Roos Ravensbergen Geld & Carrière 18 jan 2022, 08:28

Leestijd: 3 minuten

Koopkracht daalt: dit bedrag ‘verlies’ je maandelijks

Slecht nieuws voor Nederlandse huishoudens – bijna iedereen dus: de koopkracht gaat flink omlaag. Je hebt dit jaar heel wat minder te besteden, omdat veel dingen duurder zijn geworden. Ook de hoge inflatie helpt niet mee. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) heeft uitgerekend dat gezinnen het maandelijks gemiddeld met zo’n 40 euro minder moeten doen.

Maar het kan nog hoger uitvallen. Bij tweeverdieners met meerdere kinderen kan de terugval oplopen tot ruim 100 euro per maand. Daarbij is wel een salarisverhoging meegenomen. Stijgt je loon niet, kan je koopkracht met ruim 200 euro per maand dalen. En dat is, vooral voor mensen die het al niet breed hebben, nogal wat. Is het slim om de inflatie te benoemen in je salarisonderhandeling? Wij zochten het voor je uit.

„We zien dat grote groepen huishoudens iedere maand tientallen euro’s minder te besteden hebben”, vat Nibud-directeur Arjan Vliegenthart de vele onderzochte koopkrachtplaatjes in een verklaring samen. Zulke sterke koopkrachtdalingen als dit jaar zijn volgens het Nibud de laatste jaren niet meer voorgekomen.

Koopkracht daalt door hoge inflatie

Hoe dat komt? De grote boosdoener is de hoge inflatie, constateren onderzoekers van Nibud. Door de hoge energieprijzen is die flink opgelopen. In september van 2021 was het Nibud al somber over wat er zou gebeuren met de koopkracht. Toen konden ze nog niet inschatten wat er zou gebeuren met de gas- en energieprijzen. Dat die zo sterk in prijs zouden toenemen als is gebeurd, was toen nog niet voorspeld.

Omdat het kabinet de belasting op energie heeft verlaagd, wordt de hogere energierekening wel deels gecompenseerd. Daarnaast kunnen huishoudens met een laag inkomen voor de energiekosten ook een extra tegemoetkoming krijgen van de gemeente. Maar dat is volgens de onderzoekers niet genoeg om de gehele koopkrachtdaling op te vangen.

Het Nibud heeft gerekend met een inflatie van 3 procent, zoals De Nederlandsche Bank (DNB) voorziet voor dit jaar. Als de inflatie nog verder oploopt, zullen mensen nog minder in de portemonnee overhouden, waarschuwt het instituut. Metro legde je eerder al uit wat de hoge inflatie betekent voor je portemonnee.

Zorgen om mensen die zich ‘suf budgetteren’

Voor mensen die nu makkelijk rondkomen, zijn die paar tientjes misschien geen ramp. Maar er zijn meer dan genoeg huishoudens die nu al moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen elke maand. De directeur van het Nibud maakt zich dan ook vooral zorgen over „de meer dan 2 miljoen huishoudens die zich nu al suf budgetteren om alle rekeningen betaald te krijgen”. Bijvoorbeeld mensen met een bijstandsuitkering en mensen met een hoge huur, lijken structureel klem te zitten. Ook voor ouderen met alleen AOW en een klein pensioen is deze koopkrachtdaling waarschijnlijk zwaar.

Maar veel meer Nederlanders zullen goed op moeten letten. „Velen krijgen deze week een loonstrookje waarbij het nettosalaris hoger is dan wat ze vorig jaar kregen en toch vliegt het geld sneller de portemonnee uit”, legt Vliegenthart uit. „Het hogere salaris verdwijnt na een paar keer boodschappen doen door de hogere prijzen in de supermarkt.”

Wat de plannen uit het recente coalitieakkoord voor de portemonnee betekenen, kan het Nibud nog niet zeggen. Aan die berekeningen wordt nog gewerkt.

Johnny de Mol in HLF8 over Jeroen Rietbergen: ‘Lul de behanger’