Jana Witteman Geld maakt (niet) gelukkig 17 aug 2024, 09:02

Leestijd: 7 minuten

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Er was een tijd met 70.000 euro schuld’

Waar de één vindt dat geld moet rollen, blijft de ander herhalen dat je geld maar één keer kunt uitgeven. En als we eerlijk zijn; wat blijft er dan over van het gezegde ‘geld maakt niet gelukkig’? Vandaag: de 61-jarige Patricia, die het nu goed heeft, maar van ver komt, zoals ze zelf zegt.

Beroep: interim manager overheid
Woonsituatie: koopwoning
Netto maandinkomen: 7500 tot 8000 euro (gezamenlijk)

Geld maakt (niet) gelukkig

Momenteel is Patricia grotendeels locatiegebonden. Ze werkt als interim manager bij de overheid, maar wil deze opdracht nog maximaal een jaar uitvoeren. „In mijn huidige functie kan ik niet zomaar over de grens werken. Ik vind het belangrijk om ook remote opdrachten te kunnen doen. Ik heb een maand vanuit Suriname gewerkt, in Portugal gezeten, ben naar de Emiraten geweest. Dat kriebelt weer. Werken in een andere omgeving, je laptop dichtdoen en in een totaal andere sfeer leven; ik hou van die dynamiek.”

Wat vindt u van uw financiële situatie?

„We komen van ver en ik heb ook andere tijden gekend. Ik ben getrouwd, voor mijn man en mij is dit ons tweede huwelijk. Toen we bij elkaar kwamen, namen we beiden de bagage van het vorige huwelijk mee. Terugkijkend kan ik nu zeggen dat we het goed hebben en dat geeft rust, maar er waren ook tijden met schulden. Die zijn nu gelukkig allemaal afbetaald.

Voorheen hadden we twee auto’s, nu nog één. Ons uitgavepatroon is veranderd. Ik ben best trots op waar we nu staan, mijn man is wat meer behouden, wat dat betreft. Als ik nu nieuwe kleding koop, dan kijk ik liever naar iets dat lang mee gaat, van goede kwaliteit. Hij kijkt nog steeds naar wat goedkoop is. Dat we nu meer mogelijkheden hebben, dat is prettig. Financiële vrijheid geeft vrijheid.”

Waar kwamen de schulden vandaan?

„We kwamen bij elkaar als twee alleenstaanden. Ik was alleenstaande moeder met een kind. We hadden geen slecht inkomen, maar in die tijd kon je hoge consumptieve leningen afsluiten. Ik had een koopwoning op de top van mijn inkomen. Iedere maand was het krap. Ik moest de hypotheek betalen, de voetbalclub van mijn zoon. Steeds was het spannend en er waren perioden dat ik van mijn creditcard leefde om de maand door te komen.

Het is inmiddels 15 jaar geleden dat ik mijn man leerde kennen. Hij had ook een koopwoning en reisde veel. Hij had een gat in zijn hand. We konden geen twee huizen betalen en we hebben zijn huis moeten verkopen. Dat huis stond onder water en daar hielden we een schuld aan over. Op een gegeven moment hadden we een schuld van bijna 70.000 euro. Eigenlijk allemaal door verkeerde keuzes te maken.”

Hoe kijkt u daar achteraf naar?

„Het is goed dat de banken tegenwoordig wat meer de hand op de knip houden. Daarmee worden mensen gedwongen om het te doen met wat ze hebben. Je kunt natuurlijk nog steeds geld lenen, maar grote consumptieve kredieten zoals wij dat vroeger deden, daar waren we in doorgeschoten.

De vrijheid van schuldenvrij zijn voelt heel goed. We kunnen ook niet meer rood staan bij de bank. Het moet heel ver komen, zou ik nog een lening afsluiten.”

Hoe is de wens ontstaan vanuit het buitenland te werken?

„Dat ontstond na een burn out in 2014. Ik had een vaste baan en besefte toen dat ik ruimte in mijn hoofd nodig had. In 2016 hebben mijn man en ik allebei onze baan opgezegd. Mijn man was al over de 60 jaar en is daarna nooit meer gaan werken. Ik ben toen begonnen met een klusje hier en daar. Werken als freelancer gaf mij enorm veel vrijheid. Maar ik vond freelancen heel spannend.

Ik was ontzettend slecht in onderhandelen. Bij mijn eerste opdracht vroeg ik niet wat ik wilde verdienen, maar ik dacht: hoeveel heb ik nodig? Ik keek helemaal niet wat ik waard was. Maar als het geld gestort werd, was ik zo blij. Ik was niemand iets verschuldigd. Ik zat nergens aan vast en bij iedere opdracht kon ik opnieuw kiezen.”

Financieel gaat het nu goed. Hoe bent u financieel opgevoed?

„Mijn moeder moest altijd de eindjes aan elkaar knopen. Wonderbaarlijk genoeg kwamen we nooit iets tekort. We waren niet rijk, maar ook niet behoeftig. Ze benadrukte dat het belangrijk is iets te maken van je leven, onafhankelijk te zijn en daaraan is ook geld gekoppeld. De opvoeding was gericht op zelfstandig kunnen zijn.

