Redactie Metro Geld & Carrière 18 jun 2018, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Een nutteloze baan bestaat niet

Elke week helpt Metro jouw carrière op weg met verhalen over de arbeidsmarkt. Vandaag: waarom we zingeving veel te belangrijk maken.

‘Wil je gelukkig zijn in je leven, maak dan van je passie je werk.’ Het is een veelgehoord advies, maar het is onzin volgens de Finse filosofe Susanna Halonen. Bovendien tillen we met z’n allen veel te zwaar aan zingeving. „Nutteloos werk bestaat niet.”

„We tillen veel te zwaar aan de zin van werk, niet elke baan kan een wereldprobleem oplossen”, vertelt Susanna Halonen. „Maar het is ook logisch dat we willen dat ons werk leuk en betekenisvol is. Als je niet je droombaan uitoefent en ook nog eens het gevoel hebt je werk geen zin heeft, ga je niet met plezier naar kantoor.”

In bed

Uit recent onderzoek blijkt dat 21 procent van de Nederlandse werknemers twijfelt aan het nut van zijn baan. En uit de laatste Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (2013) blijkt dat 35 procent van alle Nederlandse werknemers ’niet enthousiast is’ over zijn baan. Halonen weet uit eigen ervaring hoe het is om met tegenzin naar je werk te gaan. Vijf jaar geleden bleef ze zelf het liefst in bed liggen ’s ochtends. „Zodra ik wakker werd dacht ik: daar gaan we weer. Weer dezelfde routine. Ik sleepte mezelf naar mijn werk, want ik moest toch die huur betalen.”

Dat was niet altijd zo. Ze studeerde business- en communicatiemanagement en ging na haar opleiding aan de slag in het bedrijfsleven. In het begin ging ze met plezier naar kantoor. „Ik leerde nieuwe dingen, ik kon mezelf ontwikkelen”, zegt ze. „Tot de sleur erin kwam.” Het werk dat ze deed was niet bepaald haar droombaan. „Maar ik had ook geen idee wat dat dan wel was.”

Profvoetballer

Sommige mensen weten van kinds af aan weten dat ze arts, schrijver of leraar willen worden, maar lang niet iedereen. Bovendien is een beroep als profvoetballer, supermodel of president slechts voor enkelen weggelegd.

Het goede nieuws: je hoeft niet die ene passie te vinden om gelukkig te worden. Halonen zegde haar baan op en volgde een studie psychologie. Ze schreef ze het boek Screw finding your passion, houdt ze lezingen over het thema werkgeluk en werkt nu als coach. Haar filosofie: stop met zoeken naar die ene grote passie. „Sommige mensen hebben juist heel veel verschillende interesses. Welke kies je dan? En dan zijn er ook nog mensen die wel een grote passie hebben, maar niet kunnen of willen dat hun hele leven daarom draait.”

Halonen refereert aan de Canadese hoogleraar Robert Vallerand. Hij onderscheidt twee soorten passie. De eerste is ’obsessieve passie’: je zet alles opzij om dat ene doel te behalen. Soms zelfs ten koste van je gezondheid of geluk. De tweede variant is harmonieuze passie, een vorm van positieve energie die je kunt oproepen. Je passie vinden is dus niet nodig, want het is niet verbonden is aan één enkele activiteit, legt ze uit. „Je kunt juist veel verschillende dingen met passie doen. Zelfs iets simpels zoals de was ophangen.”

Het draait allemaal om anders kijken naar wat je doet. Halonen: „Het begint bij ontdekken wie je echt bent. Dat klinkt zweverig, maar het gaat erom dat je weet wat je waarden en normen zijn.”

Waar ben je goed in?

Het begint met bepalen wat echt belangrijk is voor jou en hoe je kunt zorgen dat je leven daarbij past. Waar wil jij om herinnerd worden? Halonen: „Leer het te zien in kleine dingen. Misschien vind je mensen helpen belangrijk en doe je dat eigenlijk de hele dag, bijvoorbeeld door collega’s te steunen of klanten te informeren. Zodra je dat doorhebt, haal je meer plezier en motivatie uit je werk.”

Verder is het belangrijk te ontdekken waar je van nature goed in bent. Halonen: „Je weet vaak niet dat je ergens goed in bent, omdat het je zo natuurlijk afgaat. Sta dus stil bij waar je vaak complimenten voor krijgt van leraren, teamgenoten of managers. Denk niet alleen aan technische zaken als schrijven of rapportages maken, maar ook aan eigenschappen als leergierigheid, durf en humor.”

Dit helpt je niet alleen om te bepalen welke baan bij je past, maar ook om meer voldoening te halen uit je huidige werk. „Sommige mensen hebben de luxe niet om van baan te wisselen”, vertelt ze. „Kijk dan naar wat in deze baan past bij jouw normen en waarden. Als jij het belangrijk vindt om onafhankelijk te zijn, is misschien alleen al het feit dat je een baan hebt iets positiefs waarmee je je passie kunt aanwakkeren.”

Wereldproblemen

Ze benadrukt dat het niet draait om wereldproblemen oplossen of een medicijn vinden voor kanker, maar aan dingen als behulpzaam zijn, mensen begroeten op straat of iemand aan het lachen maken. „Geen enkele baan bestaat zomaar”, zegt Halonen. „Misschien werk je niet aan een wereldprobleem, maar je draagt altijd iets bij. Aan je klant, je manager, je collega of aan je eigen ontwikkeling.”