Fraude met toeslagen is vaak een ongelukje
Fraude met toeslagen gaat meer dan eens per ongeluk. Met grote gevolgen, zeker als de vermeende ‘belastingfraudeur’ in de schulden raakt omdat hij terecht ontvangen bedragen moet terugbetalen.
Volgens Grip Schuldhulpverlening, gespecialiseerd in schuldhulp, zijn de zogenaamde fraudeurs in hun bestand zich bijna altijd van geen kwaad bewust. Het overgrote deel van de klanten die ‘fraudeerde’ deed dit per ongeluk, zegt Walid Somers van Grip. „Deze mensen krijgen wel meteen het stempel fraudeur. Echter 95 procent van de burgers wordt door de belastingdienst gekenmerkt als fraudeur, terwijl ze niet met opzet hebben gefraudeerd.”
Ingewikkeld
Het toeslagensysteem is omvangrijk en kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Mensen met een relatief laag inkomen kunnen onder andere zorg-, kinderopvang- en huurtoeslag krijgen. Aan het begin van het jaar vraag je de tegemoetkoming in de kosten aan. Nadat je deze hebt ontvangen, wordt het jaar daarna gecontroleerd of dit terecht is geweest.
Dit systeem werkt onduidelijkheid in de hand. Het kan zelfs zo onduidelijk zijn dat mensen per ongeluk frauderen omdat zij zich vergissen in de regels. Ook kan het voorkomen dat de financiële situatie verandert waardoor iemand geen recht meer heeft op toeslag, maar deze toch blijft ontvangen.
Fraude met zorg- en huurtoeslag is al heel lang een probleem. Na een grote fraudezaak waarbij een groep Bulgaren voor miljoenen onterecht toeslagen aanvroeg en ook ontving, zijn de controles flink aangescherpt. Vanwege die controles kregen mensen die daar wel recht op hadden te laat, of helemaal geen toeslag meer.
Geen schuldsanering
Een ander gevolg is dat goedwillenden nu sneller het fraudestempel krijgen. Voor mensen in de schulden heeft dat grote gevolgen. Wie aanklopt voor hulp wordt met een aantekening als fraudeur namelijk geweigerd voor schuldsanering.
Volgens Somers wordt de situatie nog eens verergerd omdat de belastingdienst vaak traag reageert bij het oplossen van dat probleem. „Door zelf te laat op verzoeken te reageren, stagneert de voortgang in schuldhulpverleningstrajecten met alle gevolgen van dien. De belastingdienst zou moeten helpen en niet de schuldenaar tot fraudeur moeten bombarderen en hem verder de schulden in helpen.”