Femke van Rooijen Eten & drinken 2 jul 2024, 08:31

Leestijd: 3 minuten

Jouw glaasje wijn heb je mogelijk te danken aan het uitsterven van dino’s

Het is waarschijnlijk wel het laatste waar je aan denkt wanneer je een fles wijn opent, maar dat je vandaag de dag een glaasje wijn kunt drinken, komt mogelijk deels door het uitsterven van de dino’s. Onderzoekers bestudeerden 60 miljoen jaar oude druivenpitten en daaruit blijkt dat druiven zich pas na het dinotijdperk over de wereld konden verspreiden.

Onderzoekers ontdekten fossiele zaden van negen verschillende druivensoorten in Zuid-Amerika, ze zijn tussen de 20 en 60 miljoen jaar oud en behoren tot de oudste fossielen ter wereld. „Dit is een belangrijke ontdekking omdat het laat zien dat druiven zich na het uitsterven van de dino’s pas echt over de wereld konden verspreiden”, vertelt hoofdonderzoeker Fabiany Herrera van het Field Museum in Chicago. 

Het komt bijna nooit voor dat een zacht weefsel zoals fruit als fossielen jaren bewaard is gebleven. De kennis die wetenschappers over oude vruchten hebben is dan ook vaak gebaseerd op de zaden en pitten. De oudste bekende druivenpitten zijn 66 miljoen jaar oud en komen uit India, ze zijn ‘slechts’ enkele miljoenen jaren ouder dan de pitten die nu in Zuid-Amerika gevonden zijn. En dat jaartal is geen toeval, denken onderzoekers. 

Het is namelijk rond dezelfde tijd als de inslag van een enorme meteoriet, waardoor veel diersoorten, maar ook planten uitstierven. „We denken altijd aan de dieren, vooral de dinosaurussen, omdat die het zwaarst getroffen werden. Maar de massa-extinctie had ook een enorm grote impact op planten. Het bos resette zichzelf, waardoor veel plantensoorten veranderden.”

Dino’s hielden de bossen kort

Dat er zoveel veranderde in de bossen, heeft volgens de onderzoekers mogelijk te maken met het uitsterven van de dinosaurussen. „Het is bekend dat grote dieren, zoals dinosaurussen, het ecosysteem om hen heen veranderen”, schrijven ze in Nature. „We denken dat grote dino’s die door de bossen liepen waarschijnlijk bomen omverwierpen, waardoor de bossen opener bleven dan ze nu zijn”, legt onderzoeker Mónica Carvalho van de University of Michigan uit. Omdat er geen dino’s meer waren om de bossen kort te houden, ontstond er dus een veel dichter bos met meer begroeiing laag bij de grond. 

Het zorgde voor de ideale omstandigheden voor de druif om te groeien. „Rond deze tijd beginnen we meer planten te zien, zoals druiven, die tegen bomen omhoog klimmen”, aldus Herrera. Bovendien kwamen er in de jaren na de massa-extinctie meer vogels en zoogdieren op de wereld, die bijdroegen aan de opkomst van de druif door de zaadjes te verspreiden. 

Daarnaast droeg de toename van verschillende vogels en zoogdieren in de jaren na de massale uitsterving waarschijnlijk ook bij aan de opkomst van de druif, door de verspreiding van de zaadjes.

Veerkrachtige fruitsoort

Bijzonder aan de nieuw gevonden druivenpittten is dat het de oudste zijn die ooit gevonden werden op het westelijk halfrond. „Het was zoeken naar een speld in een hooiberg”, zegt Herrera. Maar in 2022 was het raak, toen onderzoekers een druivenpit vinden in zo’n 60 miljoen jaar oud gesteente. Verder onderzoek leverde uiteindelijk dus negen zaden op van verschillende soorten. „Het fossielenbestand laat zien dat druiven een zeer veerkrachtige fruitsoort zijn. Ze zijn meermaals uitgestorven in Midden- en Zuid-Amerika, maar ze zijn er ook in geslaagd zich aan te passen en te overleven in andere delen van de wereld”, zegt Herrera.

De Spaarrekening van Sandeep: ‘Ik heb 431.000 euro aan crypto’

Kun je je eigen herinneringen vertrouwen? Wetenschap geeft antwoord

Reacties