Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Ik ben mijn huis kwijtgeraakt’
Waar de één vindt dat geld moet rollen, blijft de ander herhalen dat je geld maar één keer kunt uitgeven. En als we eerlijk zijn; wat blijft er dan over van het gezegde ‘geld maakt niet gelukkig’? Vandaag: de 49-jarige Cherida, die zelf in de financiële sector werkte en in een schuldentraject belandde.
Beroep: auteur
Woonsituatie: sociale huurwoning (645 euro per maand)
Netto maandinkomen: WIA-uitkering, 2500 euro (inclusief toeslagen)
Geld maakt (niet) gelukkig
De 49-jarige Cherida werkte jarenlang in de financiële sector, was schuldeiser, maar werd op een dag zelf schuldenaar. Momenteel heeft ze een WIA-uitkering, want de schulden eisten hun tol. „Ik had depressieve gevoelens, belandde in een burn-out en mijn jongste kind heeft autisme. Alles bij elkaar werd het mij te veel. Ik kreeg psychische en lichamelijke klachten, waardoor werken niet meer ging.”
In het verleden had Cherida een koopwoning, maar die heeft ze moeten verkopen. „Ik heb een nare bewindvoerder toegewezen gekregen. Ik betaalde heel weinig voor mijn koopwoning en ik vind het ontzettend erg dat ik die ben kwijtgeraakt. Dat was niet nodig geweest. Inmiddels woon ik nu vier jaar in een huurwoning, die ik met urgentie toegewezen heb gekregen.”
Wat vind je van je huidige financiële situatie?
„Alles wordt duurder, natuurlijk. Voorheen redde ik het prima en daarvoor heb ik altijd twee banen gehad als alleenstaande moeder. Ik had een ruim inkomen en kreeg geen alimentatie. Nu ontvang ik nog steeds niet weinig en ik weet dat er mensen zijn die het met minder moeten doen, maar soms loop ik vast. Gelukkig heb ik wel altijd nog een kleine buffer achter de hand.”
Hoe groot is die buffer?
„Meer dan 10.000 euro. Dat is een hoop geld, maar als je daar een paar maanden van moet leven, dan is het op. Dat bedrag is een restant van de overwaarde van mijn koopwoning die een paar jaar geleden is verkocht. Enerzijds geeft de buffer een goed gevoel, maar anderzijds denk ik niet dat ik me financieel ooit nog helemaal rustig voel. Het ene moment kun je alles hebben, het andere moment heb je niets. Ik ben nu drie jaar klaar met de schuldhulpverlening, maar ik kijk vijf keer per dag op mijn rekening of ik nog wel geld heb.”
Hoe ben je in de schulden geraakt?
„Dat begon in 2004. Kort gezegd heeft mijn ex-partner mijn bankrekening geplunderd. Hij vroeg op een dag of hij wat mocht pinnen en achteraf is gebleken dat dat heel vaak is gebeurd. Hij heeft alles van mij gestolen. Ik had een lening afgesloten van 25.000 euro en al dat geld heeft hij afgenomen. Vervolgens stapelden de schulden zich op. Ik had totaal geen vermoeden. In die tijd betaalden we nog met de acceptgiro en pas toen ik een betaling wilde doen en de acceptgiro terugkwam met de melding dat het geld niet kon worden afgeschreven, kreeg ik in de gaten wat er aan de hand was. Later kreeg ik ook nog een rekening van de kinderopvangtoeslag van 10.000 euro.
Wat daar is misgegaan, wordt nog steeds uitgezocht. Eerst bleek ik een van de ouders van de kinderopvangtoeslagaffaire, later toch weer niet. Het dossier is complex en ik heb nog steeds geen uitsluitsel.”
Hoe ben je die periode doorgekomen?
„Eigenlijk heb ik 13 jaar lang mijn hoofd net boven water kunnen houden. In 2004 ging het mis en vervolgens met die belastingschuld in 2017 van de toeslag ging het niet meer. Ik kwam er zelf niet meer uit. Ook intussen is er veel gebeurd. Ik kreeg een tweede kind en het was niet vol te houden om twee banen te hebben. Ik had een eigen woning, maar door persoonlijke omstandigheden was ik bang om in de woning te blijven.
Ik ben een tijdje bij mijn moeder gaan wonen en toen heb ik mijn eigen woning verhuurd. In 2013 bleek de persoon aan wie ik het huis verhuurde een wietplantage in het huis te hebben gebouwd. Daar kwam ik achter toen de onderbuurman belde: ‘Er staat politie voor je huis’. Vanuit mijn werk ben ik direct naar het huis gereden. Op de deur trof ik een briefje van de politie aan dat ik de sleutel kon ophalen op het bureau. Natuurlijk was ik als eigenaar van de woning eerst verdachte. Gelukkig ben ik uiteindelijk vrijgepleit, maar toen kwamen de rekeningen van Stedin, Eneco, de kosten van mijn advocaat. Alles liep op. Ik had nog wat geld over en daarmee heb ik het huis weer bewoonbaar gemaakt. Alles moest worden opgeknapt. Dat heeft me ook nog 12.000 euro gekost.”
