Tessa Ham Geld & Carrière 5 okt 2021, 20:14

Leestijd: 4 minuten

5 vragen en antwoorden over de stijgende energieprijzen en wel of niet overstappen

Het is je vast niet ontgaan: de gasprijzen zijn de afgelopen tijd hard gestegen en daarmee ook de energieprijzen. Wie nu een variabel contract heeft, betaalt volgend jaar misschien honderden euro’s extra aan energie.

Dat roept waarschijnlijk een hoop vragen op. Waarom stijgen de energieprijzen precies? Gaan ze ook weer dalen? En kun je nu het best overstappen?

Vragen over stijgende energieprijzen

We delen 5 vragen en antwoorden over de chaos op de energiemarkt.

1. Waarom stijgen de energieprijzen?

Er zijn verschillende oorzaken van de stijgende energieprijzen. Door de koude winter en relatief koude lente in Europa zijn de gasvoorraden veel kleiner geworden. Gemiddeld zijn de buffers nu voor net iets meer dan de helft (58 procent) gevuld, terwijl ze op 82 procent hadden moeten zitten. De winter komt er immers weer aan.

Tel daarbij op dat de gaskraan in Groningen is dichtgedraaid en dat er veel gasvelden in Europa in onderhoud zijn geweest. Daardoor moeten we het gas uit het buitenland halen, maar we zijn niet het enige land dat erom staat te springen.

In Azië wordt er bijvoorbeeld meer betaald voor het gas, waardoor het liever aan landen als China wordt verkocht.

2. Gaan de energieprijzen weer dalen?

Niemand weet precies hoe de situatie zich gaat ontwikkelen. Dat hangt af van verschillende scenario’s, waaronder hoe koud het deze winter zal worden. Als we een koude winter krijgen, zou dat meer schaarste kunnen creëren en dus voor nog hogere prijzen zorgen.

Andersom kan natuurlijk ook: als de winter zacht is, is er minder gas nodig dan verwacht, wat voor lagere prijzen zal zorgen. Ook als Rusland hun nieuwe pijpleiding Nord Stream 2 in gebruik neemt en ervoor kiest om gas te transporteren naar Europa, kan dat voor lagere gasprijzen zorgen.

3. Kun je altijd overstappen van energieleverancier?

Als jij overstapt naar een energieleverancier terwijl je contract nog niet afloopt, is de kans groot dat je een boete (opzegvergoeding) moet betalen. De hoogte van de boete is vastgelegd door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en wordt bepaald aan de hand van de lengte van je contract, schrijft Gaslight.com.

Wanneer je contract binnen anderhalf jaar afloopt en je een contract voor gas en stroom hebt afgenomen, ligt de maximale boete bijvoorbeeld op 100 euro. Er zijn ook energieleveranciers die de opzegvergoeding voor je betalen als je naar hen overstapt. Let hierbij goed op de voorwaarden.

4. Is het slim om over te stappen?

Normaal gesproken is het slim om ieder jaar te kijken of je niet ergens anders goedkoper uit bent. Een leverancier die vorig jaar het goedkoopst was, hoeft dat namelijk dit jaar zeker niet weer te zijn. Bovendien krijg je bij het overstappen vaak een bonus zoals gratis maanden of welkomstkorting. Het overstappen zelf is tegenwoordig makkelijk geregeld via het internet.

Maar door de chaos op de energiemarkt is het nu niet altijd slim om over te stappen. Als je bijvoorbeeld vorig jaar (toen nog voor het lage tarief) een langlopend contract hebt afgesloten, kun je het beste blijven waar je nu bent. Eén op de drie huishoudens zal hierdoor niets merken van de stijgende energieprijzen.

Heb je een variabel contract? Dan zal het 1 januari waarschijnlijk even slikken zijn: jouw energierekening valt dan een stuk hoger uit. De Consumentenbond, Independer en Gaslight.com waarschuwen zelfs dat dit mogelijk al eerder kan zijn. Hoe veel hoger dat precies zal zijn? Dat weet niemand (zie vraag 2).

Als het niet nodig is om te switchen van energieleverancier kun je dus het best afwachten hoe deze situatie zich verder gaat ontwikkelen. „Tegen het einde van het jaar is meer duidelijk wat er gaat gebeuren”, zegt Joyce Donat van de consumentenbond tegen de Volkskrant. „We raden consumenten met een variabel contract, die nu niet hoeven over te stappen, aan het nog even aan te kijken.”

5. Kun je beter een kort- of langlopend contract afsluiten?

Moet je nu overstappen omdat je contract afloopt? Dan vraag je je misschien af of je beter een kort- of langlopend contract kunt afsluiten. Daar zijn de meningen over verdeeld. Over het algemeen zijn de prijzen van een langlopend contract lager, legt Donat uit aan RTL Nieuws. Door het stijgen van de gasprijzen zijn de energieprijzen voor een jaarcontract nu erg hoog. Bij een langlopend contract is die stijging minder groot.

Toch is er een grote maar. Niemand weet hoe lang de onzekerheid rondom de stijgende gasprijzen aanhoudt. Het zou zomaar kunnen dat de prijzen na de winter weer afnemen. Dan zit je drie tot vijf jaar aan een hoger tarief vast. Denk daarom goed na over je besluit.

Nederlandse groene energie steeds voordeliger