Jana Witteman Geld maakt (niet) gelukkig 4 mei 2024, 08:04

Leestijd: 7 minuten

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Door long-covid kan ik niet meer werken’

Waar de één vindt dat geld moet rollen, blijft de ander herhalen dat je geld maar één keer kunt uitgeven. En als we eerlijk zijn; wat blijft er dan over van het gezegde ‘geld maakt niet gelukkig’? Vandaag: de 32-jarige Fanny, die eerst docent Engels was, maar nu volledig is afgekeurd.

Naam: Fanny
Beroep: voorheen docent Engels, nu 100 procent afgekeurd
Woonsituatie: huurstudio
Netto inkomen: ongeveer 1950 euro (uitkering 1450 euro, huur- en zorgtoeslag)

Geld maakt (niet) gelukkig

In november 2021 heeft Fanny het coronavirus te pakken. Uiteindelijk blijkt ze long-covid te hebben. Inmiddels is ze 100 procent arbeidsongeschikt verklaard. Daarnaast heeft ze complexe ptss (posttraumatische stressstoornis). „Wellicht had de keuringsarts dubbele redenen om mij af te keuren.”

Hoe is het om te leven met long-covid?

„Die besmetting was domme pech. Ik was net aan de slag gegaan op een nieuwe school in de buurt. Omdat er zo weinig over bekend is, blijft het lastig. Ik zit in een lotgenoten groep op Facebook en daar lees ik ook verhalen van anderen. De één wordt wel afgekeurd, de ander niet. Het is heftig om dat te lezen.

Inmiddels begint de situatie te wennen, maar ik ben relatief jong. Ondertussen heb ik soms het gevoel dat ik beter de rollator van mijn oma kan lenen. Ik ben al lang blij dat het niet meer zo heftig is als in het begin. Toen kon ik fysiek bijna niets. Ik was heel slap. Ik heb een jaar lang fysiotherapie gehad om het op te kunnen bouwen. Een stukje naar de winkel lopen was een helse klus. Dat deed ik dan weer, maar bij thuiskomst lag ik dan weer op de bank. Mijn vriend moest bijna voor alles opdraaien.”

Op welke manier is je leven veranderd?

„Ik ben gewend om volop te werken, me in te zetten voor kinderen. En nu heb ik niets meer. Alsof er een bom in is geslagen. Het stomme was dat ik een jaar eerder al een burn-out had. Dus gelukkig zat ik al bij een psycholoog. Daar heb ik hier ook veel over gepraat. Maar daarna kon ik toch weer op een wachtlijst voor uitgebreidere geestelijke gezondheidszorg. Dat duurde een jaar. Dan zit je dus een jaar lang je neus leeg te eten, voordat je aan de beurt bent om geholpen te worden.”

Hoe zien je weken er nu uit?

„De weekenden ben ik samen met mijn vriend, we wonen niet samen. Doordeweeks ben ik veel thuis. De laatste tijd doe ik wat mantelzorg voor mijn oma. Dan heb ik één dag in de week individuele therapie en één dag groepstherapie. Eerst deed ik nog vrijwilligerswerk, examentraining, onderwijsassistent, dat soort dingen. Maar met de therapie is dat te veel. Ik hoop dat na de zomer weer op te kunnen pakken.

Ik was 31 jaar toen ik de ziektewet in ging. Ik hou er niet van om mijn handje op te houden zonder iets terug te doen. Daarom wil ik blijven onderzoeken wat er kan. Ik kom uit twee gezinnen met een uitkering. Dan dacht ik ook, kom op, met een hernia kun je nog wel iets. Er zijn altijd mogelijkheden.”

Hoe is je financiële situatie veranderd?

„Dat is eigenlijk heel gek. Onderaan de streep komt er nu meer binnen dan toen ik werkte. Ik werkte 0,7 fte, want in het onderwijs is fulltime eigenlijk niet te doen. Op papier werkte ik niet fulltime, maar in de praktijk had ik soms wel acht dagen aan werk.

Mijn woonsituatie is spannend. In juli wordt de huur weer maximaal verhoogd met 5,8 procent. Ik weet niet hoe dat uitpakt, ook voor de huurtoeslag. Ik moet daarover contact opnemen met de Belastingdienst, want ik krijg dan brieven, maar als ik dingen moet uitzoeken of lezen, merk ik ook dat mijn hoofd niet meewerkt.

De prijsstijgingen voel ik ook flink. Van de week ging ik boodschappen doen voor een half recept en dan was ik 10 euro kwijt. Op zich red ik het allemaal. Ik weet altijd wel wat er binnenkomt en wat eruit gaat. Alles wordt automatisch afgeschreven, behalve mijn studieschuld.”

