‘Een beetje stress is oké’
We zijn met zijn allen een stelletje doordouwers. We geven niet op, zeker niet vanwege een beetje stress. Dat heeft echter wel tot gevolg dat bijna de helft van de Nederlanders continue last heeft van een opgejaagd gevoel door stress op zijn werk, blijkt uit onderzoek van Menzis onder duizend werknemers.
Houden van stress
De stress heeft Anna-Maria Giannattasio (50) zeker wel ervaren in haar werk. Ze runt het evenementenbureau Puur Events dat goed is voor 4900 evenementen per jaar. „Begrijp me niet verkeerd: ik houd van stress", vertelt ze. „Wanneer er iets misgaat, ben ik op mijn best. Dan groei ik drie meter en kan ik de hele wereld aan.”
Toch wil ze een waarschuwing afgeven, „Want hoewel chronische stress fijn is, kan het ook iets chronisch veroorzaken in je lijf”.
Geen prikkel = verveling
Maar liefst 88 procent van de werkende Nederlanders banjert gewoon door wanneer ze stress ervaren. Nu is een beetje stress ook niet erg, stelt sociaal psycholoog Pieternel Dijkstra. „Als je geen prikkel voelt om te werken, ga je je vervelen. Dan voel je niet meer de urgentie om actief te zijn.”
Dijkstra zegt dat bepaalde stress nodig is, „Maar je moet ervoor zorgen dat het niet teveel wordt”.
Er zit namelijk een bepaalde grens aan de mate van stress die je lichaam aan kan en een groot deel van de Nederlanders gaat daar te vaak overheen. En dan komen de klachten: tweederde van de Nederlanders slaapt slechter door stress en één op de vijf werkenden heeft zich weleens ziek gemeld vanwege de stress.
Gehannes met je hoofd en lichaam
Volgens Dijkstra kun je op gegeven moment in een neerwaartse stressspiraal belanden. „Je blijft maar doorgaan en als je er niet op tijd uitstapt, kun je echt ziek worden. Dan ga je het merken aan bijvoorbeeld een snellere ademhaling, hogere bloeddruk, gejaagde gedachten of stijging in je hartritme.”
Ze noemt niet meer kunnen slapen, niet tot rust komen, uitgeput zijn of spierklachten hebben als mogelijke gevolgen. „Pure stress is geen reden om je ziek te melden, maar de lichamelijke gevolgen zijn dat zeker wel.” Ze waarschuwt: „Het moment dat je klachten krijgt, betekent dat dat je al te lang structureel te veel stress hebt.”
Twee jaar geleden kreeg Giannattasio last van haar schildklier. „Dat kan heel veel oorzaken hebben, maar ik heb een sterk vermoeden dat het komt door de stress. Als je namelijk lang met een hoog stressniveau leeft, kan je schildklier gaan haperen.”
Giannattasio omschrijft de schildklier als de thermostaat van je lichaam. „Je krijgt echt gehannes met je hoofd en je lichaam, dat gaat niet goed.”
Alles gaat snel
Dijkstra snapt wel dat we zoveel stress ervaren. „We leven in een tijd van hoge werkdruk, veel emails en stapels met rapporten waar je nog doorheen moet. Alles gaat snel in deze moderne maatschappij en er is altijd wel nieuwe informatie of er zijn altijd nieuwe targets waar je je aan moet houden.” Toch is de stress een combinatie van factoren. Want waar dingen van buitenaf er zeker invloed op hebben, zit het ook een stukje in jezelf. „Sommige mensen zijn nu eenmaal gevoeliger voor stress dan anderen”, aldus Dijkstra.
„Twee werknemers verrichten hetzelfde soort werk. De één kan daar ’s nachts van wakker liggen, terwijl de ander nergens last van heeft”, vervolgt ze. „De ene werknemer kan dat namelijk makkelijker van zich afzetten en er beter mee omgaan. Wanneer je veel stress van je werk ervaart, is dat ook het moment te kijken of het wel bij te past”, aldus Dijkstra. „Al helpt je levensstijl aanpassen ook zeker. Denk aan thuis eerst even een rondje wandelen in plaats van op de bank neerploffen.”
Rustiger leven
„Ik heb het idee dat als ik rustiger geleefd had, met ‘of of’ in plaats van alles tegelijk, dat het niet zo ver was gekomen”, aldus Giannattasio. Toch heeft ze haar bedrijf niet opgegeven. „Mijn bedrijf zorgt ervoor dat ik voel dat ik leef. Ik houd van een beetje op het randje leven.”
Wel is ze begonnen met maatregelen. „Deze week ben ik begonnen met het vergrendelen van apps op mijn telefoon. En ik ben eerder gaan slapen”, vertelt ze. „Mijn probleem is dat ik te betrokken ben: ik wil iets gelijk oplossen, ben te fanatiek.”
Het allerbelangrijkste volgens Dijksta: „Leer ‘nee’ zeggen.” Dat is namelijk waar het vaak verkeerd gaat. „Mensen doen het niet of te laat. Ze zijn bang voor de reactie van hun baas of collega’s en willen niemand in de steek laten. Dan ga je nog werken, terwijl je er eigenlijk al doorheen zit.” De stress tegengaan vereist volgens Dijkstra een zekere mate van assertiviteit.
Ze adviseert je bewust te zijn van de stress. „Leer het op te merken bij jezelf, neem dan op tijd een pauze en ga ontspannen.”