De feiten en fabels over natuurlijke cosmetica
Krijg je van natuurlijke producten geen allergische reacties? En wanneer is je shampoo nou eigenlijk duurzaam? En is het echt zo erg als er synthetische ingrediënten in je douchegel zitten? Samen met formulators, wetenschappers en schoonheidsspecialisten gingen we op zoek naar de feiten en fabels over natuurlijke en duurzame schoonheid en hoe je huid daarop kan reageren.
‘Duurzaam is hetzelfde als natuurlijk’
Marcel Veugelers is een van de researchers die werkt aan de ontwikkeling van Love Beauty & Planet, een nieuw verzorgingsmerk dat de focus legt op duurzaamheid. De producten zijn niet per se honderd procent natuurlijk. „Duurzaam en natuurlijk zijn geen synoniemen. Hoe duurzaam een product is, hangt af van de milieu-impact in de gehele keten. Daarbij is het ook van belang dat we rekening houden met de sociale en economische omstandigheden in deze waardeketen”, legt Veugelers uit. „Als het gaat om de impact op het milieu, is het belangrijk dat we de draagkracht van de aarde niet te boven gaan, zodat ook komende generaties nog voldoende grondstoffen op een duurzame wijze kunnen verkrijgen.”
Een groot verschil met ‘natuurlijk’. „Daarbij gaat het, in geval van ingrediënten, over de natuurlijke oorsprong. Producten met alleen maar natuurlijke ingrediënten zijn echter niet vanzelfsprekend duurzaam. Soms zijn synthetische producten juist waardevol in het versterken van de duurzaamheid van een product, zoals wanneer we een product conserveren om de houdbaarheid ervan te verlengen. Zo vermijden we dat we een product, voordat het op is, weggegooid wordt, wat uiteraard niet duurzaam zou zijn.”
‘Van natuurlijke producten krijg je geen allergische reactie’
„Mochten mensen dat denken, dan is dat een groot misverstand”, stelt Sara Monster, founder en eigenaar van Sara Rosalie. „Allergenen kunnen een allergische reactie veroorzaken.” Gelukkig is dat bij de meeste mensen niet het geval. Maar die allergenen kunnen wel in allerlei soorten ingrediënten voorkomen. „Zowel synthetisch als natuurlijk. Een mooi voorbeeld is parfum. Synthetische parfums kunnen allergenen van de allergenenlijst bevatten, maar de natuurlijke variant om geur toe te voegen, essentiële oliën, kunnen ook allergenen bevatten.” Ook Veugelers noemt parfum: „Denk aan Linalool en Limoneen. Deze geurstoffen komen van nature voor in lavendelolie en sinaasappelolie. Gelukkig hebben de meeste consumenten daar nooit een probleem mee, maar het is mogelijk dat je allergisch bent.”
Lieselot Schieke is schoonheidsspecialiste en heeft te maken met heel veel huidtypes. In haar zaak Frankie & Olive, werkt zo zoveel mogelijk met natuurlijke producten. „Natuur is niet per definitie de garantie dat het goed is voor je huid. Sterker nog, sommige natuurlijke ingrediënten in cosmetica kunnen je huid sterk irriteren”, legt ze uit. „Daarnaast zijn natuurlijke producten vaak wat bederfelijker en kan de werkzaamheid iets sneller afnemen. Kies je voor natuurlijke huidverzorging, dan is het dus belangrijk er zorgvuldig mee om te gaan en goed te weten welke ingrediënten je inzet en welke vooral niet.”
‘Natuurlijke huidverzorging is altijd beter dan synthetische’
„Natuurlijke huidverzorging zijn vaak prachtige producten met rijke ingrediënten met mooie en herkenbare namen die we kennen uit onze voeding of de natuur”, legt Monster uit. „Dit maakt natuurlijke huidverzorging op het oog betrouwbaarder, we kennen de ingrediënten. Maar het zegt niets over de kwaliteit van een product en of het goed werkt voor de huid. Zowel synthetische als natuurlijke huidverzorging moeten aan dezelfde veiligheidseisen voldoen volgens de Europese wetgeving. Uiteindelijk gaat het – wat mij betreft – om de werking van het product, doet het wat het belooft en is het vriendelijk voor de huid. Huidirritatie is namelijk een van de grootste oorzaken van huidveroudering en onnodig producten smeren waarvan je hoopt dat het wat doet is zonde voor jezelf, je portemonnee en het milieu.”
‘Er zitten vaak te veel onnodige ingrediënten in schoonheidsproducten’
„Veel producten worden zo geproduceerd dat ze voor ons aantrekkelijker lijken”, zegt Schieke. „Er worden parfums aan toegevoegd, ingrediënten worden met chloor gebleekt of krijgen een gezellig kleurtje van synthetische kleurstoffen, reinigingsgels schuimen lekker riant en chemische stoffen houden de producten zo lang mogelijk stabiel. Dit zijn allemaal dingen waar de huid totaal geen baat bij heeft, maar juist heftig op kan reageeren en daardoor erg onrustig wordt.” Veugelers nuanceert dit wel een klein beetje. „Daar moet wel bij gezegd worden dat gebruik van ingedienten in cosmetica sterk gereguleerd is. Zo zijn de producten in Nederland dan ook in principe veilig voor mens en milieu”, vult hij aan.