Tessa Ham Geld & Carrière 22 feb 2021, 21:19

Leestijd: 3 minuten

3 tools van een burn-out ervaringsdeskundige om meer nee te zeggen

Betrap jij jezelf erop dat je vaker ‘ja’ zegt dan je lief is? Je bent zeker niet de enige die het lastig vindt om nee te zeggen. Toch is het gevaarlijk: nee is veel meer dan een klein woordje van drie letters. Tijdens haar eigen burn-out kwam onderneemster Cathelijn Paling erachter dat nee staat voor je grenzen aangeven, voor jezelf durven kiezen en zelf de regie pakken.

Wanneer je te vaak ‘ja’ zegt, kan een burn-out op de loer liggen.

Waarom het zo belangrijk is ‘nee’ te zeggen

„Ik durfde ook geen nee te zeggen, omdat ik niemand wilde niemand teleurstellen”, vertelt Paling over de les die ze tijdens haar burn-out leerde. „Maar uiteindelijk word je dan meer geleefd, dan dat je voor jezelf leeft. Als je te weinig doet waar je blij van wordt en dus energie van krijgt, brand je uiteindelijk op.”

Zowel op persoonlijk als zakelijk vlak is het belangrijk om je grenzen en energie te bewaken en voor jezelf te kiezen. De onderneemster ziet dat dit bij haar een mede-ondernemers een gevaarlijke valkuil is: „Het is belangrijk om niet op alle aanvragen, klanten en vriendendiensten ja te zeggen”.

Zeker als ondernemer is het verleidelijk om alle kansen aan te grijpen die er op je pad komen en maar door te hollen, zonder erbij stil te staan wat dat eigenlijk met je doet. Tijdens haar burn-out leerde Paling dat je lichamelijke en mentale gezondheid onlosmakelijk zijn verbonden met het succes van je bedrijf. Door middel van brainstormsessies helpt ze nu andere ondernemers om hun grenzen te bewaken. Ook schreef ze een e-book waarin ze anderen de tools geeft om een held te worden in nee zeggen.

Voor Metro deelt ze drie tips waar je nu meteen mee aan de slag kunt.

Bouw reactietijd in

Vind je het lastig om nee te zeggen als iemand een beroep op je doet? Maak het een gewoonte om te antwoorden dat je er later op terugkomt. Dat geeft je meer tijd om na te denken of jij dit wel op je bordje kunt gebruiken. Daarnaast is het vaak makkelijker om nee te zeggen via schrift dan als iemand het net face-to-face aan je gevraagd heeft.

Houd het simpel

Vaak hebben we het gevoel dat we in detail moeten vertellen waarom we de ander afzeggen of afwijzen. En dat niet alleen: we hebben ook het gevoel dat we een goede, uitgebreide reden moeten hebben. Terwijl het feit dat jij niet wil komen of kan helpen, natuurlijk reden genoeg is.

Een voorbeeld: in plaats van hele verhalen te houden over dat je een avond voor jezelf hebt, omdat je al een tijdje slecht slaapt en het de enige avond is deze week die je voor jezelf hebt, kun je ook gewoon ‘Ik kan niet, dankjewel voor de uitnodiging’ zeggen.

„Juist wanneer jouw ‘nee’ met een gedetailleerde uitleg komt, geef je mensen als het ware munitie om het dialoog aan te gaan”, zegt Paling. „Ah kom op, zeggen ze dan. ‘Je kunt toch in het weekend uitslapen?’ Je bent niemand een uitleg schuldig. En onthoud: je wijst enkel iemand zijn voorstel of uitnodiging af – niet de persoon zelf.”

Gebruik de ja-formule

Elke nee tegen een ander is een ja voor jezelf. Tijdens haar sessies met ondernemers formuleert Paling daarom vaak een ja-formule. „Op momenten dat je het lastig vindt om nee te zeggen, heb je zo een handig framework dat je kunt gebruiken”, zegt ze. Het framework bestaat uit drie vragen, die je jezelf bij elke beslissing kunt stellen:

• Wat wil ík? (Voelt het goed?)
• Wat brengt het mij? (Geeft het je energie? Brengt het je dichterbij je doel? Soms kan er een kans voorbij komen die je niet durft aan te grijpen, maar kom je er bij deze vraag achter dat het je wel verder brengt.)
• Wat brengt het de ander? (Is dit voldoende in balans met wat het jou brengt?)

Werk je veel thuis? Zo herken je een fysieke burn-out