Merel Driessen Geld & Carrière 19 nov 2018, 17:00

Leestijd: 5 minuten

Dit zijn de banen van de toekomst

Terwijl door robotisering veel banen zullen verdwijnen, komen er in de toekomst ook veel nieuwe banen bij. Metro zocht uit welke banen we over een paar jaar veel meer gaan zien. Een tipje van de sluier: ambitie, passie en een opleiding in de IT zijn heel handig.

Voice UX Designer

Alexa, Bo en Echo klinken misschien niet zo bijzonder in jouw oren, maar over een paar jaar kun je ze niet meer wegdenken. Het zijn de namen van zogenaamde slimme speakers. Ondanks dat je ze nog niet zo veel in de Nederlandse huishoudens ziet als in de Amerikaanse, heb jij er over een paar jaar vast ook een op je keukenaanrecht staan. Producten als Google Home en Apple Homepod komen voort uit het denkwerk van UX designer. „Een UX designer lost problemen op vanuit het gebruikersperspectief. Welke behoeften heeft gebruiker? Daar bedenken wij oplossingen voor”, vertelt Jasper Stender, zelf UX designer bij ICT-dienstverlener ilionx. UX staat voor User Experience, ofwel gebruikerservaring. De gebruikerservaring staat voor een UX designer op nummer 1 bij het ontwikkelen van producten en daarom worden de gebruikers al vroeg bij het proces betrokken. „Een voice UX designer ontwikkelt voornamelijk producten die je kan aansturen met je stem. Bijvoorbeeld een hulpapparaat bij het koken, die kan je op dat moment niet met je handen besturen. Dan bedenken we een apparaat dat je met je stem kan besturen.”

Een baan als voice UX designer bestaat dus al, maar er gaan in de toekomst volgens Stender veel meer van dat soort banen bij komen. „Het is net zoals met de mobiele telefoon. Vroeger hadden mensen dat niet, nu hebben we 1 of zelfs 2 telefoontjes. Dat is hetzelfde als met een slimme speaker. In Amerika heeft bijna iedereen er een en hier gaat het ook steeds meer komen. Je wilt als je thuis komt gewoon tegen Alexa kunnen zeggen: ‘Doe het licht aan’.”

Chief Purpose Planner

Hoe kan je ervoor zorgen dat medewerker tevreden zijn op hun werk en daarnaast ook persoonlijke doelen kunnen bereiken? „Een chief purpose planner gaat over de zingeving van werk. Hoe kan je ervoor zorgen dat er zingeving zit in het werk van jouw medewerkers?”, legt Jan Kaan uit. Kaan is zelf werkzaam bij softwareontwikkelaar Atlassian, waar hij ook een soort van chief purpose planner is. Hij legt uit dat het er in de toekomst niet per se om gaat dat er iemand op kantoor is die als chief purpose planner werkzaam is, maar dat er bij bedrijven steeds meer gedacht wordt vanuit medewerkers en hoe zij geluk uit hun werk kunnen halen. „Ik zie dat nu vooral nog in de IT. Als ik op een beurs sta en er komen studenten op mij af, dan vragen ze eerst aan me waarom ze bij ons moeten komen werken. Dat is heel anders dan toen ik twintig jaar geleden op de arbeidsmarkt kwam. Ik dacht toen alleen maar aan of ik carrière kon maken binnen een bedrijf.”

Kaan vertelt dat mensen steeds meer bezig zijn met wat voor cultuur er binnen een bedrijf heerst. „En dat moet ook wel. Mensen moeten steeds langer en meer werken. Dan moet je wel iets doen waar je werkgeluk in krijgt en dat zit in meer dingen dan alleen het werk dat je uitvoert.”

Ondanks dat de huidige baan die Kaan heeft op een chief purpose planner lijkt, heeft hij zo’n zelfde functie nog niet eerder bij andere bedrijven gezien. „Ik heb zelf bij diverse IT-bedrijven gewerkt en vaak zit er toch wel een ouderwetse of achterhaalde gedachtegang. Buiten de lijntjes kleuren zit er niet bij.” Hij legt uit dat bedrijven nog vooral nadenken over wat een medewerker voor een bedrijf kan doen in plaats van wat een bedrijf voor een medewerker kan doen. „Steeds meer jonge mensen durven hun baan op te zeggen en voor zichzelf te beginnen om hun doel na te leven. Dat is een duidelijk teken dat bedrijven hun medewerkers nog te weinig ruimte geven om dat te kunnen doen.”

Cyber calamity forecaster en cyber attack agent

Kan je je nog herinneren dat de websites van onder andere ING en DigiD het afgelopen jaar platlagen vanwege DDoS-aanvallen? Dat soort cyberaanvallen gaan we in de toekomst waarschijnlijk veel vaker zien en misschien zelfs op grotere schaal. Oorlogen zullen niet meer op het fysieke, maar op het virtuele slagveld uitgevoerd worden. En dat betekent dat cyber calamity forecasters en cyber attack agents steeds meer nodig zijn.

Laten we beginnen bij de eerste: cyber calamity forecaster, ook wel cyberdreigingsanalist. „Cybercriminelen zullen altijd een gedegen voorbereiding treffen voordat ze een doel aanvallen. Op het darkweb bestuderen ze zwakheden van bedrijven, kopen gelekte wachtwoorden of ze verzinnen een domeinnaam die veel lijkt op de originele domeinnaam van een bedrijf. Een cyberdreigingsanalist speurt naar signalen waaruit blijkt dat cybercriminelen een aanvallen plannen”, vertelt Bastiaan Bakker, directeur business development bij cybersecurity dienstverlener Motiv. „Ik vergelijk een cyber calamity forecaster met een weerman- of vrouw. Hij of zij voorspelt het weer, een cyber calamity forecaster voorspelt een cyberaanval.” Bakker vertelt dat een cyberdreigingsanalist op dit moment nog geen voltijd functie is, het valt nu nog onder de taken van een cyberveiligheidsexpert en dus bestaat het werk in principe al wel. Maar hij voorspelt dat in de toekomst er zeker mensen nodig zijn die hier speciaal voor worden aangenomen.

Een cyberdreigingsanalist wordt ingehuurd door zowel de overheid als bedrijven. „Een cyber attack agent zal echt alleen voor de overheid werken. Het ministerie van defensie investeert zelfs al in dit soort functies”, vertelt Bakker. Hij legt uit dat cyber attack agents nodig zijn bij grote cyberaanvallen, waarbij bijvoorbeeld een elektriciteitscentrale wordt lamgelegd. „Om er dan achter te komen wie achter de aanval zit, moet de overheid soms terughacken. Dat doet een cyber attack agent dan.” Een cyber attack agent is als het ware een soldaat op het virtuele slagveld.