Amarins de Boer Geld & Carrière 22 jan 2018, 15:19

Leestijd: 2 minuten

Ja, rijken worden rijker; maar er is ook goed nieuws

Willem Vermeend, oud-staatssecretaris van Financiën en hoogleraar economie, heeft kritiek op het rapport van ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib over rijkdom en armoede. ,,En wereldwijd velen met mij", zegt hij. ,,Er wordt in het onderzoek gekeken naar vermogens en niet naar inkomen. Dat moet je niet doen. De wereldarmoede is immers enorm afgenomen.”

In een jaar tijd is de wereld negen biljoen dollar rijker geworden. Van dat geld ging 82 procent naar de rijkste 1 procent, meldt Oxfam Novib maandag. Miljarden arme mensen daarentegen zagen hun gezamenlijke rijkdom niet toenemen.

De rijkste 42 mensen ter wereld hebben nu evenveel geld als de armste 3,7 miljard mensen, ofwel meer dan de helft van de wereldbevolking. In 2009 waren er nog 380 miljardairs nodig om dat te evenaren. ,,Deze trend zet door en de gevolgen worden steeds groter", zegt Esmé Berkhout, belastingexpert bij Oxfam Novib. ,,Miljoenen mensen worden uitgebuit, terwijl grote bedrijven en miljardair-investeerders steeds grotere winst opstrijken."

Banen

,,Ze moeten kijken naar de feiten, maar dat gebeurt niet”, zegt Vermeend. ,,Oxfam Novib ontkent bijvoorbeeld dat de inkomensongelijkheid in de afgelopen twintig jaar kleiner is geworden.”

In het rapport ligt de focus op inkomensongelijkheid. ,,Dat is onvolledig”, aldus de oud-politicus. ,,Je moet niet alleen kijken naar de vermogens, maar ook naar de inkomensontwikkeling. Rijke landen, maar ook rijke bedrijven investeren enorm in opkomende economieën. Ze zijn naar arme landen gegaan, hebben bedrijven opgezet en banen gecreëerd. Maar dat vergeet Oxfam Novib, ze willen er niets van weten.”

,,Als je kijkt naar onderwijs en gezondheidszorg, dan zijn dat belangrijke elementen die de ongelijkheid in een land bepalen", gaat hij verder. ,,En alle cijfers wijzen uit dat het onderwijsniveau en de gezondheidszorg in bijna alle landen is toegenomen. Dat heeft te maken met inkomensontwikkeling.”

Elite

Het vermogen van alle miljardairs samen steeg in een jaar met 762 miljard dollar. Het gaat om de grootste toename van miljardairs in de geschiedenis. ,,Met dat geld zou zeven keer een einde gemaakt kunnen worden aan de extreme armoede in de wereld”, Berkhout van Oxfam Novib. ,,De gevolgen voor de samenleving worden steeds groter. Ook al hebben werkende armen een baan, ze moeten zich een slag in de rondte werken. Het economisch systeem werkt voor een rijke elite, maar onthoudt miljoenen mensen kans op een menswaardig bestaan.”

Nederland

In Nederland ging 45 procent van de toename in rijkdom naar de rijkste 1 procent van ons land. ,,Die verschillen zijn niet verontrustend of gevaarlijk”, zegt Vermeend. ,,Samen met Scandinavische landen behoren wij tot landen met de kleinste inkomensverschillen, en die blijven stabiel.” Wel moeten we volgens hem mensen blijven (om)scholen. ,,Anders neemt de kloof op de arbeidsmarkt tussen succesvolle en onsuccesvolle mensen toe.”

Oxfam ondervroeg 70.000 mensen over de ongelijkheid in hun land. Ruim driekwart vindt de kloof tussen arm en rijk te groot. Slechts 58 procent van de Nederlanders vindt dat. Dit is de laagste score van alle onderzochte landen.