Pierre Oitmann Podcasts 11 dec 2019, 06:30

Leestijd: 9 minuten

Koen Maas’ podcastmonument voor Suske en Wiske

Al zijn hele leven leest Koen Maas Suske en Wiske. Dankzij zijn eigen zoons raakte hij geïnspireerd om dit jaar een podcast rondom het Vlaamse stripduo te starten. „Je geeft iemand een beetje eer van zijn werk.”

Eindejaarsinterviews: voor wie was 2019 een bijzonder jaar? In een reeks lees je over bekende en iets minder bekende Nederlanders die dit jaar niet snel zullen vergeten. Metro-verslaggevers moeten op z’n minst iéts met hun te interviewen persoon hebben en leggen dat ook uit. In aflevering 1, Pierre Oitmann over Koen Maas.

Pierre Oitmann: „Toen ik begin februari een kijkje op de zolder van mijn ouders nam, trof ik daar tientallen dozen aan met artefacten uit mijn kindertijd: Lego-kastelen, videobanden, knuffels, computerspelletjes, actionfigures en heel veel stripboeken; van Lucky Luke tot Conan The Barbarian. In dezelfde week startte Koen Maas, de partner van een oud-collega, met De Perfecte Podcast. Hoewel ikzelf weinig Suske en Wiskes heb gelezen, begreep ik Koens hernieuwde fascinatie voor de stripboekenreeks volledig. Hoe mooi is het om te spreken met de mensen die jouw jeugd hebben vormgegeven?”

Uitje naar Zoutelande

Wanneer De Telegraaf op 2 februari van dit jaar start met de dagelijkse publicatie van Suske en Wiske op zijn strippagina, lanceert Koen Maas De Perfecte Podcast, geheel gewijd aan de populaire stripfiguren en hun makers. De voormalig manager en eindredacteur van de online redactie van 3FM komt in eerste instantie op het idee voor een podcast tijdens een uitje met zijn vriendin en kinderen naar Zeeland. Zijn schoonouders vieren in de zomer van 2018 hun zilveren huwelijksjubileum en er wordt voor de hele familie een strandhuis afgehuurd in Zoutelande. „Iedereen was op het strand en ik ben niet per se een strandman”, vertelt Maas. „Ik hou ervan om dan een boekje te lezen en ik was net in de podcast van Gijs Groenteman gedoken, over Harry Bannink. Dat vond ik fascinerend, heel mooi. Ik dacht dat het leuk zou zijn om ook zo’n soort vorm toe te passen op Suske en Wiske.”

Maas vertelt op de zolderkamer in zijn huis in Hilversum over zijn jeugdliefde. Er staat prominent een grote microfoon in de ruimte en in ieder hoekje vind je wel iets dat met Suske en Wiske te maken heeft. Een beeldje van Lambik, prenten, een elpee en, verstopt in de kasten, honderden boekjes met de kenmerkende rode kaften. Daterend vanaf de jaren ’50 tot de meest recente uitgave, het onlangs verschenen De Nacht Van Narwal. Als kind smulde Maas van de avonturen van Suske en Wiske, of zijn helden nu terugreisden naar de hoogtijdagen van het Romeinse Rijk of leven op andere planeten ontdekten. „Als mijn vader een tekstballonnetje voorlas, wist ik als kind van wie het was. Bij Wedden, Dat..? waren er ooit twee broers – die zaten later ook bij Mies Bouwman, bij In De Hoofdrol – die aan de hand van een cover konden raden welk album dat het was. Dat vond ik niet zo’n uitdaging. Tekstballonnetjes raden was next level, maar dat is inmiddels wel weggezakt. Veel nummers weet ik nog wel uit mijn hoofd.”

Mijn pa heeft er meer dan jouw vader

Het begint weer te kriebelen als de kids van Maas zelf ook de strips van Suske en Wiske gaan lezen. Wanneer zijn oudste zoontje Levi vertelt dat zijn klasgenootje heeft gezegd dat diens vader meer Suske en Wiske-strips heeft dan zijn vader, gaat Maas de zolder op. „Ik zeg tegen Levi: loop maar mee. Bij de elfde of twaalfde verhuisdoos dacht ik: het zijn er echt heel veel! Ik wist zelf niet eens meer wat ik allemaal had. Toen was ik zelf weer een beetje geprikkeld.” Hij was weer terug in zijn jeugd en is ervan overtuigd dat er hele generaties met datzelfde gevoel terugdenken aan de creaties van Willy Vandersteen. „Ik zat er weer helemaal in, alles kwam naar boven borrelen. Toen dat vuurtje aangewakkerd was, had ik het met een vriend erover om een podcast te maken. Ik heb een testaflevering gemaakt, die op alle vlakken was mislukt: de techniek, het batterijtje was leeg, allemaal dat soort dingen. Maar toen zat wel in mijn hoofd hoe het moest.”

Doorslaggevend

Wat er ook zou gebeuren, Maas moest en zou de belangrijkste tekenaar van de strip uit zijn jeugd spreken. „Doorslaggevend was dat Paul Geerts mee zou doen”, erkent hij. „Ook als breekijzer naar de rest, maar bovenal heeft hij dertig jaar Suske en Wiske getekend. Vandersteen heeft prachtige verhalen gemaakt en hij was de geestelijk vader van Suske en Wiske, al begon in Nederland het succes pas echt toen de oplage van honderdduizend naar vierhonderdduizend ging. En dat was in de periode dat Paul Geerts het tekende.” Maas ging op zoek naar Geerts. „Mijn ouders gingen vlak over de grens in België wonen, vlakbij de Vandersteen Studio’s. Dat was een raar toeval. Van alle plekken waar ze een huis konden kopen, deden ze het uitgerekend daar. Iedere keer als ik daar was en boodschappen ging doen, reed ik er langs. De villa zag je vanaf de weg en staat ook in de albums. Mijn moeder en Paul Geerts hadden een gedeelde kennis en via haar ben ik aan zijn adres gekomen. Toen ik daarna in Antwerpen was, heb ik een brief door de bus gegooid met een uitnodiging om mee te werken aan mijn podcast. Twee dagen later kreeg ik een handgeschreven brief terug.”

