Bij deze sociale situaties voelen we ons het ongemakkelijkst (en zo red je jezelf eruit)
Niks zo gênant als roddelen op de werkvloer over een collega die net op dat moment achter je blijkt te staan. Toch? Dat vinden we in ieder geval, blijkt uit een peiling. Het koude zweet breekt ons uit als het ons overkomt.
Een onderzoek over roddelen op de werkvloer is gedaan door hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk van de Radboud Universiteit Nijmegen, in samenwerking met populairwetenschappelijk tijdschrift Quest.
Roddelen op de werkvloer is anno 2024 blijkbaar een ding. Professor Bianca Beersma van VU Amsterdam deed er ook al onderzoek naar. Metro sprak Beersma daar toen over. Zij ziet een persoon continu zwartmaken (natuurlijk) als negatief, maar het roddelen kan wat de professor betreft ook een positievere kant hebben: „Door het te doen kunnen mensen elkaar bijvoorbeeld waarschuwen tegen norm-overtreders, daardoor weet je met wie je wel en beter niet kunt samenwerken.”
‘O nee dit gaat over mij’
Deze peiling van Quest over roddelen op de werkvloer is uitgevoerd naar aanleiding van het verschijnen van Roos Vonks O nee dit gaat over mij. Dit boek gaat over alledaagse strubbelingen – met onze naasten, de samenleving, of met onszelf. Het resultaat van het onderzoek is een top van ongemakkelijkste sociale situaties. Gelijk krijg je ook tips over hoe je jezelf eruit redt.
Situaties ‘ongemakkelijk / gênant’ bij roddelen op de werkvloer
Welke sociale situaties maken ons het meest ongemakkelijk bij roddelen op de werkvloer? Die vraag onderzochten hoogleraar Roos Vonk en het tijdschrift. Vonk: „We maken het allemaal weleens mee in contact met anderen: een gevoel van ongemak. Tegenwoordig noemen veel mensen het awkward. Een deelnemer gaf een goed Nederlands woord: handelingsverlegenheid – want je zit verlegen om de juiste reactie.”
Roddelen en opdringerige mensen
Aan 1378 Quest-lezers werden 28 ongemakkelijke situaties voorgelegd. Het blijkt dat betrapt worden tijdens het roddelen over een collega als de ongemakkelijkste situatie ervaren wordt, met ruim 11 procent van de stemmen. De tweede was een gesprekspartner die te dichtbij komt te staan (8,4 procent), gevolgd door een eveneens herkenbare situatie met 7,8 procent: je geeft een feest waarbij niet iedereen in je kennissenkring is uitgenodigd. Kort voor het feest roept iemand: „Tot zaterdag!” en een van de niet-genodigden vraagt: „Wat is er zaterdag?”
Gezichtsverlies lijden geeft ongemak
Hoewel de voorgelegde situaties over roddelen op de werkvloer heel verschillend zijn, hebben ze allemaal iets gemeen. Namelijk, dat je niet goed weet hoe te reageren zonder de ander voor het hoofd te stoten of zelf gezichtsverlies te lijden. „Dat vraagt een complexe sociale vaardigheid die we facework noemen”, aldus Vonk. „Door het slachtoffer betrapt worden bij het roddelen is bij uitstek zo’n ingewikkelde situatie waarin facework belangrijk is.”
Schiet niet in de verdediging bij roddelen op de werkvloer
Dus hoe reageer je dan? „Het blijkt dat vooral mannen zichzelf vaak verdedigen, maar dan maak je het erger. Stel je nederig op en beperk in de eerste plaats het gezichtsverlies van de ander”, adviseert Vonk. Dan is de kans het grootst dat deze mild reageert en jouw gezicht weer redt: „Ach, dat doen we toch allemaal weleens.”
Wil je meer oplossingen voor roddelen op de werkvloer lezen? Bekijk dan eens dit Metro-artikel. Het is inmiddels wat jaartjes oud, maar wie weet heb je er iets aan. Meer over het onderzoek van hoogleraar Vonk en Quest lees je hier.
Dilemma: ‘Ik ben bang dat de schoolvriend van mijn zoon thuis wordt verwaarloosd’
Pijn in de buik van film over toeslagenaffaire: ‘Gewoon dieper graven, dan vind je wel wat’