Claartje Vogel Arbeidsmarkt 10 sep 2018, 08:00

Leestijd: 4 minuten

Waar je op moet letten als je een contract tekent

Elke maandag helpt Metro je carrière op weg met verhalen over de arbeidsmarkt. Vandaag: pas op deze punten voordat je een arbeidsovereenkomst tekent.

Wie zijn contract niet leest voor hij het tekent, kan flink in de problemen komen. Volgens arbeidsjuristen nemen werkgevers regelmatig bepalingen op in arbeidsovereenkomsten, die nadelig kunnen zijn voor jou als werknemer. Bovendien ’vergeten’ werknemer en werkgever afspraken op te nemen in een overeenkomst en dat kan op den duur voor vervelende situaties zorgen. Waar moet je op letten voordat je een overeenkomst tekent? Jurist Mirian Horstink uit Twello helpt zowel bedrijven als werknemers bij arbeidsconflicten. Ze vertelt waar jij op moet letten als je een contract tekent.

Opzegtermijn

„Een arbeidscontract heeft geen kleine lettertjes, het bestaat meestal uit een paar pagina’s”, vertelt Horstink. „Lees het dus goed door, zodat je echt weet wat je tekent. Dat begint bij de aard van de arbeidsovereenkomst.”

Daarmee bedoelt ze of het contract voor bepaalde of onbepaalde tijd is. Een belangrijk aandachtspunt is opzegbaarheid. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd die niet tussentijds opzegbaar is, kan zeer nadelig uitpakken. „Stel je voor dat je binnen een paar maanden een dijk van een baan tegenkomt. Als jouw contract niet tussentijds opzegbaar is, heb je een probleem. Soms komt een werkgever je tegemoet, maar als hij dat niet wil kan hij je je tijd laten uitzitten of je zelf het resterende loon laten betalen als schadevergoeding.”

Sommige werknemers zijn bang dat dit ook andersom geldt, dus dat een werkgever zomaar kan beslissen het jaarcontract ineens te beëindigen. „Dat klopt niet, als werknemer ben je beter beschermd”, zegt Horstink. De werkgever kan namelijk pas opzeggen nadat hij hiervoor toestemming gekregen heeft van het UWV, zelfs met een tussentijdse opzegmogelijkheid. Hij moet dan bijvoorbeeld aantonen dat jij slecht werk verricht hebt of dat het zo slecht gaat met de zaak, dat hij niet anders kan dan jou ontslaan.

Concurrentiebeding

Veel werkgevers nemen een concurrentiebeding op in een arbeidsovereenkomst. Dit is een bepaling waar in staat dat een werknemer niet zomaar mag overstappen naar de concurrent. Werkgevers zijn bijvoorbeeld bang dat je bedrijfsgevoelige kennis overdraagt of klanten met je meelokt. Een voorkomende fout is dat ondernemers een concurrentiebeding opnemen in een contract voor bepaalde tijd. Sinds 1 januari 2015 mag dat namelijk niet meer, behalve als er sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. In dat geval moet de werkgever dat belang duidelijk uitleggen in de arbeidsovereenkomst.

„Het best kun je een concurrentiebeding vermijden”, zegt Horstink. „Kan dat niet, maak het dan zo klein mogelijk. Werkgevers maken het concurrentiebeding regelmatig te breed. Als je als oud-werknemer vijf jaar lang nergens anders in Nederland meer auto’s mag verkopen, is dat erg zwaar.”

Als je net aan een nieuwe baan begint denk je al snel: het zal wel meevallen met dat concurrentiebeding. Of je denkt dat het niet zover zal komen. Toch zijn er regelmatig rechtszaken over concurrentiebedingen. „Je krijgt te maken met een stressvolle periode, hoge boetes en je kunt vaak nog niet beginnen aan je nieuwe baan.”

Maak het kleiner door een specifiek gebied en periode af te spreken, bijvoorbeeld een straal van tien kilometer en een half jaar. Je kunt je werkgever ook vragen concurrenten bij naam te noemen. Of maak er een relatiebeding van. Dat betekent dat je na het eindigen van je contract een bepaalde periode niet werkt voor bij naam genoemde klanten van je werkgever.

Lees de CAO

Ga ook altijd na of jouw contract valt binnen een Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO), reglement of arbeidsvoorwaardenregeling. Lees dat document ook door. Er staan namelijk allerlei afspraken in die in beginsel automatisch gelden, zonder dat het specifiek in het contract staat. In veel CAO’s staan bijvoorbeeld afspraken over overwerk, vakantiedagen en loonschalen. Als er toch iets in jouw contract staat wat niet overeenkomt met het CAO, let dan extra goed op. Die zijn namelijk meestal ongeldig, tenzij ze in jouw voordeel zijn.

Mondelinge afspraken

„Die leaseauto, daar hebben we het wel een keer over”, „natuurlijk krijg je over een tijdje promotie”, „bij goed functioneren kunnen we praten over meer loon.” Bij onderhandelingen over salaris krijg je vaak dit soort vage beloftes te horen. Maak die concreet in het contract, zegt Horstink. Betekent ’meer salaris’ een bepaald percentage of een schaal omhoog? En die leaseauto, waar hangt dat precies vanaf?

„Zeg tegen je werkgever dat je dit wilt vastleggen om misverstanden te voorkomen”, adviseert de arbeidsjurist. „Natuurlijk is dat soms lastig, want je wilt graag meteen beginnen aan die nieuwe baan en niet overkomen als een zeur. Maar vraag je af: als je in het begin al geen goede afspraken kunt maken, hoe moet het dan als het contract eindigt?”