Volgens deze geld-expert zijn er 8 geldtypen, en kun je pas beter met geld omgaan als je die kent
Heb je constant stress over geld, smijt je het roekeloos over de toonbank of werk je jezelf het schompes? De Belgische geld-expert Charlotte van Brabander (34) stelt dat ieder mens drie geldtypen heeft. Ze schreef er het boek Meer Geld, Minder Stress over en moedigt je aan jouw eigen geldtypen te leren kennen. Dat is namelijk van belang voor jouw eigen portemonnee.
Metro-lezers klikken veelvuldig op artikelen over sparen, belastingvoordelen en andermans kasboek. Wellicht wel meer dan ooit. Volgens Van Brabander is dat niet gek. Ze gebruikt een metafoor om dat uit te leggen. „Als je je jarenlang niet over je gezondheid ontfermt, krijg je op een bepaald moment in je leven te maken met ziekte, fysieke stress of andere gezondheidsprobleem. Vandaag de dag is er een gemeenschappelijk financieel gezondheidsprobleem, namelijk de inflatie. Alles is duurder, waardoor mensen ineens wakker worden geschud en meer met geld bezig moeten zijn. Dat geldt zeker ook voor de jeugd. Die vrezen dat ze nooit een huis kunnen kopen of hun studieschuld kunnen aflossen. Het leven is momenteel financieel moeilijker.”
Geld-expert Charlotte van Brabander over financiële vrijheid
Van Brabander heeft op haar 34ste financiële vrijheid bereikt. Maar waar komt haar fascinatie voor geld vandaan? „In mijn boek omschrijf in de verschillende geldtypen die er zijn. Zelf heb ik drie typen die veel met geld bezig zijn. Als jong meisje kon ik thuis niet over geld praten, mijn ouders vonden dat ik daar niet mee bezig moest zijn. Maar ik had tegelijkertijd veel vragen over geld. Daardoor ben ik me meer gaan verdiepen in financiën op latere leeftijd en heb ik vrij jong de weg naar beleggen gevonden.”
De geldkenner legt uit dat in België, maar ook in Nederland, weinig vrouwen beleggen. „Als vrouwen beleggen, beginnen ze vaak op latere leeftijd of via een bank. Hoewel ik een economische master heb gevolgd, heb ik het meeste mezelf geleerd. Via cursussen, online informatie en boeken.” Van Brabander stelt: „Beleggen is de enige manier om financieel los te komen, naast een gewone baan. Met simpelweg sparen lukt dat niet meer in deze tijd.”
Opvoeding en persoonlijkheid bepalen omgang met geld
De financieel-expert schreef in haar boek Meer Geld, Minder Stress over acht geldtypen. „Ieder mens heeft een combinatie van drie dominante geldtypes. Dat bepaalt bijvoorbeeld hoe je naar geld kijkt, wat je bij geld voelt, of je angstig bent over geld, makkelijk spaart of juist niet. Ik geloof dat de money mindset bepaald wordt door nature en nurture. Oftewel, aangeboren en aangeleerd gedrag. Daarin speelt de opvoeding een rol. Bijvoorbeeld of jouw ouders je hebben geleerd dat ‘je hard moet werken voor je geld’ of dat je vanuit een ondernemersmentaliteit juist ‘slim met geld moet zijn’. Maar naast opvoeding bepaalt jouw persoonlijkheid het meest. Dat betekent ook dat je dat niet kunt veranderen. Daarom is het extra belangrijk om die geldtypen te begrijpen.”
Deze geldtypen zijn er
In het boek van Van Brabander omschrijft de geld-expert hoe de verschillende geldtypen zich gedragen. Als kind, tegenover hun partner, in het gezin of op de werkvloer. Maar ze benoemt ook de valkuilen en sterke punten van ieder geldtype.
1. Verzamelaar
„Verzamelaars zijn mensen die graag met geld bezig zijn. Soms obsessief of dwangmatig. Ze houden hun financiën goed bij, sparen graag en makkelijk, maar kunnen daar ook angstig over zijn. Ze willen meer geld en zien geld als veiligheid.”
2. Heerser
„Heersers zijn mensen die hard werken. Zij kunnen van alles geld maken, hebben een business mindset en zijn vaak workaholics. Ze ambiëren meer geld. Tegelijkertijd verwaarlozen ze zichzelf en staan ze niet genoeg stil bij familie, relatie of gezondheid. Dit zijn mensen die gevoelig zijn voor burn-outs. Maar tegelijkertijd hebben ze vaak bakken met geld en zijn het goede ondernemers.”
3. Verbinder
„De verbinder vindt vooral relaties belangrijk. Zij zullen niet snel om geld of loonsverhoging vragen. De collega’s en baas zien verbinders namelijk ook als vrienden. Daardoor doen zij veel gratis en zijn ze niet met geld bezig. Vaak vertrouwen verbinders hun financiën toe aan anderen. Verbinders lopen dan ook het risico om opgelicht te worden. Zij doen er goed aan om meer financiële kennis op te doen.”
4. Sponsor
„De sponsor heeft gelijkenissen met de verbinder. Sponsors durven niet om geld te vragen en willen anderen financieel helpen. Deze geldschieter voelt zich gedwongen om anderen te redden en hangt daar hun eigenwaarde aan op. Sponsors trekken steeds maar weer de pinpas. Maar sponsors lopen het risico dat als zij minder geld hebben, ze in de financiële problemen terechtkomen. Een sponsor is in staat om zijn of haar laatste euro weg te geven aan een ander.”
