Ingelise de Vries Eten & drinken 7 mei 2018, 09:59

Leestijd: 5 minuten

Afvallen? Trap niet in deze fabels

Zuivel is ongezond, of moet je nou juist wél een extra plakje kaas eten? En hoeveel groenten hebben we nou echt nodig? De weetjes over eten worden ons overal om de oren geslingerd. Diëtiste Berdien van Wezel vroeg haar cliënten wat zij denken over gezond eten en diëten en factcheckt voor Metro hoe het nou echt moet. De fabels en feiten.

Als ik elke dag een vitaminepil neem, hoef ik geen groenten en fruit meer te eten

Fabel

“De aanname van veel mensen is dat als je genoeg vitamine C binnenkrijgt, de behoefte aan vitamines en mineralen is gedekt. Maar je hebt veel meer nodig, denk naast vitamine C aan D, A en alle B-vitamines. En natuurlijk mineralen als magnesium, ijzer. Je hebt het in kleine hoeveelheden nodig, maar het is essentieel voor een goede werking van je lijf. Die voedingsstoffen haal je uit ondermeer voldoende groenten en fruit.”

Heeft het dan wel zin om supplementen te slikken? “Ja, maar alleen op het moment dat er een bijzondere situatie is. Bijvoorbeeld als je weerstand minder is, je een antibiotica hebt, een operatie moet ondergaan of als je zwanger bent. Dan is het ondersteunend aan je gevarieerde voeding.” Een pil slikken als de R in de maand is, is dus een fabeltje. “Vitamine D kun je wel laten testen in die maanden. Vooral gesluierde vrouwen, mensen met een donkere huidskleur, jongeren en ouderen moeten dat in de gaten houden.”

Natuurlijke suikers in fruit zijn goed voor me, kunstmatige suikers in koek, snoep en gebak niet

Feit

“Heel hot op dit moment is het koolhydraatarme dieet. ‘Koolhydraten’ is een verzamelnaam voor verschillende soorten suikers in fruit, pasta, aardappel, melk – daar zit melksuiker in -, fruit, koek, snoep, maar ook peulvruchten. Veel mensen denken dat het effectief is om alle koolhydraten te laten staan omdat het lichaam dan overgaat op vetverbranding. Dat is heel effectief als je snel gewicht wil verliezen en resultaat wil zien. Maar het uiteindelijke resultaat maakt niks uit. Het resultaat is op de lange termijn hetzelfde als wanneer je minder gaat eten.”

Helemaal stoppen met koolhydraten is wat Van Wezel betreft dan ook geen goed idee. “Als je het te lang doet, krijg je uiteindelijk tekorten aan vitamines en mineralen.” Wat koek en snoep betreft, is het voor iedereen oppassen geblazen. “We noemen dat snelle suikers: binnen een half uur tot een uur zijn alle suikers verbrand en opgenomen in je bloed. Het is niet verboden, maar je moet het met mate doen. Elke dag vis of vlees is ook niet gezond, vanwege verontreiniging en hormonen. En een heel pak rijstwafels leegeten in een keer ook niet omdat er een hele kleine hoeveelheid arsenicum in zit. Risicospreiding, noemen we dat.” En witte pasta’s en wit brood? “De koolhydraat is hetzelfde. Maar omdat er veel meer vezels in volkorenproducten zitten, wordt het minder snel verteerd omdat vezels de darmen beter laten werken.”

Als ik veel heb gesnoept, moet ik sporten om het eraf te krijgen

Feit én fabel

“Kort door de bocht is dat zo, met een workout verbrand je. Maar na een half uur op de hometrainer, heb je de helft tot een kwart verbrand van wat er op het schermpje staat. Dus uiteindelijk is het niet in evenwicht. En hoewel 100 gram suiker niet zoveel voor een goed gewicht doet, is het niet goed voor je lijf. Tot slot zitten er geen vitamines, goede eiwitten en gezonde vetten in en heeft snoepen dus geen enkele voedingswaarde.”

Hoe zwaarder ik ben, hoe sneller ik afval

Fabel

“Je kunt meer kilo’s verliezen, maar je alvleesklier draait overuren als je overgewicht hebt. Hoe meer en vaker er insuline wordt geproduceerd, hoe langzamer dat en dus je vetverbranding werkt. Ga je koolhydraatarm, dan zullen de eerste kilo’s wellicht wel heel snel gaan. Maar daarna? Dan moet je uitzoeken waar het vandaan komt. Zit het in een eetpatroon, of juist in bewegen?”

Mocht het in bewegen zitten, dan is het belangrijk om goed op te bouwen om de boel niet over te belasten. “Maar dat geldt ook als je een goed gewicht hebt. Stap voor stap. En neem wat vaker de fiets in plaats van de bus of de trap in plaats van de lift. Wil je echt afvallen, dan is het goed om de norm van een half uur matig intensief te bewegen per dag te verdubbelen.” Dat veroorzaakt ook een kettingreactie: “Als mensen meer gaan sporten en conditie krijgen, gaan ze als reactie vaak gezonder eten.”

Als ik aan het eind van de dag trek heb en mensen zie eten, koop ik ook iets

Feit

“Aan het einde van de dag als je vermoeid bent, is je bloedsuikerspiegel lager. En vaak heb je ook gewoon honger. Dan heb je de neiging om wat te kopen als je mensen ziet eten.” Dat kun je gelukkig voorkomen. “Het vier uur soep-momentje is helemaal niet zo raar. Sla dat niet over en eet tussen drie en vier in de middag een gezond tussendoortje om snacken te voorkomen. Dat kan vanalles zijn: fruit en bouillon, rijstwafels, brood of gebonden soep, crackers met kaas, iets dat echt even vult zodat je gezond weer even vooruit kunt.”

De belangrijkste dieettip

“Voeding is persoonlijk. Wat voor de een werkt, werkt voor de ander niet. Je kunt alle hypes achterna rennen en je dom voelen als iets niet werkt. Dat ligt niet aan het dieet, dat ligt aan je lijf.” En wanneer heb je een gezond gewicht? “Als je BMI tussen de 20 en 25 kilo is, heb je in principe een gezond gewicht. Mijn BMI is 21. Als mijn BMI 25 zou zijn, was ik ineens 12 kilo zwaarder, dat is ineens fors. Kijk naar hoe je bent gebouwd en bij welk gewicht je goed kunt bewegen en sporten. En een belangrijke aantekening is dat het ook om je lichaamssamenstelling gaat. Je hebt vet, vocht en spiermassa. Waar is het vet gelokaliseerd? Dat soort dingen moet je allemaal meenemen.”