Weinig ervaring? Zo pak je toch die droombaan!
Elke maandag helpt Metro je carrière op weg met verhalen over de arbeidsmarkt. Vandaag: werk vinden zonder werkervaring.
„Ik wil gewoon een kans om verder te groeien”, zegt Arie Alderliesten. Hij is al een tijdje aan het solliciteren, maar telkens krijgt hij hetzelfde bericht: afgewezen. Want hij heeft te weinig ervaring.
Alderliesten heeft het op zich naar zijn zin bij zijn huidige werkgever, maar hij wil nog meer uitdaging en verantwoordelijkheid. Dus solliciteert hij naar banen als beleids- en projectmedewerker bij grote organisaties, zoals gemeenten. Hij heeft wel de juiste diploma’s, maar nog nooit zo’n baan gehad. „Werkgevers vragen drie tot vijf jaar ervaring in eenzelfde soort functie”, vertelt hij. „Mijn vraag is dan: denk je echt dat iemand die al jaren zo’n functie vervult, op zoek is naar dezelfde baan? Die medewerkers willen volgens mij juist een functie die uitdagender is.”
Hij schreef het van zich af op LinkedIn. Zijn boodschap aan werkgevers: „Durf je vacaturetekst eens te veranderen. Zoek iemand die wil doorgroeien en zin heeft om grotere verantwoordelijkheid te dragen.”
Zijn bericht heeft inmiddels meer dan 14.000 likes en honderden reacties gekregen. Veel mensen herkennen het probleem. Ook recruiters. Annelies Graafland van Randstad probeert werkgevers bewust te maken dat ervaring niet altijd even belangrijk is. „Werkgevers vragen vaak een bepaald aantal jaar ervaring, zonder te weten waarom”, vertelt ze. „Het is de norm, dat doe je gewoon. Soms kopiëren werkgevers zelfs een oude vacaturetekst of schrijven ze gewoon op waar de vorige kandidaat aan voldeed. Als ik doorvraag, blijken sommige eisen niet eens belangrijk.”
Bel op en stel vragen
Haar tip voor sollicitanten: bel het nummer bij de vacaturetekst en stel vragen. „Is die werkervaring echt nodig? Waarom dan?”
Soms kun je op een andere manier aantonen dat je over de juiste kwaliteiten beschikt. „Die suffe bijbaan omvat meer dan je denkt”, zegt Graafland. „Stel, je komt net van school en werkte daarnaast bij de supermarkt. Misschien zat je daar wel achter de kassa of hielp je bij de klantenservice. Dan toon je hiermee aan dat je ervaring hebt met klantcontact. Heb je collega’s ingewerkt? Ook dat kun je op je cv zetten.”
Denk ook aan jouw rol in werkgroepen tijdens je studie, vrijwilligerswerk of ervaring op je sportclub. „Vaak beseffen mensen niet hoeveel relevante ervaring ze hebben”, zegt de recruiter. „Schrijf op je cv wat je precies hebt gedaan, maak het klein. Dus niet alleen ‘afstudeerstage bij bedrijf X’. Heb je informatie verzameld van verschillende personen om jouw project tot een goed einde te brengen?’ Dat is stakeholder-management.”
Gebruik ook cijfers, tipt ze. Dat komt overtuigend over. Bijvoorbeeld dat je zo’n veertig klanten per dag hielp, of dat je 10.000 nieuwe Facebook-likes voor je sportclub hebt geregeld.
„Het draait allemaal om je presentatie”, zegt ook Manon ten Holter van YoungCapital. Omdat dit recruitmentbureau zich specifiek richt op jongeren, proberen zij en haar collega’s meer te kijken naar talent en minder naar ervaring. „Iemand die leergierig is en z’n best wil doen, is soms nog veel waardevoller voor een organisatie. Ik zie dat veel werkgevers de vereisten hoger insteken dan nodig. Jammer, dat schrikt kandidaten af.”
Toch heb je in bepaalde functies echt ervaring nodig, vertelt Graafland. Bijvoorbeeld omdat je voorganger plots is vertrokken en er geen tijd is om je in te werken. En in kleine organisaties ben jij soms de enige persoon die verantwoordelijk is voor een taak. Als je niemand hebt om je te begeleiden, dan moet je wél echt weten hoe het moet. „Hetzelfde geldt als een bedrijf iemand zoekt om leiding te geven aan een team met veel onervaren werknemers”, zegt Graafland. „Dan is er gewoon iemand nodig met meer werk- en levenservaring.”
Een voorgesprek helpt
Probeer er dus altijd achter te komen waarom er bepaalde eisen in een vacature staan. Graafland: „Zo’n voorgesprek helpt je ontdekken of de functie en organisatie echt bij je passen. Soms lijkt een vacature op papier veel leuker dan de baan in werkelijkheid is.”
Wil je tóch die baan, maar mis je kennis en ervaring, dan moet je aan de slag. Ten Holter: „Kennis kun je bijspijkeren. Ga naar een bijscholingscursus, zoek een opleiding of doe ervaring op met vrijwilligerswerk.”
Verder is het helemaal niet erg om op een functie op een lager niveau te beginnen, adviseert ze. „Als jij een bedrijf hebt gevonden dat bij je past, kun je soms beter een stapje lager beginnen. Leer eerst eens de organisatie kennen en geef duidelijk aan dat je graag wilt doorgroeien.”
Ook Graafland adviseert starters om niet direct op hoge functies te solliciteren. „Ga voor een opstapfunctie. Dat je bedrijfskunde gestudeerd hebt, wil niet zeggen dat je weet hoe het er in de praktijk aan toe gaat. In je comfortzone leer je makkelijker. Beginnen op een lager niveau brengt je op termijn verder.”
Alderliesten gaat in elk geval door met solliciteren. Zijn eigen tip voor werkzoekers: gebruik je netwerk. „Ik kreeg mijn huidige baan via een tip van een kennis en probeer nu ook via-via in gesprek met gemeenten te komen. En ik kijk ook naar traineeships of tijdelijke functies. Daar is ervaring vaak minder belangrijk.”