Jana Witteman Geld maakt (niet) gelukkig 11 feb 2023, 08:02

Leestijd: 7 minuten

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Huismerken? Daar werd niet op gelet’

Waar de één vindt dat geld moet rollen, blijft de ander herhalen dat je geld maar één keer kunt uitgeven. Wekelijks gaan we in gesprek met mensen uit alle hoeken van de samenleving. Want als we eerlijk zijn; wat blijft er dan over van het oer-Hollandse gezegde ‘geld maakt niet gelukkig’? Vandaag: de 25-jarige Nina, die al een jaar van huis naar huis hopt om geld te sparen voor haar reis.

Naam: Nina
Leeftijd: 25
Beroep: Opvangmedewerker Oekraïense vluchtelingen
Woonsituatie: Half bij mijn moeder, half in onderhuur
Netto maandsalaris: Tot 2000 euro

Geld maakt (niet) gelukkig

Het salaris van Nina ligt in realiteit hoger, maar om geld te ‘sparen’, heeft ze haar loonheffingskorting uitstaan bij haar huidige werkgever. Op die manier krijgt ze het geld later van de Belastingdienst alsnog terug, waardoor er een ‘onzichtbare spaarpot’ vrijkomt in mei.

Met welke blik op geld ben jij opgevoed?

„Mijn moeder was altijd thuis en mijn vader had een goede baan. Ik wist dat hij veel verdiende, maar hij wilde nooit bedragen noemen. Er werd heel losjes omgegaan met geld. Ik hoefde nooit naar huismerken te kijken in de winkel en ik heb thuis nooit echt geleerd wat veel of weinig geld was. Toen ik eenmaal studeerde vond ik het lastig in te schatten of 300 euro voor een vliegticket naar Italië dan juist duur of goedkoop was. Ik gaf veel te veel geld uit en kocht nooit de goedkopere supermarktproducten. Dat heb ik toen nog moeten leren.”

„In de periode dat ik op de middelbare school zat, kreeg ik 50 euro kleed- en zakgeld per maand. Ik moest 18 kilometer fietsen naar school. In de maanden december, januari en februari kreeg ik dan 100 euro zakgeld. Met dat extra geld kon ik dan af en toe de bus pakken als het koud was. Ik heb weleens gezeurd om een busabonnement, maar mijn ouders vonden fietsen gezonder. En mijn twee beste vriendinnen hadden – gelukkig – ook geen buskaart, dus het was best gezellig om samen te kunnen fietsen.”

„Mijn vader zei altijd: je moet dingen nooit níét doen omdat je het geld niet hebt, je moet alleen dingen níét doen als je het geld er niet voor over hebt. Dat vind ik achteraf nog steeds een goed advies, alleen daardoor heb ik ook een beetje een gat in mijn hand, denk ik. In mijn studententijd zat ik bij een studentenvereniging en ik vond alles altijd leuk. Heel veel dingen vond ik het geld waard, dus ik heb in die tijd ontzettend veel geld uitgegeven.”

Ben je ooit in de problemen gekomen met geld?

„Nee, dat niet. Als student kon je natuurlijk altijd geld lenen. En als ik echt tekort zou komen, wist ik ook dat ik altijd geld van mijn ouders zou kunnen lenen. In 2019 ben ik bijvoorbeeld een aantal maanden op reis gegaan, waarna ik met 0 euro op mijn rekening terugkwam. Als ik langer had willen blijven, hadden mijn ouders mij dat geld wel geleend en had ik dat later kunnen terugbetalen.”

„Het is enorm luxe om die back-up altijd te hebben. Ik ben daardoor misschien ook iets losser met geld dan anderen. Ik kan alsnog wel redelijk goed sparen, maar ik geef soms meer uit dan nodig. Sommige vriendinnen houden echt excelsheets bij van hun uitgaven, terwijl ik het geld er soms doorheen jaag. Ik zie daar dan niet direct het probleem van.”

Heb je dan ook een studieschuld opgebouwd?

„Tijdens de eerste twee jaar van mijn studie heb ik niet geleend, omdat ik vanuit huis ook een spaarpot had meegekregen om te studeren. Mijn ouders hebben in mijn studententijd ook mijn huur betaald. Vanaf mijn derde jaar ben ik gaan lenen, maar redelijk minimaal omdat ik daarnaast ook werkte.”

