Jana Witteman Geld maakt (niet) gelukkig 21 jan 2023, 08:02

Leestijd: 6 minuten

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Ik woon in het huis van mijn vader om geld te sparen’

Waar de één vindt dat geld moet rollen, blijft de ander herhalen dat je geld maar één keer kunt uitgeven. Wekelijks gaan we in gesprek met mensen uit alle hoeken van de samenleving. Want als we eerlijk zijn; wat blijft er dan over van het oer-Hollandse gezegde ‘geld maakt niet gelukkig‘? Vandaag: de 27-jarige Isidoor, die had verwacht dat ze minder financiële zorgen zou hebben, aan de start van haar werkende leven.

Naam: Isidoor
Leeftijd: 27
Beroep: Watereconoom
Woonsituatie: Huurappartement, maar tijdelijk woonachtig in het appartement van haar vader
Netto maandsalaris: 2300 euro

Geld maakt (niet) gelukkig

Met welke blik op geld ben jij opgevoed?

„Van jongs af aan heb ik altijd geleerd dat het belangrijk is om zelf geld te verdienen. We kregen altijd zakgeld, maar zodra mijn zus en ik 16 werden, moesten we gaan werken. Als ik geen bijbaan zou hebben, zou ook het zakgeld worden ingetrokken. Daardoor moest ik wel aan de bak, anders zou er geen geld meer binnenkomen. We hadden het niet slecht thuis – eigenlijk heel goed zelfs – maar wat geld betreft was de opvoeding best streng. Je zorgt voor jezelf, dat was de boodschap.”

„Zodra ik 18 werd, kreeg ik ook zélf alle verantwoordelijkheden: geld werd op mijn eigen rekening gestort en qua verzekeringen moest ik zelf alles regelen. Ook de kosten voor studieboeken of het collegegeld waren mijn eigen verantwoordelijkheid. Ik werd daarin niet financieel ondersteund en van huis uit werd er benadrukt dat een studielening heel normaal is. Later zou ik toch goed gaan verdienen, dat was de gedachte daarachter. Dan zou het geen probleem zijn die lening terug te betalen – mocht ik het financieel niet bij elkaar kunnen schrapen tijdens mijn studententijd en dus inderdaad gaan lenen.”

Wat vond je van die verantwoordelijkheid?

„Ik vond dat eigenlijk wel leuk. Ik voelde me verantwoordelijk, serieuzer en volwassen. Ik schrok wel een beetje van wat er op mij af kwam, maar daardoor heb ik wel geleerd om redelijk goed met geld om te gaan.”

Gold dat ook voor je broertjes en zusjes?

„Ja, mijn zus is anderhalf jaar ouder, dus bij ons werd dezelfde lijn getrokken. Bij mijn (half)broertje was dat anders. Hij is zeven jaar jonger en heeft een hele andere opvoeding gehad, omdat mijn moeder in 2014 overleed. Hij is voornamelijk opgevoed door mijn stiefvader, die voor hem veel minder streng is geweest. Het was vooral mijn moeder die strak op de financiële opvoeding zat.”

Hoe heb jij het financieel aangepakt vanaf je 18de?

„Op mijn 18de zat ik nog op de middelbare school. Ik verdiende redelijk wat met bijbaantjes en ik kreeg ook nog zakgeld. Dat was – wat ik mij herinner – tussen de 50 en 100 euro per maand. Daarnaast kreeg ik nog een tegemoetkoming voor scholieren, dus ik had vrij veel te besteden voor mijn gevoel. Ik spaarde ook, maar ik wilde het vooral leuk hebben. Ik had genoeg te besteden, dus ik gaf het geld ook relatief makkelijk uit.”

„Daarna ben ik gaan studeren en heb ik lange tijd bijna het maximale bedrag via Duo geleend. Ik vond het zwaar om te werken naast mijn studie en eerlijk gezegd had ik daar ook niet zo veel zin in. Ik heb het lenen redelijk lang goedgepraat voor mijzelf en al die tijd heb ik gedacht dat ik het later wel zou kunnen terugbetalen.”

Ben je zo zorgeloos gebleven, wat betreft de studieschuld?

