Jana Witteman Geld maakt (niet) gelukkig 25 feb 2023, 08:01

Leestijd: 7 minuten

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Al van jongs af aan wil ik miljonair worden’

Waar de één vindt dat geld moet rollen, blijft de ander herhalen dat je geld maar één keer kunt uitgeven. Wekelijks gaan we in gesprek met mensen uit alle hoeken van de samenleving. Want als we eerlijk zijn; wat blijft er dan over van het oer-Hollandse gezegde ‘geld maakt niet gelukkig’? Vandaag: de 26-jarige Meyra, die – in tegenstelling tot veel andere kunstenaars – wél van geld houdt.

Naam: Meyra
Leeftijd: 26
Beroep: kunstenaar
Woonsituatie: huurappartement met één huisgenoot
Bruto maandsalaris: 3000 tot 3500 euro

Geld maakt (niet) gelukkig

Met welke blik op geld ben jij opgevoed?

„Mijn moeder was de geldkapitein in huis. Mijn vader vond in principe alles goed en als het ging over vakanties, lekker eten of uitstapjes, was het mijn moeder die de knopen doorhakte. Er werden thuis veel uitspraken gedaan over geld. Bijvoorbeeld: het is uit de lengte of uit de breedte. Daarmee werd bedoeld: het is genieten of sparen. Daarnaast was ‘geld moet rollen’ ook een veelgehoorde uitspraak. Een groot deel van het geld werd uitgegeven, met in het achterhoofd dat het naar verloop van tijd toch minder waard zou worden. Mijn moeder hield er énorm van om uit te pakken met cadeaus en daar werd ook hard voor gewerkt.”

„Naast het principe van geld moet rollen, werd er altijd benadrukt dat het belangrijk is om een spaarrekening achter de hand te hebben. Met acteerklussen of commercials verdiende ik al relatief veel geld op jonge leeftijd. Als kind is 1000 euro natuurlijk heel veel. Als ik zo’n bedrag verdiende, dan kocht ik één ding dat ik graag wilde hebben: bijvoorbeeld een keyboard van 100 euro. De rest van het geld zette ik op een spaarrekening. Zo voelde ik dat geld uitgegeven mag worden aan mooie dingen, maar ik leerde ook sparen.”

Hoe kijk je terug op die financiële opvoeding?

„Heel fijn. Nog steeds hanteer ik een gezonde balans tussen uitgeven en sparen. Ik ben een goede spaarder, maar ik koop ook gerust een leuke outfit. Daarin schroom ik niet om iets goeds te kopen voor mezelf. Die spaarrekening is voor mij een vangnet. Ik kom nooit in de knoop met huur: ik kan lekker eten en drinken, doe niet al te gek, maar dat zou wel een keer kunnen, als ik zou willen. Die spaarrekening geeft rust in het kunstenaarsbestaan. Daardoor ben ik niet gedwongen om te zoeken naar een bijbaan. Ik kan selectief zijn in de klussen die voorbij komen. Dat biedt enorm veel vrijheid.”

Hoe kijk je nu zelf naar geld?

„Dit zullen niet veel kunstenaars zeggen, maar ik hou van geld. Van jongs af aan roep ik al dat ik later miljonair ga worden. Buiten kijf staat dat het allerbelangrijkste natuurlijk liefde is. Ik wil dat de mensen om mij heen gezond zijn, dat staat voorop. Maar geld vind ik leuk om te hebben en geld is voor mij ook een drijfveer om hard te werken. Die één miljoen euro hoef ik niet zomaar te krijgen. Werken, geld verdienen en daar leuke dingen van kunnen doen, dat motiveert. Ik droom ervan uiteindelijk een huis te kopen en om mijn ouders geld over te kunnen maken voor leuke reisjes en etentjes, als zij met pensioen zijn. Dat is voor mij belangrijk.”

„Mijn ouders zijn enorm vrijgevig naar mij geweest. Carrière-wise hebben zij mij overal naartoe gebracht: alle acteerklussen waren ze bij. Zij hebben mij door dik en dun gesteund. Ook tijdens mijn studie hebben ze mij bijgestaan: zowel van mens tot mens, als financieel. Dat ik heb kunnen sparen, komt ook doordat mijn ouders die ruimte voor mij hebben gecreëerd. Ik heb er zelf hard voor gewerkt, maar ik heb dat ook aan hen te danken. Ik voel een enorme liefde naar hen toe en wil mijn ouders van alle gemakken kunnen voorzien. Zij hebben alles zelf gedaan: beiden hebben ze keihard gewerkt in een negen-tot-vijf baan. Zij hadden géén ouders die hebben geholpen, zij moesten het samen doen. Daarom hebben ze mijn broer en mij juist volop willen steunen. Nu wil ik alles kunnen bieden. Daar grapte ik vroeger al over met mijn moeder: als ik later miljonair ben, krijgen jullie alles terug.”