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Hoe minder je uitgeeft, hoe minder je nodig hebt’

„Tijdens de master werd dat anders: ik werkte in een restaurant maar door corona moesten zij sluiten. Daardoor had ik een jaar lang bijna geen werk en ben ik maximaal gaan bijlenen. De masterstudie was sowieso al tijdrovend en het kostte me tijdens corona ook ontzettend veel energie en moeite om te studeren. Toen de boel weer openging ben ik ook niet meer teruggegaan naar dat restaurant. Uiteindelijk heb ik een schuld van zo’n 20.000 euro opgebouwd.”

Je woonsituatie klinkt relatief complex. Hoe zit dat?

„Het afgelopen jaar heb ik half bij mijn moeder gewoond en half bij vriendinnen kamers ondergehuurd. In maart 2022 kwam ik terug in Nederland nadat ik drie maanden door Portugal had gereisd. Daarvoor was ik net afgestudeerd. Vanuit Portugal kwam ik terug met 400 euro op mijn rekening. Ik moest hard op zoek naar een baan en vrij snel kwam ik terecht bij het werk dat ik nu nog doe. Ik haal voldoening uit het werk op de opvanglocatie voor vluchtelingen, dus dit werk wilde ik wel een tijd blijven doen. Toch wist ik ook dat ik nog meer van de wereld wil zien. Mijn doel was om in december 2022 weer op reis te gaan, dat wordt nu maart.”

„Ik had gehoopt minimaal 700 euro per maand opzij te kunnen zetten, zodat ik na acht maanden genoeg zou hebben gespaard om weer een aantal maanden op reis te kunnen. Voor de vliegtickets heb ik 2000 euro begroot, om te leven tijdens mijn reis reken ik op 1000 euro per maand, 500 euro voor een duikcursus en 500 euro voor de voorbereiding. Bijvoorbeeld om goede wandelschoenen aan te schaffen. In december vertrekken is niet gelukt, dus nu wil ik in maart gaan. De bestemming wordt Zuid-Oost Azië. Initieel wilde ik naar Midden-Amerika, maar Azië is een stuk goedkoper. Met het geld dat ik straks bij elkaar gespaard heb, wil ik negen maanden naar het buitenland.”

Stelling: met 1000 euro per maand extra zou ik op de lange termijn gelukkiger zijn.

„Lastig. Dat ligt er vooral aan hoeveel je verdient. In mijn geval zou 1000 euro ongeveer de helft van mijn inkomen extra zijn, dat is een flinke zakcent extra. Dat zou mij wel gelukkiger maken, denk ik. Maar stel dat je 10.000 euro per maand verdient, dan maakt die 1000 euro extra niet zo veel uit.”

Stelling: Je kunt nooit teveel hebben.

„Jawel, na een bepaald bedrag maakt het niet meer extra gelukkig. Misschien ga je dan een privéjet kopen, of een enorm huis. Dat zijn dingen die niet echt goed zijn voor de wereld natuurlijk. Dan koop je alleen maar extra overbodige luxe.”

Stelling: geld wordt meer waard als je het kunt delen.

„Als ik niet meer van die grote reisplannen heb en een goed inkomen zou verdienen, lijkt het me heerlijk om avondjes thuis te organiseren voor vrienden met lekkere wijn en eten, zónder dat je daarna een Tikkie hoeft te sturen. Lijkt me heerlijk om mensen te trakteren. Ik zou dan ook wel graag bepaalde goede doelen willen steunen, maar ik zou wel zeker willen weten waar dat geld heen gaat.”

Geld maakt niet gelukkig, of toch wel?

„Tot een bepaalde hoogte wel. Zonder geld ben je wel ongelukkig denk ik. Onze maatschappij is volledig om geld heen gebouwd, dus zonder geld kan bijna niets. Ik wil zelf graag comfortabel kunnen leven, zodat je af en toe uiteten kunt en niet iedere euro hoeft om te draaien. Maar ik hoef geen tweede huis of dure auto. Het liefst zou ik een leuk huisje hebben later, met een grote tuin en veel huisdieren. Nu ben ik nog niet klaar voor die droom. Ik vind het te vroeg om op een vaste plek te wonen, of vast te houden aan een baan waar ik jaren zou moeten blijven. Nu ben ik nog heel vrij en wil ik de wereld ontdekken.”

Meer artikelen lezen over Geld & Carrière? Dat kan hier.