Help, mijn baas is een hork
Een baas die je slecht behandelt is funest voor je werkplezier. Werknemers kunnen over het algemeen zelfs beter omgaan met een te zware werklast dan met een vervelende manager, blijkt uit een Deense studie onder 4500 werknemers (2013).
Helaas hebben heel wat mensen te maken met slechte managers. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen in 2015 komt naar voren dat 11 procent van de werknemers in Nederland een leidinggevende heeft die zich zelfs onbehoorlijk gedraagt. In dit geval betekent dat schelden, bekritiseren of in het openbaar kleineren van werknemers.
Heel vervelend, maar gelukkig ben je niet helemaal machteloos als werknemer. Dat vertelt Colinda van Dijk van adviesbureau Gewoon HR. Ze had zelf een aantal vervelende bazen en verdiepte zich in manieren om met ze om te gaan.
Leer je baas kennen
Haar belangrijkste tip is je verdiepen in de drijfveren van je manager. Wat wil hij bereiken? Over het algemeen is dat niet jou het leven zuur maken, maar een goed resultaat leveren en begrepen worden. Van Dijk: „Besef dat de meeste leidinggevenden geen natuurlijke leiders zijn. Ze zijn meestal goed in hun werk, maken promotie en ineens moeten ze een team aansturen.”
Het kan helpen om je voor te stellen wat je zou doen als je in zijn schoenen stond. „Waar maakt hij zich zorgen om? Wat betekent succes voor hem? Als je weet wat belangrijk is voor je baas, kun je je daarop aanpassen.”
Soms kan een andere manier van communiceren helpen. Neem hij snel beslissingen of heeft hij meer tijd nodig om na te denken? En hoe kun je hem het best bereiken? Neem hij nooit zijn telefoon op, maar reageert hij wel snel op Whats-App? Deze informatie kun je gebruiken om de communicatie vlotter te laten verlopen.
Bovendien kun je leren om om bepaalde slechte eigenschappen heen te werken. Als je baas slecht is in organiseren, kun je bijvoorbeeld aanbieden om de planning op je te nemen. Verandert hij continu van gedachten? Sla zijn mails op of maak aantekeningen.
Durf te vragen
Om erachter te komen wat je baas wil, moet je met hem in gesprek gaan. „Het kan helpen om eens samen te gaan lunchen of wandelen”, zegt Van Dijk. „Stel je open en durf vooral door te vragen. Als hij ’een goed resultaat’ wil, wat betekent ’goed’ dan? Vraag om voorbeelden. Misschien denk jij dat het draait om cijfers, terwijl je baas de relatie met de klant belangrijker vindt.”
https://giphy.com/gifs/l0MYRamKpDTaySHEQ
Zelfvertrouwen
Doorvragen is niet voor iedereen makkelijk. Niet zo gek, want als werknemer ben je in zekere mate afhankelijk van je baas. Van Dijk: „Werk aan je zelfvertrouwen. Besef dat als jij je best doet maar je baas zit je in de weg, je daar best iets van mag zeggen. Daar wordt hij een betere manager van en het helpt jou een beter resultaat te leveren.”
Ze merkt dat managers vaak niet weten hoe het team over ze denkt. „Maak dus duidelijk als je iets vervelend vindt en waarom. Spreek het uit: ‘als je schreeuwt, maak je mij onzeker’. Houd het zakelijk en neem een stapje terug als je voelt dat je boos of bang wordt.”
Wees positief
„Lichaamstaal liegt niet: als je denkt ‘wat een eikel’ of ‘dit gaat niet werken’, dan straal je dat uit”, vertelt de coach. „Je creëert afstand, terwijl je juist nader tot elkaar moet komen.”
Laat ook weten wat je liever zou willen, bijvoorbeeld meer feedback, duidelijke instructies of minder dominant gedrag. Van Dijk: „Bovendien helpt het om je te bedenken wat je baas wel goed doet. Medewerkers klagen over het gebrek aan waardering, maar wanneer gaf jij je manager voor het laatst een compliment?”
Kies uiteindelijk voor jezelf
Tot slot is het belangrijk om je eigen belang voorop te stellen. Als niets werkt, zoek dan hulp bij je collega’s of bij een vertrouwenspersoon. „Als je echt alles geprobeerd hebt, zul je de situatie moeten accepteren of zelf weg moeten gaan”, zegt Van Dijk. Zij zegde bij een van haar managers uiteindelijk haar baan op. „Ik had alles geprobeerd, maar op een bepaald moment werden de woede-uitbarstingen me te veel. Later hoorde ik dat hij psychische problemen had. Soms kun je er niets aan doen en moet je voor jezelf kiezen.”
Tekst: Claartje Vogel