Femke van Rooijen Geld & Carrière 9 apr 2024, 16:23

Leestijd: 3 minuten

Grote zorgen om minderjarigen op afbetaalapps: ‘Uiterst kwetsbare doelgroep’

Een nieuw paar schoenen of een dure winterjas bestellen en pas achteraf betalen? Grote kans dat je dit weleens gedaan hebt. Zeker 6,5 miljoen Nederlanders maakten in 2022 namelijk gebruik van afbetaalapps zoals Klarna of Riverty. Maar nu blijkt dat ook steeds vaker minderjarigen gebruikmaken van deze Buy Now, Pay Later-aanbieders en dat terwijl dat helemaal niet mag.

Volgens de Autoriteit Financiële Markten (AFM) gaat het om zeker 600.000 minderjarigen die weleens iets gekocht hebben via een afbetaalapp. Dat is zo’n 1,3 procent van alle bestellingen die via dit soort apps lopen. De meeste rekeninghouders zijn tussen de 13 en de 17 jaar, maar sommigen zijn zelfs zo jong als 12. 

Lening verstrekken aan minderjarigen verboden

De AFM maakt zich dan ook ernstig zorgen over deze ontwikkeling. „Minderjarigen vormen een uiterst kwetsbare doelgroep aan wie het sowieso niet is toegestaan om een lening te verstrekken”, laat de toezichthouder weten. „Wij roepen de sector en de wetgever op om snel tot een effectieve aanpak te komen die het gebruik van Buy Now, Pay Later door minderjarigen stopt.”

Bij uitgesteld betalen, schieten apps als Klarna, Riverty, Billink of In3 de rekening van webwinkels voor aan consumenten. Die krijgen de rekening pas op een later moment. Deze manier van betalen is onder online shoppers zeer populair. In 2022 werd er voor maar liefst 4,8 miljard euro gekocht via afbetaalapps. Zeker 6,5 miljoen Nederlanders maakten er gebruikt van. 

Nauwelijks regels voor afbetaalapps

Omdat dit soort afbetaalapps geen rente in rekening brengen en het gaat om korte betalingstermijnen, zijn er nauwelijks regels voor dit soort leningen. Dit soort schulden worden bijvoorbeeld niet geregistreerd in het BKR-register en aanbieders hoeven niet te waarschuwen door de risico’s van geld lenen. 

Wel geldt er een leeftijdsgrens. Minderjarigen mogen er eigenlijk geen gebruik van maken, maar het omzeilen van dit verbod is makkelijk: je voert simpelweg een andere geboortedatum in. 

Dat minderjarigen het verbod makkelijk naast zich neerleggen, blijkt nu ook uit het rapport van de AFM. De toezichthouder keek naar de leeftijd van bankrekeninghouders die transacties deden via grote aanbieders van uitgesteld betalen. Daaruit blijkt dat bijna 600.000 betalingen te koppelen zijn aan bankrekeningen van minderjarigen. Wel maakt de AFM een kanttekening. Het is namelijk niet zeker dat alle transacties ook daadwerkelijk door minderjarigen werden uitgevoerd. Toch twijfelt de toezichthouder er niet aan dat dit op grote schaal gebeurt. „Elke Buy Now, Pay Later-transactie van een minderjarige is er een te veel.”

In 2026 wordt een wet van kracht die AFM toezicht geeft op aanbieders van uitgesteld betalen. Maar de waakhond roep de politiek op om tot die tijd ook met een aanpak te komen. 

Wennen aan schulden

Ook wijst de AFM op het risico dat steeds meer mensen gaan wennen aan het hebben van schulden. Ongeveer een miljoen mensen maakten in 2022 meer dan twintig keer gebruik van de optie om achteraf te betalen tijdens het winkelen. Dat is een forse stijging van 31 procent ten opzichte van een jaar eerder, waardoor de kans op het missen van betalingen ook groter wordt. De AFM wil daarom dat aanbieders van achteraf betalen regelmatig sms’jes gaan sturen met betalingsherinneringen. „Met dit soort aanpassingen kunnen aanbieders van achteraf betalen het aantal klanten met aanmaningskosten omlaag brengen.”

iDeal ondergaat transformatie en verdwijnt, dit merk je nu al

Dit is waarom je een teentje knoflook in je toilet zou moeten leggen

Reacties