Wat als je de energierekening niet meer kunt betalen? ‘Misschien moet ik straks bij mijn ouders douchen’
De 37-jarige Nora houdt al sinds begin dit jaar angstvallig de energieprijzen in de gaten, omdat in april haar contract bij haar energieleverancier afloopt. Zoals het er nu uitziet, stijgt haar energierekening dan van 90 naar 360 euro per maand. „Met mijn minimum inkomen kan ik dat gewoon niet betalen”, vertelt ze. „Ik weet niet wat ik moet doen.”
Nora is niet de enige met dit probleem. Hoewel de Europese gasprijs deze week weer gedaald is, is gas nog steeds 462 procent duurder dan in juni vorig jaar, toen de prijs net ging stijgen.
Energierekening onbetaalbaar
„Achteraf heb ik spijt dat ik niet eerder actie heb ondernomen, in februari bijvoorbeeld”, zegt ze. „Gas was toen prijzig, maar nog wel betaalbaar. Toch heb ik dat niet gedaan. Op dat moment werd geadviseerd nog even te wachten met een nieuw contract afsluiten. De verwachting was dat de energieprijzen wel weer zouden zakken.”
Mede vanwege de oorlog in Oekraïne is dit niet het geval en moet Nora vanaf april waarschijnlijk drie à vier keer zoveel betalen. En dat terwijl ze chronisch ziek is en maar 12 tot 14 uur per week kan werken. Ze krijgt aanvullende bijstand. Met zo’n inkomen is een bedrag van 360 euro natuurlijk gigantisch.
„Bij mij stijgt er helemaal niets aan loon, maar ondertussen wordt alles steeds duurder”, zegt ze. „Niet alleen de energierekening, maar ook de boodschappen. Door mijn chronische ziekte heb ik bovendien hoge zorgkosten.” Op een ander vlak inleveren, is volgens haar geen optie. „Ik leef al hartstikke zuinig en kon hiervoor al moeilijk rondkomen.”
Maatregelen overheid niet toereikend
Er zijn wel een aantal maatregelen die de overheid treft om mensen zoals Nora te helpen. Zo kunnen gemeenten 800 euro geven aan huishoudens die dat nodig hebben. Ook heeft het kabinet plannen om het btw-tarief op energie te verlagen van 21 naar 9 procent. Het Nibud berekende echter dat dit niet toereikend is. Deze verlaging scheelt gemiddeld 10 procent op de energierekening.
„De 800 euro die gemeenten huishoudens kunnen geven is financieel gezien echt een noodzaak, en zelfs daarmee komen ze nog steeds honderden euro’s tekort”, aldus het Nibud. Nora herkent dit. „Hoe het er nu uitziet, kan ik met dat bedrag zo’n drie maanden overbruggen”, zegt ze.
Nora zit met de handen in het haar. Haar sociale huurwoning is slecht geïsoleerd. Voor dakisolatie of rolluiken om de warmte binnen te houden, heeft ze geen geld.
Stephanie Hesterman, mede-eigenaar van Budgetcoach.nl, ziet op internet ook veel tips voorbijkomen om energie te besparen. „Maar vaak gaat dat meteen over zonnepanelen aanleggen – een enorme investering”, zegt ze. „Natuurlijk zijn er ook veel tips die minder geld kosten, zoals radiatorfolie aanbrengen, gloeilampen vervangen voor led lampen en een waterbesparende douchekop, maar vaak kosten dit soort tips alsnog geld.” Geld dat veel mensen niet hebben.
Betaalregeling treffen
De allerbeste tip die de budgetcoach kan geven als je de rekeningen niet meer kunt betalen, is om zo snel mogelijk contact op te nemen met je energieleverancier. „Je kunt dan betaalafspraken maken”, legt ze uit. „Denk niet: ik kan er wel mee wachten, want zoveel andere mensen hebben er last van. Ze sturen alsnog een incassobureau op je af en door de aanmaningskosten kom je alleen nog maar meer in de problemen.”
Sommige mensen vinden het spannend om contact op te nemen met hun energieleverancier hierover. Want hoe pak je zoiets eigenlijk aan? Ook daar heeft Hesterman een tip voor: „Op ConsuWijzer.nl vind je een voorbeeldbrief waarmee je zo’n betalingsregeling kunt treffen. Je hoeft deze dan alleen nog maar in te vullen op basis van jouw gegevens.” Kom je er niet zelf uit? „Vraag hulp via bijvoorbeeld je gemeente of laat je adviseren”, zegt Hesterman.
Voordat je dit doet is het volgens Hesterman wel belangrijk om goed inzicht te krijgen in wat je inkomsten en uitgaven zijn. „Schrijf alles eens op in een Excel-sheet of op een simpel papiertje”, tipt ze. „Dan weet je ook precies wat de afspraken kunnen zijn die je met je energieleverancier kunt maken. Als je een te hoog bedrag afspreekt, kun je deze alsnog niet nakomen. Daar help je jezelf niet mee.”
Nora heeft nog hoop dat het niet zover zal komen en probeert nu van het gas af te komen. „Ik probeer te regelen dat er een elektrische boiler geplaatst wordt”, zegt ze. „Maar of dat gaat lukken, is nog maar de vraag. Daarvan ben ik helemaal van de woonstichting afhankelijk.” Andere oplossingen ziet ze niet. „Misschien moet ik vanaf april maar bij mijn ouders gaan douchen of wassen.”
Nora wilde graag anoniem haar verhaal doen. Haar echte naam is bekend bij de redactie.
Tanken zonder te betalen, meer doorrijders vanwege hoge brandstofprijzen