Erik Jonk Geld & Carrière 18 okt 2024, 10:41

Leestijd: 4 minuten

Bar Laat bespreekt nieuwe cijfers armoede: ‘8,30 euro voor eten? Dan ga je aan de frikandellen’

‘Veel minder Nederlanders leven in armoede’ verscheen gisteren plotseling in het nieuws. Velen verbaasden zich, want het ging daarbij om een nieuwe rekenmethode. In talkshow Bar Laat schoven onder meer de deskundige publicist Tim ‘S Jongers en econoom Peter Hein van Mulligen aan.

De nieuwe berekening over mensen in armoede komt van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Volgens de nieuwe berekening leefden vorig jaar ongeveer 540.000 mensen in Nederland onder de armoedegrens, wat 3,1 procent van de bevolking is. Op basis van de ‘oude’ SCP-methode waren dit er naar schatting ongeveer 830.000, ofwel 4,9 procent.

Het grote verschil is vooral te wijten aan het feit dat huishoudens met bepaalde financiële reserves niet langer als arm worden beschouwd. Het was gisteren overigens de Internationale Dag van de Armoede (ook in dit Metro-artikel lees je hoeveel Nederlanders aan het einde van de maand nooit geld overhouden).

‘Wel vijf maatstaven om naar armoede te kijken’

„Er zijn veel manieren om naar armoede te kijken”, verduidelijkt econoom Peter Hein van Mulligen (ooit winnaar van De Slimste Mens) in Bar Laat. „Er zijn wel vijf maatstaven.” Van Mulligen zegt dat bij de oude CBS-maatstaf naar inkomen werd gekeken. „Als je daar onder zat, dan was je arm. Bij het Sociaal en Cultureel Planbureau keken ze naar hoeveel je nodig moest hebben om die en die spullen te kopen. Daar zat behoorlijk wat licht tussen, dus was er voortdurend de vraag: welk cijfer moet je nou hebben? Nu is gekeken naar ‘wat hebben mensen nou echt nodig, wat zijn hun vaste lasten (huur of hypotheek, gas, de zorgpremie, dat soort dingen)?’ We hebben aan mensen die in armoede leven, gevraagd: wat heb je nou nodig? Dan heb je het over boodschappen natuurlijk, maar ook iets als een mobiele telefoon en internet. Dat was twintig jaar geleden nog niet per se nodig.”

Uit conclusie van een nieuw CBS-onderzoek blijkt dat het aantal mensen in armoede het afgelopen jaar bijna is gehalveerd. Vanessa Umboh is ervaringsdeskundige en zet zich in voor de Rotterdamse wijk Feijenoord, waar veel armoede is, merkt zij die afname ook in de wijk? "De… pic.twitter.com/xM68UBPXNP

— Bar Laat (@barlaat) October 17, 2024

‘Gezin heeft 2500 euro per maand nodig’

„En wat heeft bijvoorbeeld een gezin met twee kinderen nodig, nadat het huis en de elektriciteit al betaald is?”, is de vraag van Bar Laat-presentatrice Sofie Hilbrand. Volgens Van Mulligen is bij een gezin met twee kinderen van maximaal 12 jaar ruim 2500 euro per maand nodig. De econoom geeft aan dat dat een gemiddeld bedrag is. Per gemeente kan het verschillen, maar ook per gezin omdat niet iedereen dezelfde vaste lasten heeft. „Voor een gezin in Amsterdam kan het hoger zijn dan een gezin in Delfzijl.”

‘Mensen die beleid over armoede maken, staan er ver vanaf’

De Belgische onderzoeker, publicist en politicoloog Tim ‘S Jongers schreef het boek Armoede uitgelegd aan mensen met geld. Hilbrand stipt aan dat mensen die beleid over armoede maken, het vaak zelf niet ervaren. ‘S Jongers: „Ja, ze staan er best ver vanaf. Je hoeft geen armoede meegemaakt te hebben om er iets over te vinden, maar je moet wel moeite doen om dichtbij te komen. Als ik kijk naar die nieuwe gegevens nu, hoe dat bepaald is, zoals ‘wat heeft men nodig om te eten’, dan is dat 8,30 euro per dag. Dat gaat dan over mij, een man van rond de 40. Die 8 euro is een maaltijd in de ochtend, een maaltijd in de middag en een warme maaltijd ‘s avonds en wat tussendoortjes. Voor mijn warme maaltijd zou ik dan 2,30 euro per dag mogen uitgeven. De broccoli-prijs zit al ver boven die 2,30 euro.”

‘S Jongers vindt daar wat van: „Dat is mega-smal berekend. Je moet haast een boekhoudkundig wonder en een kookwonder zijn om met die 8,30 euro maandenlang gezond te kunnen blijven eten. Dat is niet goed. Wat er dan natuurlijk gebeurt: men gaat frikandellen eten. Ik vind dat dat vandaag te weinig aandacht heeft gekregen. Klinkt mooi, dat minder mensen in armoede. Maar je moet veel meer kijken naar wat daar nou achter ligt. Als je bij McDonald’s gaat eten heb je zelfs al geen maaltijd meer voor 8 euro.”

‘Nooit kunnen we ergens heen’

Ook Marleen Veldhoven zit aan de Bar Laat-tafel. Zij is ervaringsdeskundige en houdt met haar partner elke maand zeer weinig geld over. Ze heeft de hoop op hulp een beetje opgegeven. „We hebben een stichting waar we verse groenten kunnen halen. Zo moet je maar leven. Het is klaar, ze doen toch niks.”

Sofie Hilbrand vraagt of Veldhoven er ongelukkig van wordt. „Ja. Wij kunnen niet even een sappie halen, of een bak koffie met je vriendin. Wij moeten thuis met onze koffie zitten. Nooit kunnen we ergens heen, nooit. Daar word je ongelukkig van. Dit (Bar Laat, red.) is voor mij een uitje hè, als ik eerlijk ben.” Veldhoven en haar partner houden elke maand ongeveer acht of negen dagen over. Wat wil zeggen: dan is het geld zo goed als op. „Je gaat dan een paar dagen brood eten. Gelukkig leven we in een sociale wijk waarin je nog kunt vragen: ‘Heb jij nog wat brood?'”

2,6 miljoen Nederlanders betaalden mogelijk te veel belasting en krijgen compensatie

We betalen weer meer huur voor een huis en hebben minder woningen te kiezen, hoe komt dat?

Reacties