaanden, gescheiden ouders, jonge gezinnen – ze vallen allemaal tussen wal en schip. Er is te weinig aanbod in de sociale huursector, de huurprijzen blijven stijgen, en de regels voor het verkrijgen van een hypotheek zijn onhaalbaar voor mensen zoals ik.”

Willemijn hoopt dat er een verandering komt op de woningmarkt, zodat mensen zoals zij niet langer in onzekerheid hoeven te leven. „Er moet meer gebouwd worden, de huurprijzen moeten omlaag, en de regelgeving moet flexibeler. Als ik uiteindelijk een woning vind, moet het iets zijn waar we voor de lange termijn kunnen blijven. De woningmarkt moet stabiliteit bieden, niet constant onzekerheid.”

‘Zoek steun en wees open over je situatie’

„Blijf hopen en doorgaan, ook al voelt het alsof het niet meer mogelijk is”, adviseert Willemijn op basis van haar eigen ervaring. „Zoek steun bij vrienden en familie en wees open over je situatie. Het is een zware tijd, maar je hoeft het niet alleen te doen. En voor de mensen die buiten deze situatie staan: besef dat het voor veel mensen in Nederland momenteel ontzettend moeilijk is om een betaalbare woning te vinden. Dit probleem raakt zoveel mensen, en het is tijd dat er iets verandert.”

Hoop je dat de woningmarkt instort? Dit is de reden waarom de prijs van een koophuis voorlopig niet zakt

Hypotheekregels 2025: wat verandert er dit jaar?

Reacties