Als we als kind iets nodig hadden, dan moesten we daar altijd op wachten. Nu kan ik soms uit verveling in de tram, auto of metro stappen en iets kopen. Als ik vroeger nieuwe schoenen nodig had, dan was het wachten. Niet een week, maar misschien twee of drie maanden. Boodschappen deed mijn moeder voor de grote zaken één keer per maand. Er was een voorraad, maar wat er was, daar moesten we het mee doen.

Als de melk op was, dan kwam er de maand daarna nieuwe melk. Ik zag altijd wel dat andere kinderen meer hadden. De vrijheid die ik nu heb, heb ik als kind altijd gewild. Ik zie nu ook aan mijn zoon dat hij nog meer financiële vrijheid kent. Ik probeer hem toch wel bij te brengen dat je niet alles moet uitgeven. Er kunnen andere tijden aankomen, het is goed daar rekening mee te houden.

Hoe gaat u nu met geld om?

„Ik ben geen luxepoes, maar ik hou wel van comfort. Ik zou nooit een drie-sterrenhotel boeken. Maar aan boodschappen geven we dan weer niet zoveel geld uit. We kopen wat nodig is. Ik ben ook niet van de hele dure dingen. Als ik iets leuk vind, dan vind ik het leuk. En als iemand iets nodig heeft, dan deel ik.

Delen zit bij ons in de Surinaamse cultuur. Ik had laatst een artikel gelezen over iemand die in Suriname in het ziekenhuis lag, maar de kosten niet kon betalen. Toen heb ik 1250 euro overgemaakt, zonder zeker te weten dat het geld op de juiste plek zou belanden. Mijn man en zoon kijken daar helemaal niet van op. Wij geloven dat je moet delen, niet per se met goede doelen of stichtingen, maar met naasten, mensen die het nodig hebben.”

Stelling: je kunt nooit te veel geld hebben

„Nee, je kunt nooit te veel hebben, zolang je maar deelt, anderen helpt en ook weggeeft. Ik kom uit een familie en een gezin waar we elkaar altijd helpen. Vanaf het moment dat ik ging werken, ging een deel van mijn salaris naar mijn moeder. Dat ben ik blijven doen. Mijn man is ook zo, mijn zoon is ook zo. Mijn ouders hadden het financieel niet breed, maar hielpen mensen op een andere manier.

Ik heb mezelf ook voorgenomen nooit geld uit te lenen. Als ik het me kan permitteren en iemand het nodig heeft, dan geef ik. De basis is dat we voor elkaar klaar staan. Ik merk dat dat in een deel van de maatschappij anno 2024 minder wordt. Mensen zijn teleurgesteld in elkaar door het individualisme. En niet-westerse Nederlanders hebben vaak nog te maken met een stigma dat zij de hand ophouden, subsidies trekken. Ik wil laten zien dat we ook succesvol kunnen zijn, hard werken en de juiste keuzes maken.”

Waar komt dat stigma vandaan, denkt u?

„Door misinformatie, de media, maar ook doordat mensen elkaar niet kennen. Het is gemakkelijk om dan verwijten te maken. Tegelijkertijd hebben veel niet-westerse Nederlanders het gevoel dat zij geen gelijke kansen hebben. Misschien zien of pakken ze de kansen niet, of komen ze niet in aanmerking omdat ze binnen bepaalde structuren vallen. Je ziet het aan de toeslagenaffaire: daar zijn grotendeels niet-westerse Nederlanders de dupe van. Terwijl in de box 3 affaire juist westerse Nederlanders de dupe zijn.

Ik merk zelf nog steeds – wanneer ik een winkel binnenstap in het hogere segment – dat ik soms word weggekeken, of niet word begroet. Bepaalde marketing wordt nog altijd gericht op bepaalde doelgroepen. Soms is het pijnlijk om niet voor vol te worden aangezien, maar tegelijkertijd is dat het gemis van de ander. En negen van de tien keer maak ik me er totaal niet druk om. Ik kom niet op plekken om gezien te worden.”

Geld maakt niet gelukkig, of toch wel?

„Geld maakt mij gelukkig. Ik vind drie grote dingen in het leven belangrijk: er voor een ander zijn, vrijheid en gewaardeerd worden voor wat ik doe. Geld draagt bij aan gewaardeerd worden en vrijheid. En er voor een ander zijn kan op verschillende manieren, maar ook met geld. En geld maakt niet alleen gelukkig, zonder gezondheid ben je ook niet gelukkig, maar het helpt wel.”

Nieuwsgierig naar meer antwoorden op de vraag; maakt geld gelukkig? Lees dan de voorgaande edities van Geld maakt (niet) gelukkig.

De Spaarrekening van Mike (27): ‘Ik spaar 1200 euro per maand’

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Ik spaar 800 euro per maand’

Reacties