Preventieve mentale zorg als secundaire arbeidsvoorwaarde: ‘Je gaat niet pas naar de tandarts als je een gaatje hebt’
Hoewel een abonnement op de sportschool als secundaire arbeidsvoorwaarde al de normaalste zaak van de wereld is, wordt de mentale gezondheid van werknemers nog te vaak vergeten. Zonde, want zowel de werknemer als de werkgever hebben er profijt van als er op dat vlak winst wordt behaald.
We bellen met Reinier de van der Schueren, mede-oprichter van OOPKOP, een marktplaats voor mentale zorg die werknemers helpt om mentaal fit te blijven.
Werken aan je mentale gezondheid voordat het te laat is
„Waarom lopen we elke week braaf een rondje hard, maar moeten we in een burn-out terechtkomen voor we aan onze mentale fitheid gaan werken?”, vraagt De van der Schueren zich af aan de telefoon. Toch snapt hij ook dat er op dit gebied voor veel mensen nog de nodige drempels zijn; van de kosten die mentale zorg met zich meebrengt tot het taboe dat er helaas nog steeds is.
Zijn startpunt om meer met mentale zorg en persoonlijke ontwikkeling bezig te zijn, kwam zo’n tien jaar geleden, toen hij al een aantal jaar bij Heineken werkte. Hij deed mee aan een coachingstraject om zich verder te ontwikkelen binnen het bedrijf. „Ik ben een resultaatgericht persoon, maar realiseerde me hierdoor voor het eerst dat als je investeert in de mens, de prestaties vanzelf komen”, zegt hij.
In de jaren die volgden zagen De van der Schueren en mede-oprichter Derk van Haastert (toen een collega bij Heineken) hun vrienden bij bosjes bezwijken. „We leggen allemaal zoveel druk op onszelf”, zegt hij. „En niet alleen in onze carrière. Naast ons werkende leven, moet ook ons sociale leven perfect zijn.”
1,2 miljoen Nederlanders hebben burn-out klachten
De cijfers liegen er niet om. Maar liefst 1,2 miljoen Nederlanders kampen nu met burn-out gerelateerde klachten. Eén derde van het verzuim in ons land komt door mentale vermoeidheidsklachten.
Dat laat zien dat het niet alleen een probleem is van de werknemer zelf, maar ook de werkgever. Onlangs berekenden onderzoekers voor het eerst hoeveel geld er aan maatschappelijke kosten bespaard kan worden als er in mentale zorg wordt geïnvesteerd. Als de mentale gezondheid van een miljoen volwassenen met 5 procent verbetert, kan dit maar liefst 144 miljoen euro besparen.
„Je merkt wel dat we op een tipping point zitten en dat steeds meer mensen en werkgevers realiseren hoe belangrijk die mentale gezondheid is”, zegt De van der Schueren. „Mede vanwege de coronacrisis, maar vooral door de krapte op de arbeidsmarkt is er een ontwikkeling gaande. Om de war for talent te winnen, moet je wel goed voor je medewerkers zorgen.”
De van der Schueren zag met eigen ogen wat de investering in de mens kan doen bij de teams die hij binnen Heineken aanstuurde. „Elke keer dacht ik weer: wat levert dat veel op”, zegt hij. „Niet alleen de medewerkers waren veel gelukkiger en verzuimden minder, het zorgde ook voor loyaliteit en binding. Steeds vaker dacht ik: hier moeten we meer mee doen.”
Toegankelijke marktplaats voor mentale zorg
Samen met Van Haastert kwam hij op het idee van OOPKOP, een marktplaats waar momenteel 125 aanbieders van mentale zorg op te vinden zijn en die bedrijven aan hun medewerkers kunnen aanbieden als secundaire arbeidsvoorwaarde.
De twee ondernemers hopen het zo toegankelijk mogelijk te maken voor medewerkers om aan hun mentale fitheid te werken. „Niet iedereen voelt zich veilig en vrij om aan te geven dat ze hier behoefte aan hebben”, zegt De van der Schueren. „Ze zijn bang voor de invloed die het kan hebben op hun carrière.” Bij OOPKOP krijgen medewerkers daarom een eigen inlog; ze kunnen anoniem gebruikmaken van de marktplaats.
Een ander voordeel van OOPKOP ten opzichte van een coach die een bedrijf in de hand neemt, is dat medewerkers zelf de vrijheid hebben om een aanbieder te kiezen. Niet iedereen is bijvoorbeeld gebaat bij een coach. Op de marktplaats is een veel gevarieerder aanbod, van yoga tot ademwerk.
Keurmerk in jungle van aanbieders
De van der Schueren en Van Haastert pretenderen geen goeroes te zijn op het gebied van mentale gezondheid, dus stelden ze een commissie samen van ervaren zorgaanbieders om criteria op te stellen waaraan de aanbieders op het platform moeten voldoen.
„De gebruikers kunnen ook scores geven en de aanbieders moeten minstens vier uit vijf sterren scoren”, legt hij uit. „Doen ze dat één keer niet? Dan krijgen ze een gele kaart. Bij de tweede keer kunnen we hun diensten niet meer aanbieden.”
Dat lijkt misschien streng, maar dat is ook de bedoeling. „Mentale gezondheid is zo belangrijk”, zegt hij. „We proberen ervoor te zorgen dat mensen niet meer verdwalen in de jungle van aanbieders die er momenteel is. Het is onze droom om ooit een keurmerk te worden. Dat mensen weten: als een aanbieder daarbij aangesloten is, zit het goed.”
Eerst ligt de focus van de marktplaats bij het onder de aandacht te komen bij bedrijven. Tot nu toe zijn er al 25 bedrijven die de marktplaats aan hun werknemers aanbieden. Dat zijn vooral bedrijven waar de productiviteit hoog moet zijn en deadlines elkaar opvolgen.
De van der Schueren wil benadrukken dat elk bedrijf er profijt van kan hebben. „De marktplaats is ook niet alleen bedoeld voor werknemers die al gestrest zijn, maar juist ook ter preventie”, zegt hij. „Je gaat toch ook niet pas naar de tandarts als je een gaatje hebt? Dat zou ook zo moeten zijn op dit gebied.”