Tessa Ham Geld & Carrière 2 dec 2021, 19:43

Leestijd: 6 minuten

Moet je de hoge inflatie benoemen in je onderhandeling aan het einde van het jaar?

In oktober zagen we de sterkste inflatie in bijna twintig jaar. Volgens voorlopige cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek nam die inflatie vorige maand zelfs nog verder toe, naar 5,6 procent. Het leven wordt duurder. Moet je dit als werknemer meenemen in je onderhandeling aan het einde van het jaar?

Zo ja, op welke manier kun je dit het best aanpakken? En zo niet, hoe zorg je dan toch voor een salarisverhoging? We vragen het drie experts.

Inflatie als argument bij onderhandelen

„De hoge inflatie is zeker een argument dat je kunt meenemen in je onderhandeling”, zegt Erwin Hieltjes, co-founder van Salaristijger. Met zijn bedrijf biedt hij door middel van een masterclass hulp aan bij onderhandelen. Hij benadrukt wel dat de inflatie niet het enige argument moet zijn waarom jij een salarisverhoging verdient.

„Focus je op waarom jij veel waarde toevoegt aan je organisatie”, zegt hij. „Ik adviseer altijd om met drie sterke argumenten te beginnen. Meer argumenten zullen toch niet worden onthouden. Inflatie kan één van die argumenten zijn, maar denk ook aan projecten die jij goed hebt afgerond of verantwoordelijkheden die jij erbij hebt gekregen.”

Ron Peters, adviseur beloning & functiewaardering bij vakbond FNV, waarschuwt dat de inflatie ook als argument voor de werkgever gebruikt kan worden. „Het leven wordt inderdaad duurder, maar ook voor de werkgever. Zij krijgen bijvoorbeeld te maken met duurdere materialen. Maar dat hoeft geen reden zijn om dit gesprek niet aan te gaan. Veel werkgevers maken nog altijd behoorlijke winsten, óók met de inflatie op dit moment.”

Het perspectief van de werkgever

Toch wil ook Sanne Quint, eigenaar van HR Expert Bureau, meegeven dat een salarisverhoging op basis van de inflatie niet voor elk bedrijf mogelijk is. „Ik snap beide perspectieven, zowel die van werkgever als werknemer”, zegt ze. „Als werknemer denk je: ik ga er op achteruit. Werkgevers willen hun bedrijf gezond houden en kunnen bijvoorbeeld niet ineens hun prijzen verhogen met vier procent. Als HR zitten wij daar precies tussenin.”

Vragen kan altijd, volgens Quint, maar denk ook na wat het doet met het bedrijf. „Gaat het slecht met je organisatie? Dan is dit waarschijnlijk niet het juiste moment voor een salarisverhoging.”

Dat een organisatie vanwege corona minder heeft te besteden, is volgens Hieltjes van Salaristijger een makkelijk argument voor de werkgever. „Laat je hierdoor niet meteen afwimpelen als werknemer”, zegt hij. „Het kan ook een manier zijn om te kijken of je standvastig bent. Blijf goed bij je verhaal over waarom jij de salarisverhoging verdient.”

Natuurlijk is het heel goed mogelijk dat een werkgever vanwege corona in de problemen zit. „Dat wil ik niet bagatelliseren”, zegt Hieltjes. „Dan is het heel lastig om een salarisverhoging te krijgen. Ga er alleen niet vanuit en vraag eerst om een hoger salaris.”

Wat kun je doen als je standaard elk jaar een loonsverhoging krijgt?

HR-expert Quint is een voorstander van elk jaar een vast percentage als loonsverhoging. „Daarbij ga je er vanuit dat je talentvolle mensen hebt die goed zijn ingeschaald”, zegt ze. „Als een werknemer zelf moet vragen om een loonsverhoging, gaat er in mijn ogen wat mis. Op deze manier weet een medewerker ook waar hij of zij aan toe is.”

