Tessa Ham Geld & Carrière 24 aug 2020, 18:49

Leestijd: 3 minuten

Hoe een kortere werkweek of werkdag verrassend genoeg zorgt voor meer productiviteit

Het klinkt niet logisch: minder werken en meer gedaan krijgen. Toch laten steeds meer experimenten zien dat een 4-daagse werkweek of 6-urige werkdag niet zorgen voor minder productiviteit, maar juist méér. En dat niet alleen: werknemers zijn ook gelukkiger, meer tevreden met hun werk en melden zich minder snel ziek.

Hoe zorgt minder werken ervoor dat je meer gedaan krijgt? En kan de 32-urige werkweek of de 6-urige werkdag de norm worden?

Boost in productiviteit

Het Japan-kantoor van Microsoft testte vorige zomer hoeveel invloed een 4-daagse werkweek zou hebben op de creativiteit en productiviteit van de werknemers. In de hele maand augustus hoefden de werknemers niet op vrijdag te werken, terwijl ze wel gewoon hun fulltime-salaris uitbetaald kregen. Het verschil in productiviteit bleek verrassend groot te zijn: er was 40 procent meer productiviteit in vergelijking met augustus 2018.

Het servicecenter van Toyota in Zweden was in 2003 één van de eerste bedrijven die een verkorte werkdag invoerde. Na een experiment bleken de werknemers namelijk niet alleen productiever te worden, maar ook gezonder en blijer.

Ook in Nederland is inmiddels het eerste grote bedrijf overstag: de 13.000 werknemers van Achmea hebben een 34-urige werkweek met fulltime salaris. Vakbond CNV pleitte eind vorig jaar zelfs voor een 30-urige werkweek. Volgens voorzitter Piet Fortuin zou een kortere werkweek nodig zijn om stress en burn-outs te voorkomen. In 2018 hadden maar liefst 1,3 miljoen mensen burn-out klachten.

Wordt het binnenkort de norm?

Hoewel steeds meer mensen kritisch naar de 40-urige werkweek gaan kijken, zal dit niet opeens binnenkort de norm zijn. Verandering is normaal gesproken al lastig, maar helemaal als er krapte op de arbeidsmarkt is. Door personeelstekorten in sectoren als de zorg en het onderwijs deed het kabinet eind vorig jaar nog een oproep om meer fulltime te gaan werken, in plaats van parttime.

Een 4-daagse werkweek kan ook niet in elk type bedrijf werken. Toen Zweedse verplegers door een experiment van de overheid 6-urige werkdagen gingen maken, waren de resultaten in eerste instantie positief. De verplegers meldden zich minder vaak ziek, voelden zich minder gestresst en organiseerden maar liefst 85 procent meer activiteiten voor de patiënten, van natuurwandelingen tot meezing sessies.

Toch moesten de verplegers gewoon weer acht uur per dag aan de slag, toen het experiment van achttien maanden eindigde. Het verpleeghuis had namelijk meer verplegers moeten aannemen, en zonder de financiering van de overheid was de 6-urige werkdag niet houdbaar.

De nadelen van een verkorte werkweek of werkdag

Dat is namelijk ook meteen het gevaar van kortere werkdagen en werkweken. Heb je een te hoge werkdruk voor een 4-daagse werkweek? En is er geen budget om werknemers te verlichten door extra mensen aan te nemen? Dan gaat minder uur werken juist zorgen voor meer stress, minder werktevredenheid en meer ziekteverzuim.

Hoe kan het dan toch dat bij veel bedrijven mensen wel opeens hun werk in een kortere werkdag of werkweek kunnen uitvoeren? Zaten ze zich eerst te vervelen? De gedachte is dat door een betere balans tussen werk en privé werknemers gelukkiger en minder gestresst worden, wat weer zorgt voor meer creativiteit en productiviteit. Bij het experiment in Japan zag Microsoft dat de 2.300 werknemers hun dag veel efficiënter gingen indelen. Ze leerden prioriteiten stellen en stelden bijvoorbeeld een maximumtijd in van dertig minuten per vergadering.

Een 4-daagse werkweek of 6-urige werkdag is in veel gevallen daarom gewoon mogelijk. Maar omdat het binnenkort nog niet de norm zal worden, zal je nu nog zelf de voordelen en nadelen moeten afwegen van minder uur werken.

Waarom je voor je gezondheid en je carrière het best al je vakantiedagen kan opnemen