„Nee, op een bepaald moment ben ik toch gaan inloggen op MijnDuo, toen was die schuld al tussen de 20.000 en 30.000 euro. Ik schrok daar toch van en ben me wel zorgen gaan maken. Tijdens mijn bachelor kreeg ik ook nog stufi (studiefinanciering, red.) van de overheid, maar tijdens mijn master hield dat op. Tegen het eind van mijn bachelor ben ik gaan schoonmaken – wat absoluut geen vetpot was. Later, tijdens mijn master, ben ik als studentassistent aan de slag gegaan, wat wel redelijk verdiende. Uiteindelijk ben ik afgestudeerd met een studieschuld van 48.000 euro. Achteraf vind ik het wel gek hoe weinig voorlichting erover die schuld wordt gegeven.”

Vind je het nu belangrijk een spaarpot achter de hand te hebben?

„Ja. Vooral als ik geld gestort krijg, geef ik dat makkelijk uit en ga ik bijvoorbeeld graag lekker uiteten. Aan het eind van de maand moet ik dan toch weer opletten. Dan haal ik dat geld vaak weer van de spaarrekening af, wat ik er aan het begin van de maand heb opgezet.”

Hoe gaat het nu met sparen?

„Ik pas nu voor vijf maanden op het huis van mijn vader. Hij is aan het overwinteren in Portugal en ik zat redelijk krap met geld. Het is echt een financiële afweging geweest om tijdelijk te verhuizen. Nu kan ik namelijk mijn eigen appartement in Utrecht onderverhuren, waardoor ik kan sparen. Ik woon dus tijdelijk hier, maar ik mis mijn eigen huis en het leven dat ik in Utrecht heb. Maar de spaarpot was leeg en iedere maand lukte het nét om rond te komen. Mijn eigen huurappartement kost 1050 euro per maand, wat bijna de helft van mijn inkomen is. Daarnaast heb ik nog mijn verzekeringen en andere vaste kosten, dus ik redde het maar net. Eerst had ik ook nog een autootje, maar die heb ik ook weggegaan. Dat was echt te duur.”

„Het voelde gek dat ik, juist nu ik aan het werk ben, geen spaarrekening meer had. Voor mijn gevoel werk ik hard en heb ik eindelijk een eigen inkomen, maar ik kom in de praktijk moeilijker rond dan eerst. Voornamelijk omdat mijn vaste lasten hoger zijn geworden, maar ik wil bijvoorbeeld ook niet meer met huisgenoten wonen. Ik hoop dat mijn loon straks omhoog gaat en met de spaarpot die ik nu opbouw wil ik straks een jaar lang mijn kosten maandelijks met 200 euro compenseren.”

Stelling: Met 1.000 euro per maand extra zou ik op de lange termijn gelukkiger zijn.

„Ja. Dan zou ik de dingen kunnen doen waar ik nu voor mijn gevoel geen geld voor heb. Ik zou bijvoorbeeld mijn huis wel wat willen opknappen, maar dat doe ik nu niet omdat ik het te duur vind. En nieuwe eetkamerstoelen zou ik ook willen. Als ik daar geld voor zou hebben en daar vervolgens iedere dag plezier van heb, zou ik daar op lange termijn profijt van hebben. En 1000 euro vind ik heel veel geld. Maar 500 euro extra zou voor mij het beklemmende gevoel wegnemen. Dan zou ik misschien ook 200 euro per maand kunnen sparen, of een keer een mooie tas of jasje kunnen kopen. Het zijn natuurlijk wel écht luxeproblemen waar ik het over heb, daar ben ik me absoluut van bewust.”

Geld maakt niet gelukkig, of toch wel?

„Je hebt een basisinkomen nodig, anders heb je wel een probleem. Maar een overschot aan geld maakt niet extra gelukkig. Tegelijkertijd maakt géén geld hebben, wel ongelukkig, denk ik. De zogenaamde geldproblemen in mijn hoofd zijn een luxeprobleem, dat weet ik. Toch voelt het ergens oneerlijk dat ik nu hard werk en jarenlang hard heb gestudeerd en nu in een situatie ben waar ik niet in mijn eigen huis woon, puur vanwege de financiën. Ik heb er echt naar uitgekeken om juist die financiële ruimte te hebben om lekker op vakantie te kunnen, een autootje te hebben en in een leuk huis te wonen, maar dat kan nu eigenlijk net niet.”

Meer artikelen lezen uit de Geld Maakt (niet) gelukkig-reeks?