Heb jij ooit problemen gehad met geld?

„Nee, daar hebben mijn ouders ons ook echt voor behoed. Ik heb nooit geleerd om te denken in tekorten en altijd gevoeld dat er genoeg was. Je kan bij 1000 euro denken: dat is niet genoeg voor die ene laptop. Maar het is wél genoeg voor een mooie lamp of televisie. Het is maar net hoe je naar geld kijkt. Is het glas halfleeg, of halfvol?”

Hoe belangrijk is die spaarpot voor jou?

„De spaarpot is mijn safety net. Aan het begin van het jaar maak ik een overzicht van mijn geschatte lasten en inkomsten van dat kalenderjaar. Met de geplande inkomsten wil ik het financieel kunnen redden, zodat ik niet aan mijn spaarrekening hoef te komen. De spaarpot moet intact blijven. En ik ben me ervan bewust dat ik van geluk mag spreken dat ik veel werk heb. Tot december 2023 heb ik al klussen staan, dus ik weet dat er genoeg geld binnenkomt. In de kunstenaarswereld is dat geen gegeven: projecten moeten bij je passen, je bent afhankelijk van audities, alles kan last-minute veranderen. Daarnaast heb je een portie geluk én talent nodig.”

„Bovendien ben ik berekend. Ik heb niet voor niets een universitaire studie – naast de kunstopleiding – gedaan. Ik wil een plan B hebben: een mogelijkheid om op terug te vallen. Tegelijkertijd heb ik er altijd in geloofd dat ik rijk kan worden in de kunsten. Dat is waar ik vanuit mijzelf iets te vertellen heb aan de wereld. Rationeel is het natuurlijk een onzekere inkomstenbron, maar ik het nooit écht gevoeld dat dit een onzeker bestaan is. Ik ga hier juist stinkend – nee, lekker ruikend – rijk mee worden”, lacht Meyra.

„Dit is het talent dat ik heb, dat ga ik inzetten en dit is waar ik mijn brood mee verdien. Tijdens het eerste jaar van de kunstopleiding zei ik al dat ik geen stage zou gaan doen tegen een stagevergoeding. Mensen vonden dat maar gek. Maar puntje bij paaltje was ik de enige van de klas die cao minimumloon betaald kreeg tijdens mijn stage. Sommige dingen moet je toe-eigenen en opeisen. En toegegeven: mijn agentschap helpt daar ook bij.”

Stelling: Met 1000 euro per maand extra zou ik op de lange termijn gelukkiger zijn

„Ja, nu nog wel. Tijdens mijn studie heb ik geleerd dat je een geluksplafond bereikt bij een jaarinkomen van rond de 60.000 euro. Die grens heb ik nog niet bereikt, dus nu zou ik nog gelukkiger kunnen worden van extra geld. Dan ga je misschien wat makkelijker weekendjes weg, of uiteten. Het hoeft niet groots en meeslepend, maar het gaat om gezelligheid met elkaar. Geld kan daarbij helpen.

Maar – daar moet ik bij zeggen – je kunt datzelfde geluksmoment creëren in de woonkamer, dat hoeft niet per se in een chique restaurant. Ik hou van geld en tegelijkertijd kan het me niet schelen. Het leven draait om liefde, geluk en samenzijn, maar geld kan het extra comfortabel maken. Eten van de biologische supermarkt is schoner, duurzamer. Ik word gelukkiger van zo’n framboos dan van eentje die is gekweekt op giftige grond. Tegelijkertijd betaal je daar ook meer voor.”

Stelling: Je kunt nooit te veel geld hebben

„Ja, dat kan wel. Het wordt ook saai als je te veel geld hebt. Het is leuk om ergens naartoe te werken. Als er nu een miljard op mijn bankrekening zou staan, kan dat ook dof aanvoelen. Ik heb nu nog een missie om iets voor elkaar te boksen. Het zou me ook somber kunnen maken als ik nu al alles zomaar zou hebben: dan mis je de magie van ergens naar verlangen.”

Geld maakt niet gelukkig, of toch wel?

„Tot een bepaalde grens maakt het gelukkig. Je bed-, bad-, broodvoorziening moet op orde zijn. Geld is nodig voor een dak boven je hoofd, om te kunnen eten, je te wassen. Geld maakt tot op zekere hoogte wel gelukkig, mij wel, in ieder geval. Het geeft rust.”

Meer artikelen lezen over Geld & Carrière? Dat kan hier.