5. Romanticus
„De romanticus maakt zich geen zorgen over geld. Die denkt: ‘Het komt wel goed’. Een romanticus heeft geen langetermijnplannen, belegging of opgebouwd pensioen. Ze leven in het nu. Maar een romanticus kan ook soms flamboyante uitgaven doen. Een romanticus moet af en toe ook een schop onder de kont.”
6. Rebel
„De rebel houdt van risico. Die kan zomaar naar het casino gaan en eens flink gokken. Rebellen houden van hoogtes en laagtes in financiën. De rebel durft wel een gokje te wagen en ligt er ook niet wakker van als financieel wat minder gaat. De rebel kan namelijk goed met weinig en veel geld. Daar hebben ze geen stress om, ze hebben namelijk het vermogen om zich snel aan te passen. Een rebel denkt: ‘Komt wel weer goed, ik kom er wel weer uit’, en meestal lukt dat ook.”
7. Idealist
„De idealist heeft een haat-liefde-relatie met geld. Idealisten zouden zich bijvoorbeeld kunnen storen aan de vele artikelen over geld van Metro. Die denken: ‘Weer een artikel over geld? Moet dat nou?’ Idealisten zien namelijk ook een hoop onrechtvaardigheid door geld, maar beseffen ook dat ze het wel nodig hebben. Idealisten veroordelen de rijken of mensen die veel geld verdienen. Ze veroordelen geld, maar hebben daardoor ook een probleem met geld. ‘Waarom zij wel en ik niet?’, denkt de idealist. Idealisten hebben geen gezonde relatie met geld en kunnen het daarom ook moeilijker verdienen.”
8. Ster
„De ster heeft veel overlap met de romanticus. De ster geeft graag geld uit, maar meer bedoeld voor zichzelf. De ster verzamelt graag spullen, heeft koopwoede en vult leegtes op met geld. Sterren zijn vaak mensen die mooi en chique voor de dag komen en er rijk uitzien. Maar dat zijn ze niet altijd. Ze rijden bijvoorbeeld in een te dure auto. In hun ogen opent geld namelijk deuren en krijgen ze het allemaal wel geregeld. De buitenwereld mag niet weten dat ze wellicht minder geld hebben (of zelfs schulden), dan dat ze doen voorkomen. Ze leven van een champagnebudget, terwijl ze eigenlijk een kraanwaterbudget hebben.”
Van Brabander pleit voor beleggen
Van Brabander benadrukt dat je niet van geldtype hoeft te veranderen. „Er is niet één manier van rijk worden. Door jouw geldtype te leren kennen, kun je valkuilen omzeilen en jouw kracht zien. Iedereen kan namelijk op zijn eigen manier geld verdienen.” En onder welk geldtype valt Van Brabander zelf? „Ik ben de verzamelaar, heerser en rebel. Drie types die veel met geld bezig zijn. Al ben ik soms ook best een beetje jaloers op de romanticus.”
Tegenwoordig willen een hoop mensen meer sparen. Van Brabander heeft een andere visie op sparen. „Banken moedigen aan om een spaarrekening te openen met een hoge rente. In mijn ogen zou je spaargeld moeten beleggen. Ieder mens zou moeten beleggen, anders worden we armer en armer. Ieder jaar worden er namelijk euro’s bijgedrukt. Zelfs als jij als werkende Nederlander flink spaart, slinkt ieder jaar de koopkracht. Het is alsof je een fles vult, met een gaatje onderin de fles. Het zijn de bedrijven die nu profiteren van het geld dat bijgedrukt wordt.”
Ze vervolgt: „Maar door te beleggen laat je jouw geld meedoen met de economie. Als je je geld bijvoorbeeld investeert in bedrijven, groeit jouw geld sneller én is het positief voor de economie. Mensen voelen weerstand tegen beleggen. Omdat ze niet genoeg geld, tijd of kennis hebben. Toch wil ik motiveren om die argumenten onder de loep te nemen. Want er is eigenlijk geen alternatief.”
Twee voorwaarden
Volgens de geldkenner is bijvoorbeeld investeren in aandelen van bedrijven een goede belegging. Maar er zijn twee voorwaarden. „Je moet beleggingen op de lange termijn doen. En je moet beleggingen spreiden over verschillende bedrijven.” Om te beleggen in aandelen moet je volgens Van Brabander wel de bedrijven begrijpen. „Dat kost tijd en kunde.” Mocht je iets eenvoudigers willen? „Dan kun je bijvoorbeeld kiezen voor ETF’s.”
Maar is het dan niet zo dat als de hele wereld gaat beleggen, die markt oververhit raakt? „Nee, hoe meer beleggers, hoe meer men profiteert.”
Gezonde relatie met geld
Volgens Van Brabander begint alles bij het begrijpen van jouw geldtype. Daarna kun je aan de hand van dat type een financieel plan maken. „Net als bij sporten. Je maakt namelijk een plan dat bij jou past en haalbaar is op de lange termijn.”
En die gezonde relatie met geld? „Die krijg je als je geld in- en uit kunt ademen. Net zoals zuurstof. Waardoor je niet hoeft te stressen of nadenken over geld en niet al te veel emotie voelt bij het verdienen en uitgeven van geld.”
Het boek Meer Geld, Minder Stress van Charlotte van Brabander is in Nederland verkrijgbaar via Bol.com. Ook kun je de geldtypetest doen via haar website.
Migraine? Dat is geen hoofdpijn, benadrukt deze neuroloog: ‘Migraine is een hersenziekte’
School sluit Magister af voor ouders om prestatiedruk te verlagen: ‘Symptoom van bemoeizucht’