Kwam er een punt dat de boel knapte?
„Ik werkte aan allerlei schuldendossiers. Ik las de verhalen van cliënten, maar herkende veel uit de dossiers in mijn eigen leven. Ik las over mensen die hun hele leven lang moesten aflossen en dat wilde ik niet. Uiteindelijk heb ik een knoop doorgehakt en heb ik hulp gezocht via de gemeente. Zij konden mij niet de juiste hulp bieden.
Uiteindelijk heb ik de wettelijke schuldsanering aangevraagd, waarbij ik van de gemeente ook geen hulp kreeg om dat aan te vragen. Ik heb me moeten verantwoorden bij de rechter. De schuld was uiteindelijk zo’n 40.000 euro. Dat hele traject heeft mij als persoon gebroken. En de bewindvoerder die ik toegewezen kreeg, was vreselijk. Die man hoorde erop toe te zien dat de regels werden nageleefd, maar hij vroeg allerlei extra dingen. Via het UWV was besloten dat ik was vrijgesteld van werk, want ik kon niet meer werken. De bewindvoerder wilde dat ik ging solliciteren. Uiteindelijk heeft het nog een jaar geduurd voordat ik het traject in kon gaan en in 2018 kon het beginnen.”
Hoe ging het tijdens het traject?
„Ik had gehoopt dat alles dan geregeld zou worden, waardoor ik aan mijn gezondheid kon werken. Maar dat was niet het geval. Ik had heel weinig en vaak dacht ik: als de kinderen maar eten hebben. Er zit een hoop schaamte op schuld en al helemaal omdat ik zelf al die jaren in de financiële dienstverlening had gewerkt. Mensen hebben allerlei oordelen over de schuldsanering en schuldentrajecten, maar het overkomt je.
Uiteindelijk is er besloten dat ik het huis moest verkopen, omdat dat geld opleverde. Via die weg konden de schuldeisers worden betaald. Uiteindelijk kreeg ik zelf nog 20.000 euro van de overwaarde gestort, maar de eindnota heb ik nooit gezien. Dat het huis verkocht is, vind ik heel erg. Dat was voor mijn kinderen, mijn pensioen.”
Hoe gaat het nu met je?
„Als ik zeg dat het goed gaat, lieg ik. Vooral over het huis praten vind ik lastig. Er zijn dagen dat ik denk: waarom is dit mij overkomen? En er zijn dagen dat ik er iets beter mee om kan gaan. Maar ik ben getraumatiseerd en verslaafd geraakt aan slaappillen.
Periodes gaat het goed en periodes gaat het slecht, maar de angst gaat nooit meer weg.”
Stelling: met 1000 euro per maand extra zou ik op de lange termijn gelukkiger zijn
„Ja, daar hoef ik niet over na te denken. Stress wordt minder met meer geld. Natuurlijk kunnen mensen met geld ook zorgen hebben, maar geldstress is de meest vreselijke vorm van stress. Hoe heerlijk als je in de supermarkt niet na hoeft te denken over je aankopen?”
Stelling: geld wordt meer waard als je het kunt delen
„Zeker wel. Ik ben echt een gever. Mijn laatste tientje zou ik nog met de buurman delen. Ik heb zelf ook enorm veel aan mijn moeder en broertje gehad. Ik ben half Surinaams en bij ons zit delen in de cultuur. Bij mijn moeder stond altijd een bordje eten klaar.”
Geld maakt niet gelukkig, of toch wel?
„Ik denk niet dat geld per se gelukkig maakt. Maar ik denk dat je meer geluksmomenten kent als je geld hebt. Met geld zou ik soms ook anderen gelukkig kunnen maken, wat mij weer gelukkig maakt. Geluksmomenten heb ik ook gekend zonder geld, maar als je ‘s avonds met zorgen in bed ligt, wordt dat ondergesneeuwd.
Wat mij enorm geholpen zou hebben was contact met, of hulp van een ervaringsdeskundige. Steeds zaten er tegenover mij mensen in een pak met een hbo-studie op zak. Het is lastig als zo iemand je komt vertellen wat je moet doen en hoe je je moet voelen, als je het moeilijk hebt. Ik voelde me niet begrepen. Een ervaringsdeskundige zou mij daarin geholpen hebben.”
Nieuwsgierig naar meer antwoorden op de vraag; maakt geld gelukkig? Lees dan de voorgaande edities van Geld maakt (niet) gelukkig.
De Spaarrekening van Isabelle (24): ‘Mijn Gucci-bril was 350 euro’
Veel Nederlanders lopen tot ruim 1800 euro mis, je hebt nog een week