Anne Kersten Geld & Carrière 12 dec 2018, 08:30

Leestijd: 4 minuten

Wat doet onregelmatig werken met je?

Negen van de tien vacatures zullen het regeltje ingebouwd hebben: geen negen tot vijf mentaliteit. Toch is dat wel wat de meeste Nederlanders doen. Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) blijkt namelijk dat de meeste Nederlanders gewoon een kantoorbaan hebben.

Zoveel mogelijkheden tot flexwerken of avond- of weekenddiensten, maar toch houdt men vast aan de traditionele kantoortijden. Er is volgens het SCP weinig bewijs voor een 24/7 samenleving. Op zich ook heel logisch, want het hebben van onregelmatige werktijden is absoluut geen pretje. Sterker nog, het is een behoorlijke aanslag op je privéleven.

‘Ik mis alles’

„Ik zie mijn vriendin alleen ’s avonds”, vertelt Mart, die bij een commercieel radiostation werkt. „Ik werk namelijk ’s nachts, tussen twee en vier. Dan kom ik om acht uur ’s ochtends thuis en slaap ik tot vier uur ’s middags.” Hij merkt dat het ’s nachts werken anders is dan een kantoorbaan. „Ik mis alles. Je slaapt op de momenten dat iedereen wakker is. Als ik een keertje wakker word, draait de wereld al op volle toeren en moet ik echt bij lezen om op de hoogte te blijven van wat er allemaal gebeurd is.”

Het is vooral met zijn vriendin lastig. „Zij werkt namelijk wel gewoon overdag, en gaat weer vroeg slapen. Ik merk dat we echt een agendarelatie hebben en moeten plannen wanneer we elkaar kunnen zien”, vertelt Mart.

Toch neemt hij dat nachtwerken voor lief, want een kantoorbaan wil hij niet. „No way!”, roept Mart uit. „Ik vind mijn werk, radio maken, het aller leukste dat er is. Dat zou ik nooit willen inruilen voor een kantoorbaan: ik leef voor het radio maken. Dat wil ik altijd blijven doen, op welk tijdstip dan ook.”

Niet moeilijk doen

Ook een dertigjarige politieagent in opleiding heeft het niet zo met het onregelmatige werken. „Mensen die zeggen dat ze het leuk vinden om onregelmatig te werken, die lullen.” Hij heeft zowel ochtend- als avond- als nachtdiensten, en die wisselen elkaar in één week tijd ook nog eens af. „Deze week heb ik er net zes ochtenddiensten opzitten”, vertelt hij. „En volgende week heb ik dan weer twee nachtdiensten achter elkaar.”

Hoewel hij het niet leuk vindt dat hij zo onregelmatig werkt, heeft hij er verder geen problemen mee. „Ik merk hooguit dat ik dingen na een nachtdienst minder goed kan hebben, dat ik anders reageer dan normaal. Maar verder is het gewoon een kwestie van doen.” Niet moeilijk doen, gewoon doorgaan dus.

Dat onregelmatig werken effect kan hebben op je persoonlijk leven snapt hij wel. „Het kan zeker invloed hebben op je relatie. Als ik bijvoorbeeld na een nachtdienst prikkelbaarder ben, reageer ik dat al snel af op mijn vriendin.” Een negen tot vijf baan zou hij dan ook niet afslaan. Maar „gewoon hetzelfde werk met alleen maar vroege diensten”. Want een andere baan zou hij voor geen goud willen hebben.

Speciaals

Toch ervaart niet iedereen het nachtwerken zo. Een 59-jarige verpleegkundige kijkt positief terug op haar nachtdiensten. „Officieel ben ik gestopt met nachtdiensten draaien, maar af en toe pak ik er toch nog eentje”, vertelt ze. De eerste helft van haar carrière werkte ze kantoortijden, maar vanaf haar 42e draaide dat om naar nachtdiensten.

En die nacht, die had wel wat. „Het is ’s nachts zo rustig. De hele wereld slaapt en jij bent aan het werk, dat heeft iets speciaals.” Het plotselinge ’s nachts werken viel haar niet zwaar, eigenlijk vond ze die nachtdiensten wel fijn. „Ik had voor mijn gevoel veel meer vrij.”

Naar aanloop van de eerste dienst had ze namelijk een vrije dag en de dag na de nachtdienst was ook ‘vrij’. „Dan kom je namelijk rond de middag alweer uit je bed, omdat je anders ’s avonds niet kan slapen. Voor mijn gevoel had ik heel veel extra uren.”

„Je sociale leven staat stil als je nachtdiensten draait. Maar drie dagen per week, wat maakt dat nou uit”, aldus de 59-jarige. Met de jaren kwam echter ook de impact op de gezondheid. „Ik ging naar mate ik ouder werd minder goed slapen overdag en slikte slaappillen om aan voldoende rust te komen. Om die reden ben ik ook gestopt met de nachtdiensten.”