Claartje Vogel Geld & Carrière 18 mrt 2019, 08:00

Leestijd: 4 minuten

Zo gebruik je emoties op de werkvloer

Elke maandag helpt Metro je carrière op weg met verhalen over de arbeidsmarkt. Vandaag: zo gebruik je je emoties om vooruit te komen in je carrière.

Je gevoel laten blijken op het werk wordt snel gezien als onprofessioneel of zwak. Maar je emoties uitschakelen zodra je de werkvloer oploopt, dat gaat nu eenmaal niet. En dat moet je ook niet willen, vindt Elisabeth Fosslien. Ze is mede-auteur van No Hard Feelings, een handleiding waarin ze beschrijft hoe je emotie kunt gebruiken om vooruit te komen in je carrière. „Omgaan met emoties is niet hetzelfde als ze eindeloos bespreken en analyseren”, zegt ze. „Het gaat erom dat je je eigen reacties herkent en ze in je voordeel gebruikt. Soms betekent dat juist even slikken.”

Onder controle

Met de deur slaan of juist een enorme lachbui krijgen middenin een serieuze vergadering, daar maak je meestal geen vrienden mee. Maar soms kun je heftige emoties nou eenmaal niet tegenhouden. Management-professor Kimberly Elsbach van de Universiteit van Californië huilt bijvoorbeeld nogal makkelijk. Zij was benieuwd hoe anderen daar tegenaan kijken en daarom interviewde ze honderden professionals, nadat ze een collega in tranen hadden zien uitbarsten. Wat blijkt: collega’s die huilen worden vaak gezien als zwak, onprofessioneel of zelfs manipulatief. Tenminste, als ze huilen om werk. De onderzoeker benadrukt dat collega’s het best begrijpen als je huilt als je hoort dat iemand is overleden. Dat is alleen maar menselijk.

Tranen op kantoor

Maar wat als je moet huilen om een slechte beoordeling, ruzie met je baas of stress? „Huilen is op veel werkplekken nu eenmaal niet geaccepteerd”, vertelt Fosslien. „Dat komt vooral omdat mensen niet goed weten hoe ze zich moeten gedragen naast een huilende collega. Ze voelen zich ongemakkelijk. Er zijn zelfs managers die geen feedback meer durven geven, omdat ze denken dat iemand heel verdrietig is.”

Het helpt als je uitlegt aan collega’s waar jouw reactie vandaan komt. Fosslien: „Het is een signaal dat je ergens veel om geeft. Als je huilt op het werk, is dat meestal niet uit verdriet maar uit frustratie of boosheid.”

Raak niet in paniek als je tranen voelt opkomen, maar excuseer jezelf. Kimberly Elsbach heeft inmiddels een oplossing bedacht voor haar huil-probleem. „Als je weet dat je snel huilt, kun je een uitleg voorbereiden. Bijvoorbeeld: ’Ik huil niet omdat ik verdrietig ben, maar omdat ik erg betrokken ben bij mijn werk. Maak je geen zorgen, ik heb het zo weer onder controle’.”

Relevant

Op tijd je gevoel herkennen is ook belangrijk bij minder heftige emoties, vertelt Fosslien. Dat kan je zelfs vooruit helpen in je carrière. Als je bijvoorbeeld een beslissing moet nemen, bedenk dan welke van je gevoelens relevant zijn voor de situatie. Een voorbeeld van een relevante emotie is spijt. „Als je twijfelt of je moet gaan voor die promotie, stel je dan voor hoe het is om het niet te doen. Voel je spijt? Dan is het misschien toch een goed idee om jezelf naar voren te schuiven.”

Een irrelevante emotie is bijvoorbeeld dat je in een slechte bui bent. Je komt bijvoorbeeld net uit de file, je voelt je niet lekker of je hebt stress. „Dat je chagrijnig bent is niet relevant voor je besluit, maar het beïnvloedt wél hoe je die beslissing maakt.” Haar tip: accepteer dat je in een rotbui bent en stel je belangrijke beslissingen even uit. „Negeer je gevoel niet, maar wees je ervan bewust en zet het opzij.”

Ben je jaloers op je collega? Ook dat kun je in je voordeel gebruiken. „Zoek uit waar je precies jaloers op bent. Wil je meer waardering, een hoger salaris of ook zo goed kunnen presenteren? Laat dit niet van invloed zijn op hoe je die collega behandelt, maar gebruik dit inzicht om zelf vooruit te komen.”

Leidinggeven en emoties

Tot slot kun je emotie ook gebruiken om dingen voor elkaar te krijgen bij je collega’s. „Als manager is het belangrijk om aandacht te hebben voor je eigen emoties en die van anderen”, zegt Fosslien. „Uit onderzoek blijkt dat we positief reageren op leiders met wie we een persoonlijke band voelen. We doen harder ons best, presteren beter en zijn aardiger. Empathische managers krijgen veel meer voor elkaar dan leiders die commanderen.”

Het is belangrijk dat je eerlijk en oprecht overkomt als teamleider. Soms een beetje emotie laten zien is dus ook belangrijk, legt Fosslien uit. Hoe doe je dat op een goede manier? Stel: jij en je team hebben stress over een deadline. „Herken het gevoel bij jezelf en je team. Besef je dat jouw slechte humeur als manager de dag van je collega’s kan verpesten. Benoem de situatie, maar wees positief. Zeg bijvoorbeeld: „Het is een lange dag en we zijn allemaal moe, ik ook. Maar ik ben jullie dankbaar voor jullie harde werk. En als we nog even doorgaan, kunnen we iets opleveren waar we trots op zijn.”