Ook Peters van FNV geeft aan dat veel werknemers én werkgevers vastzitten aan een salarissysteem. Daar kan niet zomaar vanaf worden geweken. „Als het goed is wordt in een afgesproken collectieve cao-loonsverhoging al rekening gehouden met de inflatie, maar het is dan maar de vraag is of dat wel voldoende is.”

Als de inflatie in het percentage is meegenomen, zou Quint niet zomaar om een extra salarisverhoging vragen. „Al ligt het er natuurlijk aan hoe hoog dat percentage is”, voegt ze toe. “3 procent is iets heel anders dan 1 procent.”

Wat doe je als je niet blij bent met dit percentage? „Je moet er altijd vanuit gaan dat iets onderhandelbaar is”, zegt onderhandelexpert Hieltjes. „Maar realiseer je ook dat de beslissing wat jij aan verhoging krijgt, vaak al is genomen. Als je bij je eindejaarsgesprek hierom vraagt, ben je vaak al te laat.”

Als je echt een CAO hebt, is het lastig voor werkgevers om hiervan af te wijken. Er is niet voor niets een CAO. Hieltjes raadt je wel aan die door te nemen. „Dat is misschien droge kost, maar soms staat erin dat je een extra bonus verdient als je uitzonderlijk werk hebt geleverd.”

Je prestaties als argument voor salarisverhoging

Het is duidelijk dat als je een salarisverhoging wil, de hoge inflatie niet het enige argument moet zijn. Zowel Peters als Quint benadrukken dat je voor een salarisverhoging duidelijk moet maken waarom je buitengewoon gepresteerd hebt, of je nou een vaste loonsverhoging hebt of niet „Wat heb jij gedaan buiten het normale bestek van je functie? Daar mag best iets tegenover staan”, zegt Peters.

Maar, zo vult Quint aan, het is onwijs subjectief wat een buitengewone prestatie is. „Hier is onderzoek naar gedaan en als je aan 100 man vraagt of ze buitengewoon hebben gepresteerd, zal 85 procent daarvan ja antwoorden”, zegt ze.

Hoe laat je zien dat jij die salarisverhoging verdient?

Hoe bewijs je dat jij die buitengewone prestatie echt hebt geleverd? Zeker als jouw werk niet in cijfers uit te drukken is? Dat hoeft volgens Hieltjes van Salaristijger geen probleem te zijn. „Zoek dan naar voorbeelden in het afgelopen jaar waar jij meer verantwoordelijkheid hebt genomen, bijvoorbeeld toen je taken van je manager hebt overgenomen”, zegt hij.

Peters van FNV raadt daarnaast aan om uit te zoeken wat je marktwaarde is. „Als je weet dat je bij soortgelijke functies in de markt meer betaald zou krijgen, is dat ook een argument”, zegt hij. „Daarmee impliceer je wel dat je weg zal gaan als er niet aan wordt toegegeven. De vraag is of je dan daad bij je woord zal voegen. Er zijn meer redenen dan beloning om bij een bedrijf te werken.”

Als een salarisverhoging niet mogelijk is

Is een salarisverhoging echt niet mogelijk bij je werkgever? „Dan zijn er ook nog andere dingen die je werkgever als het ware ‘gratis’ kan weggeven”, zegt onderhandelexpert Hieltjes. Je kunt hier bijvoorbeeld denken aan reistijd die kan gelden als werktijd, wanneer je in de trein alvast aan de slag kunt gaan. Maar ook minder uren voor hetzelfde salaris, een nieuwe functietitel of betrokkenheid bij een interessant inhoudelijk project zijn opties.”

Je hebt ook meteen een les geleerd, aldus Peters. „De volgende keer dat je gevraagd wordt een buitengewone prestatie buiten je normale functie te leveren, kun je vooraf vragen of er wat tegenover staat. Dat hoeft niet per se een directe beloning te zijn, maar kan ook een promotiemogelijkheid zijn in de toekomst.”

Sterkste inflatie in bijna 20 jaar: wat betekent dat voor je portemonnee en spaargeld?