Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Op mijn 15e liep ik weg van huis’
Waar de één vindt dat geld moet rollen, blijft de ander herhalen dat je geld maar één keer kunt uitgeven. En als we eerlijk zijn; wat blijft er dan over van het gezegde ‘geld maakt niet gelukkig’? Vandaag: de 67-jarige Rita, docent Nederlands op de middelbare school.
Naam: Rita (67)
Beroep: docent Nederlands
Woonsituatie: koopwoning
Netto maandsalaris: 3500 euro (gezamenlijk inkomen is zo’n 8500 euro netto per maand)
Geld maakt (niet) gelukkig
„Ik ben blij met wat we verdienen. Mijn eigen salaris vind ik best makkelijk verdiend, ik werk namelijk drie dagen per week. Voornamelijk aan het begin verdienen leraren niet veel, het duurt even voordat je goed gaat verdienen. Daarnaast verdient mijn man goed. Mijn inkomen is altijd het tweede inkomen geweest en dat heb ik nooit een probleem gevonden.”
Hoe bent u financieel opgevoed?
„Er werd wel over geld gesproken en mijn moeder is altijd blijven werken, wat voor die tijd best uitzonderlijk was. Dat deed ze omdat mijn ouders het wat royaal wilden hebben. Mijn vader werkte bij Philips en mijn moeder had een eigen restaurant. Ik ben de oudste van een gezin met vijf kinderen.
Wij gingen bijvoorbeeld vaak uiteten en hadden mooie schoenen en kleren. Dat waren destijds luxe dingen. Ik had wel in de gaten dat het bij andere kinderen misschien anders was, maar alles went.”
„We kregen als kinderen zakgeld, we werden aangemoedigd om te sparen en ook om een baantje te zoeken. Mijn eerste baantje was een kleine krantenwijk. Daarmee verdiende ik 2,50 gulden per week. Later heb ik in het restaurant van mijn moeder gewerkt, daardoor hoefde ik niet actief naar werk te zoeken.”
Later bent u gaan studeren. Wanneer wist u dat u dat wilde?
„Pas als tiener. Ik ben weggelopen van huis toen ik 15 jaar was. Dat kwam in die tijd vaker voor dan nu. Daardoor ben ik vrij jong zelfstandig geworden en heb ik allerlei baantjes moeten doen. Ik zat toen in 4vwo. Twee jaar lang ben ik niet naar school gegaan, maar uiteindelijk wist ik toch dat ik het wilde afmaken. Ik wist dat ik meer kon dan met de baantjes die ik deed. Toen heb ik besloten het af te maken. Daarna wist ik ook dat ik wilde studeren.”
Waarom liep u weg van huis?
„Ik vond het niet fijn thuis. Ik mocht te weinig. We woonden in Eindhoven en ik ben vertrokken naar Haarlem. In die tijd waren er nog instanties voor weggelopen kinderen, daar kon ik terecht. Later belandde ik bij een stel van 26 of 27 jaar. Dat waren wat linkse types en zij wilden hulp verlenen als opvangadres. Na een aantal maanden kwam ik een vriendje tegen waar ik uiteindelijk 5 jaar een relatie mee had en met wie ik ging samenwonen.
Uiteindelijk verlangde ik terug naar school. Tegelijkertijd voelde ik mij best volwassen voor mijn leeftijd en waren klasgenoten allemaal twee jaar jonger dan ik. In de vakanties werkte ik altijd via een uitzendbureau en werkte ik zoveel als ik kon, om geld te verdienen.”
U bent uiteindelijk Nederlands gaan studeren. Waarom heeft u die keuze gemaakt?
„Ik heb lang getwijfeld tussen Frans, Duits en Nederlands. Uiteindelijk koos ik voor Nederlands, met een minor Duits en later heb ik ook nog Frans gestudeerd. Ondertussen was het uitgegaan met mijn eerste vriendje en had ik ook mijn huidige man leren kennen, met wie ik op mijn 25ste getrouwd ben.
Ik was gaan werken in het onderwijs, maar ik kreeg ondertussen vijf kinderen. De jongste zou ook de jongste blijven en toen zag ik het niet meer gebeuren om weer voor de klas te staan. Ik vond het een gedoe om een oppas te vinden.”
„Toen heb ik 10 jaar lang mijn eigen adviesbureau gehad. Ik gaf advies aan mensen met seksuele problemen. Van dat bedrijf ben ik nooit rijk geworden, maar het was wel leuk en leerzaam.
Uiteindelijk vond ik het best eenzaam en ik miste collega’s. Toen begon er een nieuw schooljaar. Eén van mijn kinderen ging naar 2Gymnasium, maar kreeg geen Nederlands les omdat er geen docent was. Toen heb ik gebeld met de directeur en kon ik daar zo aan de slag. Daarna ben ik docent gebleven.”
Hoe kijkt u zelf naar geld?
„Geld is het slijk der aarde. We hebben het gewoon nodig. Van jongs af aan heb ik altijd geweten: hoe arm ik ook ben, ik kan me altijd redden. Geld is wel belangrijk, maar ik kan goed omgaan met geld. Ook al heb ik objectief gezien best arme tijden gekend, ik kan me altijd redden, dat wist ik zeker.”
Stelling: met 1000 euro per maand extra zou ik op de lange termijn gelukkiger zijn
„Nee, want ik heb het niet nodig.”
Stelling: je kunt nooit te veel geld hebben
„Jawel, als je goed kunt leven en je woont goed, dan is het mooi geweest. De ondergrens is een huis en meer heb je eigenlijk niet nodig. Ik denk dat ik zelf van een uitkering goed zou kunnen leven. Ik zou de tering naar de nering zetten.”
Geld maakt niet gelukkig, of toch wel?
„Je hebt een bepaald minimum nodig. Ik ben geneigd om te zeggen ‘nee’, mits er een minimum is. Het geluk moet uit jezelf komen.
Zelf zou ik wel voorstander zijn van een maximum inkomen. Bijvoorbeeld van 150.000 euro per jaar. Ik vind dat er mensen zijn die meer zouden mogen verdienen en er zijn mensen die veel meer dan dat verdienen. Dat is wat mij betreft zonde van het geld.”
De Spaarrekening van Fien (26): ‘Ik spaar 1200 euro per maand’
Actrice Britt Scholte: ‘Ik werd aan alle kanten aangestaard en nagewezen’