Raad van State kraakt voorstel: dit moet je weten over het nieuwe box 3-stelsel
Een domper voor het kabinet: vanaf 2027 zou er een nieuw stelsel moeten komen voor de belastingheffing op het rendement op vermogen (box 3). Maar de Raad van State meent dat er zwaarwegende bezwaren aan kleven.
Bij box 3 spreken we over sparen en beleggen. Het gaat hier om grotere bedragen van boven de 57.000 euro (of 114.000 euro als je een fiscaal partner hebt). Onder vermogen vallen bijvoorbeeld bezittingen zoals spaargeld, aandelen en een tweede woning. Het vermogen is de waarde van alle bezittingen min de schulden.
Vermogende Nederlanders betaalden jarenlang belasting over een verondersteld rendement op hun spaargeld of beleggingen. Na een aantal jaren met een extreem lage rente stapten spaarders naar de rechter om dat aan te vechten, en zij kregen tot aan de hoogste rechter gelijk. Ongeveer 2,6 miljoen mensen kunnen in de komende tijd rekenen op compensatie.
In het stelsel dat het kabinet voor ogen heeft, betalen belastingplichtigen alleen belasting over wat zij daadwerkelijk hebben verdiend met hun vermogen, en dus niet wat wordt verondersteld. Dit werkelijk rendement bestaat uit het directe rendement, zoals rente, huur en dividend met aftrek van kosten. Daarnaast bestaat het uit indirect rendement, de positieve of negatieve waardeontwikkeling van bijvoorbeeld aandelen of vastgoed.
Advies van Raad van State: doe het niet
In een vandaag gepubliceerd advies concludeert de Raad van State dat het kabinet het beter niet zo kan doen. De belangrijkste raadgever van het kabinet en de Tweede Kamer waarschuwt dat het voorstel ingrijpende gevolgen heeft voor de burgers en de Belastingdienst.
Het stelsel wordt volgens de Raad van State veel complexer dan het huidige en doet een groot beroep op het ‘doenvermogen’ van belastingplichtigen. Zij moeten zelf bijhouden uit welke categorieën (bijvoorbeeld spaargeld, aandelen en vastgoed) hun vermogen bestaat.
De Raad van State plaatst ook vraagtekens bij de wens van het kabinet om de nieuwe box 3-belasting zo in te richten dat die evenveel opbrengt voor de staatskas als de oude. „Het strikt vasthouden aan dit uitgangspunt belemmert het maken van een zorgvuldige en integrale afweging tussen de verschillende belangen die aan de orde zijn bij de vormgeving van een nieuw box 3-stelsel.”
Reactie kabinet op advies
„Een stelsel op basis van werkelijk rendement is rechtvaardiger, maar vraagt ook meer van belastingplichtigen”, erkent verantwoordelijk staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen. Hij gaat het kritische advies van de Raad van State bestuderen en komt later met een uitgebreide reactie. Hij geeft wel alvast een winstwaarschuwing. „Zoals ook door mijn voorgangers aangegeven: het ideale stelsel bestaat niet.”
Er is het kabinet veel aan gelegen snel belasting te kunnen heffen op daadwerkelijk behaald rendement. Ieder jaar dat dit niet lukt, kost dat de staatskas honderden miljoenen euro’s. Het advies van de Raad van State is daarbij de zoveelste tegenvaller. Eerder liet de Belastingdienst al weten dat het uitvoeringstechnisch niet mogelijk is het nieuwe stelsel in 2027 te laten ingaan.
Ook in deze stukken praten we je bij over belasting(regels):
- Als ouder mag je tot een bepaald bedrag schenken aan je kind, zonder dat je daar belasting over hoeft te betalen. Hier leggen we de regels rondom de schenkbelasting uit.
- Mocht een familielid komen te overlijden en jou geld nalaten, moet je er in veel gevallen erfbelasting over betalen. Maar je mag tot bepaalde bedragen belastingvrij erven.
- Een beetje contant geld in huis hebben is vaak handig. Maar tot welk bedrag mag dat belastingvrij, wanneer moet je dat bedrag aangeven bij de Belastingdienst?
- Prijs gewonnen bij bijvoorbeeld de Loterij? Gefeliciteerd! Toch is niet elke prijs wat het lijkt: vanaf dit bedrag betaal je kansspelbelasting.
Geen ‘bezorgschaamte’ nodig tijdens de feestdagen, volgens deze professor
De Jongen Zonder Gisteren: wakker worden terwijl je geheugen helemaal weg is