Roos Ravensbergen Geld & Carrière 26 mrt 2025, 09:15

Leestijd: 2 minuten

Deel van de jongeren ziet een contante betaling als gratis

Slim omgaan met geld is iets wat je eigenlijk op jonge leeftijd al zou moeten leren. Jong geleerd, is immers oud gedaan. Maar uit onderzoek tijdens de Week van het Geld (24 t/m 28 maart) blijkt dat veel Nederlandse jongeren gebruikmaken van ‘geldexcuses’. Zo leeft er bij een deel van hen het idee dat contante betalingen ‘gratis’ zijn.

Geldexcuses zijn vaak onlogische, maar creatieve redeneringen om uitgaven voor jezelf goed te praten. Stel dat je dus 50 euro op zak hebt en je ziet een mooie broek (terwijl je kast uitpuilt), dan denk je: die broek is toch gratis, omdat het geld al van m’n bankrekening is. 44 procent van de jongeren gebruikt zo’n redenering regelmatig of nog vaker.

Geldexcuses van jongeren

Daarnaast leeft onder jongeren het idee dat ze eigenlijk slim besparen als ze een extra item toevoegen aan een online bestelling, om zo de verzendkosten vergoed te krijgen. Ook geloven ze dat een duur product eigenlijk niet zo duur is als je het vaak gebruikt. Goedkoop is duurkoop is een bekend gezegde, maar als je dure dingen koopt die je eigenlijk niet nodig hebt, gaat dat natuurlijk niet op. Meisjes gebruiken sommige van deze geldexcuses tot wel twee keer zo vaak als jongens, blijkt uit het onderzoek.

Maar waar komen dit soort gedachtes vandaan en wat doen ze met je gedrag rond geld? Marcel Zeelenberg, hoogleraar economische psychologie aan de Tilburg University, legt uit: „Deze denkpatronen zijn voorbeelden van typische ‘heuristieken’ die mensen gebruiken bij het maken van keuzes en de fouten die daaruit voortkomen. Mensen delen geld mentaal op in verschillende potjes (wij noemen dat ‘mentaal boekhouden’). Het potje van de bankrekening wordt niet leger bij een contante uitgave, dus er is geen uitgave gedaan. Het is zorgwekkend dat zoveel jongeren uitgaven zo goedpraten, omdat dit kan leiden tot onverantwoord geldgedrag. Kinderen en jongeren moeten worden geholpen inzicht in en kennis over persoonlijke financiën te ontwikkelen, zodat ze wijzer met hun uitgaven omgaan.”

Uit eerder onderzoek van De Nederlandsche Bank bleek al dat jongeren minder ‘betaalpijn’ ervaren bij het uitgeven van contant geld dan bij elektronische betalingen (zowel online als offline) – terwijl voor volwassenen het omgekeerde geldt.

Gewonde én overleden dieren bij dierenpension in Darp: ‘Ons gezin is uit elkaar gerukt’

Julia had lang acné, bedacht daar zelf iets op en verkoopt nu 250.000 producten per jaar

Reacties