Hoe ben je financieel opgevoed?

„Er was altijd nood en stress. Soms was er geen eten of weinig eten en we gingen naar de voedselbank. Ik woonde in een samengesteld gezin met mijn vader, toenmalige stiefmoeder en haar twee dochters. Het was altijd krap. Mijn vader was zzp’er, kon niet meer werken en had zijn zaken niet op orde. Mijn stiefmoeder had een uitkering maar was liever lui dan moe. Zij was levenslang afgekeurd. We leefden dus met z’n vijven van een kleine uitkering. Maar ondertussen was er wel altijd geld voor hen om te roken.

Als kind was dat natuurlijk super vervelend. Dan keek ik in de kast en wilde ik een boterham smeren voor school en lagen er nog 5 sneetjes brood. Nou ja, met twee zussen is dat niet genoeg en dan ga je dus wel twee keer nadenken of je dat kunt meenemen. Ik ging naar school aan de andere kant van de stad en daar zaten veel rijke kakkers op. Bij wijze van spreken hadden zij ieder seizoen een nieuwe kast. Wij konden blij zijn als er een vriendin van mijn stiefmoeder een keer wat kleren kwam brengen. Sociaal, emotioneel, maar ook financieel was er weinig ruimte voor ons.”

Wanneer ging je voor het eerst zelf geld verdienen?

Op mijn 17e ging ik in de zomer fulltime werken. Ik wist dat ik 18 zou worden en dan een eigen zorgverzekering moest betalen. Dat gingen mijn ouders niet doen. Ik heb bijvoorbeeld ook direct een uitvaartverzekering afgesloten, want ik wist hoe erg het is als iemand anders plotseling een paar duizend euro voor jouw uitvaart moet betalen. Ik ging ook nog weleens naar mijn moeder, dus die treinkaartjes betaalde ik. Alles wat niet opging aan rekeningen spaarde ik.

Daarna ging ik studeren, eerst mbo. Ik was in 2013 klaar maar toen zaten we in de nasleep van de crisis. Er was geen werk voor onderwijsassistenten. Toen ben ik verder gaan studeren tot docent Engels. Dan wist ik dat er altijd werk was, in Nederland en desnoods ergens anders. Ik wilde geen docent worden, maar bleek er heel goed in. Studeren vond ik super belangrijk.”

Hoe kijk je naar geld?

„Ik vind geld belangrijk, ook omdat ik weet hoe het is om het niet te hebben. Geen geld hebben kun je op z’n zachtst gezegd traumatisch noemen. Maar dat wil niet zeggen dat ik alleen maar bezig ben met geld. Ik ben niet krampachtig, maar ik vind het wel belangrijk.

Gelukkig heb ik ook nog een buffer. Ik heb nu een buffer van 12.400 euro achter de hand. Daarnaast heb ik nog een soort sub-spaarpot van 3000 euro. Die is bedoeld voor als ik bijvoorbeeld toeslagen moet terugbetalen.

Stelling: met 1000 euro per maand extra zou ik op de lange termijn gelukkiger zijn

„Niet gelukkiger, niet direct. Maar het zou me mentaal en fysiek misschien wel gezonder maken. Dan kan ik bijvoorbeeld naar de acupunctuur blijven gaan, zonder dat ik hoef te tellen. En qua eten kun je misschien ook gezondere keuzes maken. Op lange termijn zou het misschien wel gelukkiger maken.”

Stelling: je kunt nooit te veel geld hebben

„Er zijn veel te veel mensen met te veel geld. Wat moet je met een villa’s en Ferrari’s? Als je dat geld zou delen met arme gezinnen, dan hoeft er nergens een kind zonder ontbijt naar school, of dan hebben we de daklozenopvang niet nodig.”

Stelling: geld wordt meer waard als je het kunt delen

„Ja, natuurlijk. Als mijn zusje een negatief saldo heeft en geld wil lenen voor de boodschappen, dan doe ik dat natuurlijk. Daarnaast doneer ik soms ook aan kleine stichtingen, bewust niet aan grote goede doelen waar je direct vast zit aan een abonnement of waar ze een verdienmodel hanteren, maar wel bijvoorbeeld aan het Vergeten Kind.”

Geld maakt niet gelukkig, of toch wel?

„Nee, geld maakt niet gelukkig. Maar zoals mijn vriend zou zeggen: janken in een Mercedes is fijner dan op de fiets. Geld maakt niet gelukkig, maar het maakt het wel comfortabel.”

Trucs om op boodschappen te besparen: deze gebruiken Nederlanders

Relatietherapeut Veronne: ‘Waarom leren we dit nergens?!’

Reacties