Sophie Rietmulder Geld & Carrière 25 mrt 2025, 11:59

Leestijd: 3 minuten

43.000 uitkeringen fout berekend: sommige mensen lopen mogelijk duizenden euro’s mis

Het UWV staat voor een enorme klus: zo’n 43.000 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen moeten worden gecontroleerd op fouten. Vooral bij WIA-uitkeringen ging het de afgelopen jaren regelmatig mis. 

Duizenden mensen kregen daardoor jarenlang te veel of juist te weinig geld. Een hersteloperatie is in volle gang, maar wie op duidelijkheid wacht, moet nog even geduld hebben.

Wat is een WIA-uitkering eigenlijk?

De WIA-uitkering, voluit de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen, is bedoeld voor mensen die na twee jaar ziekte niet of slechts gedeeltelijk kunnen werken. Er zijn twee soorten: de IVA (voor mensen die niet meer kunnen werken) en de WGA (voor wie nog deels inzetbaar is). De hoogte van de uitkering is afhankelijk van het laatstverdiende loon: bij de IVA is dat meestal 75 procent, bij de WGA 70 procent.

Waar ging het mis?

Het UWV ontdekte afgelopen zomer dat er tussen 2020 en 2024 structureel fouten zijn gemaakt bij het vaststellen van het dagloon, een belangrijk onderdeel bij het berekenen van de uitkering. In eerste instantie werd gedacht aan 25.000 dossiers, maar dat aantal is inmiddels opgelopen tot 43.000. Dat is bijna één op de vijf dossiers in die periode.

De problemen zijn deels te wijten aan ingewikkelde regelgeving, personeelstekort en gebrekkige IT-systemen. Nieuwe medewerkers kregen in de beginjaren onvoldoende opleiding en werkten met losse berekeningen op papier of in zelfgemaakte Excel-bestanden. Kleine details, zoals het leasen van een fiets uit het Individueel Keuzebudget (IKB), bleken grote invloed te hebben op de dagloonberekening. Ook fouten in vakantiegelduitbetalingen en het niet goed meenemen van inflatie speelden een rol.

Wat gebeurt er nu?

Alle 43.000 dossiers worden handmatig opnieuw bekeken door minstens twee medewerkers per geval. Dat kost veel tijd. Het UWV verwacht dat het een tot twee jaar zal duren voordat alles is rechtgezet. In april komt er extra mankracht bij: 350 extra medewerkers worden ingezet om de klus te klaren.

Mensen die te weinig uitkering hebben gekregen, ontvangen het verschil alsnog. Degenen die te veel ontvingen, hoeven dat waarschijnlijk niet terug te betalen, maar helemaal uitgesloten wordt dat niet.

Toch niet meteen goed nieuws

Hoewel sommige mensen een nabetaling tegemoet kunnen zien, is dat niet per se een reden tot juichen. Een hogere uitkering kan invloed hebben op toeslagen zoals huur- of zorgtoeslag, waardoor iemand er alsnog op achteruitgaat. Het UWV zegt per geval te kijken naar de gevolgen van een correctie.

Daarnaast loopt er nog een andere herstelactie, nadat de rechter oordeelde dat het UWV ten onrechte bepaalde dagen meerekende bij het berekenen van het dagloon. Hierdoor vielen WIA-uitkeringen lager uit dan WW-uitkeringen, wat in strijd is met de regels. Ook deze groep krijgt herstel in één keer. Mensen met bijstandsuitkeringen hebben geen last van deze fouten.

Nieuwe aanpak uitkeringen nodig

Volgens minister Eddy van Hijum is de WIA-regeling te complex geworden. Hij wil het systeem hervormen, maar dat vraagt tijd en geld. Hoeveel de hersteloperatie precies gaat kosten, is nog onduidelijk. Sommige mensen kregen maar een paar tientjes te weinig, anderen lopen mogelijk duizenden euro’s mis.

Tot die tijd moeten duizenden arbeidsongeschikten wachten op duidelijkheid. Het UWV benadrukt dat zorgvuldigheid voor snelheid gaat. Maar dat betekent wel dat dit voorlopig nog niet is afgelopen.

Wéér vernietigend oordeel asielwetten Marjolein Faber: ‘Nemen problemen niet weg’

Defensie zoekt mensen: 2,3 miljoen jongeren krijgen oproep

Reacties