Amarins de Boer Geld & Carrière 17 jul 2018, 14:04

Leestijd: 3 minuten

‘Laat winkelier op zondag zelf bepalen open te gaan’

Het is 1984 als winkeliers voor het eerst hun deuren op zondag mogen openen. Winkels mogen dan nog op maximaal vier zondagen per jaar hun deuren openen. Tegenwoordig zijn in bijna 70 procent van de gemeentes de winkels zeven dagen per week geopend. Maar wat levert de koopzondag eigenlijk op?

Mensen hebben niet opeens meer te besteden, dus de economie gaat dankzij koopzondagen niet harder groeien, zegt Frank Quix, universitair docent Retailstrategie aan de Universiteit van Amsterdam. Ook geven we volgens hem niet meer uit op zondag dan op een andere dag, zoals bijvoorbeeld op zaterdag. Toch staat Quix niet negatief tegenover winkelen op zondag: „Door zeven dagen per week open te zijn creëer je voor consumenten meer kansen.”

‘Helemaal geen regels meer’

Dat vindt ook Detailhandel Nederland. Ze zijn blij met de cijfers die ze dinsdag naar buiten brengen: in 68 procent van de gemeenten kunnen winkeliers op zondag los. „En na de gemeenteraadsverkiezingen komen er naar verwachting snel nog dertig gemeenten bij waar het wordt toegestaan om op zondag de deuren te openen”, zegt directeur Sander van Golberdinge van Detailhandel Nederland. „Het draagvlak voor de koopzondag neemt toe, zowel bij kleine ondernemers als bij christelijke partijen zoals de ChristenUnie en SGP.”

Maar, gaat retailkenner Quix verder, „ik kan me goed voorstellen dat er winkeliers zijn die, bijvoorbeeld uit geloofsovertuiging, op zondag vrij willen zijn.” Het zou volgens hem daarom een goed idee zijn om alle regels rondom openingstijden „helemaal los te gooien”. „Laat het gewoon over aan de ondernemer, zodat winkeliers zelf kunnen bepalen wanneer zij open of dicht zijn.”

Verplicht open

Nu is dat nog niet het geval. Winkeliers zijn gebonden aan de Winkeltijdenwet, waarin staat dat het voor winkeliers verboden is om geopend te zijn op zon- en feestdagen, en ook op werkdagen voor 06.00 uur en na 22.00 uur moeten de deuren gesloten zijn. Wel mogen gemeenten sinds 2013 besluiten daarvanaf te wijken. Zo zijn er gemeenten waar alle winkels elke zondag de hele dag open mogen, zijn er gemeenten waar geen enkele winkel op zondag open mag en bestaan er allerlei varianten daartussen.

In steeds meer gemeenten zijn winkeliers dus vrij om af te wijken. Tenzij winkeliers vast zitten aan contractuele verplichten, zoals dat bij de Groningse fietsenwinkel Paddepoel Fietsen het geval is. De Vereniging van Eigenaren (VvE) van het grootste winkelcentrum van Groningen heeft besloten dat winkeleigenaren elke laatste zondag van de maand verplicht hun deuren moeten openen.

Opladen op zondag

„Maar dat kunnen wij niet opbrengen”, vertelt Martin Haykens van de fietsenwinkel. „We werken 52 uur per week, 49 weken per jaar. Dat vinden wij meer dan voldoende.” Op zondag wil Haykens tijd doorbrengen met familie. „Werken is leuk, maar er is meer dan dat. Bovendien moet je ook de tijd hebben om op te laden.”

Waarom de VvE eist dat winkeliers open moeten gaan, is voor Haykens een raadsel. „Ze delen het gewoon mee. Luister je niet, ontvang je een boete.” In totaal heeft Haykens 60.000 euro aan boetes opgelegd gekregen voor het dicht blijven op zondag, zaterdag aan het eind van de middag en tijdens de koopavonden. De fietsenmaker weigert dat te betalen. „Dit is onze zaak. We moeten zelf kunnen zelf kunnen bepalen wanneer we open zijn.”

Tegen de koopzondag op zichzelf is Haykens trouwens niet. „Maar laat de keuze aan de ondernemer. Wij maken de keus om familie voorop te zetten, een ander is vrij om dat op een andere dag te doen.”