Geerts bleek vereerd te zijn door de vraag van Maas of hij wilde vertellen over de tijd dat hij Suske en Wiske tekende. Voor hij het wist, zat hij zes uur bij Geerts thuis aan tafel om te keuvelen over de strips waar hij zoveel uren mee doorbracht als kind en puber. „Toen begon de puzzel pas. Daarvoor heb ik nog met de voorzitter van de fanclub gesproken, dus ik had al drie afleveringen liggen. Dat was een mooi blokje dat ik kon lanceren en ik vormde een beeld van hoe ik het wilde doen.” Dat leverde verrassend mooie verhalen op. „Herinneringen vervagen in de nevelen der tijd, maar de uitblinkers worden vaak opgedist, dus her en der zit er iets dubbels in de gesprekken. Dat probeer ik te vermijden in de edit. Ik wil juist de persoonlijke beleving meenemen: hoe heb je dat ervaren? Het gaat mij om de mens. Het is leuk om van Paul Geerts een persoonlijk verhaal te horen.” Zo vertelt Geerts in De Perfecte Podcast over zijn innige vriendschap met Vandersteen. „Ik heb echt van die man gehouden”, aldus de striptekenaar over zijn mentor.

Cadans

Met het maken van De Perfecte Podcast combineert Koen Maas zijn hobby en zijn voorliefde voor het medium radio. „Ik heb weliswaar geen programma’s gemaakt, maar ik ben wel intensief betrokken geweest bij Serious Request”, legt hij uit over zijn rol bij de publieke popzender 3FM. „Met een achtergrond van veertien jaar bij de radio werken, snap je de cadans van een radio-uitzending. Al heeft een podcast wel een iets andere dynamiek.” Daarnaast was hij op zoek naar iets waarin hij weer meer van zichzelf kwijt kon. „Ik wilde er iets mee doen en mezelf wat meer ontwikkelen. Ik had geen hobby’s meer na mijn jaren bij 3FM. De kinderen zijn nu wat ouder, 8 en 6, dus ik heb wat meer vrije tijd. Wat ga ik doen? Ik kan aardig photoshoppen en monteren, maar ik ga geen vlog maken. Ik hoef niet met mijn giechel in beeld.”

Het opende voor Maas een geheel nieuwe wereld. „Het heeft me wel weer eventjes naar buiten doen treden. Ik zat zo in mijn radiobubbel. Het heeft voor mij de ogen weer geopend over de mogelijkheden die er zijn. Ik werk als freelancer en dan ga je al snel kijken naar het netwerk dat je hebt. Dit ligt er helemaal buiten. Dit is weer onontgonnen terrein.” Zo belandt Maas in november in Breda bij een diner van de Vandersteensnoepers, een genootschap van doorgewinterde Willy Vandersteen-kenners en Suske en Wiske-verzamelaars. Daarnaast spreekt hij bijvoorbeeld met Charel Cambré, de tekenaar van de op Suske en Wiske gebaseerde graphic novel De Kronieken Van Amoras, of bekende Nederlanders die net als hem verzot zijn op de Belgische striphelden. „Op een gegeven moment ben ik klaar en dan rond ik het af, maar ik weet nog niet wanneer. Ik kan voorlopig nog vooruit. Ik heb nog genoeg namen en onderwerpen op mijn lijstje staan. Er is 75 jaar aan materiaal waar je uit kunt putten.” Zo komt binnenkort tekenaar Marc Verhaegen aan het woord, van wie in april een stripboek over Tsjernobyl verschijnt.

Inhaken

De Perfecte Podcast blijkt een succes, want niet alleen ingewijden uit de stripwereld en hun bekende bewonderaars nemen enthousiast plaats achter de microfoon van Maas. Er zijn ook veel lezers van Suske en Wiske die naar de gesprekken luisteren. Momenteel bereikt Maas zijn publiek vooral via de socialmediakanalen van De Perfecte Podcast. „Inhaken op trending topics, content voor Facebook en Instagram maken; er is zoveel dat je kunt doen.” Het is ook minstens net zoveel werk als het maken van de podcast zelf, geeft hij toe. „Je kan wel een podcast online zetten en hopen dat mensen ’m vinden, maar je moet jezelf laten zien, wil je er bovenuit steken. Zeker als je een nichepodcast als deze onder de aandacht wil brengen.”

Hij ziet zijn podcastreeks als eerbetoon aan het werk van Vandersteen, Geerts en al die anderen, die vaak geen vermelding kregen in de boekjes zelf. „Het klinkt een beetje cheesy misschien, maar ik wilde een monumentje maken met de middelen die ik voor handen heb. Dit is een stripreeks die mij zoveel heeft gegeven. Mijn jeugd was ermee doorspekt. Ik was altijd en overal Suske en Wiske aan het lezen. Bij elke stemming paste wel een album.” Hij ziet hoe zijn kinderen nu genieten van de strips die hij als kind al las. „Alleen is hun schatkamer veel groter, want er is zoveel bijgekomen”, vertelt hij wijzend naar de ruim driehonderd boekjes in zijn kast. „Levi had de kluis voor mij weer een beetje geopend. De kinderen hebben hun eigen collectie, dus deze boekjes zijn voor papa. Maar ze hebben allebei een metertje in de kast staan.”

De Perfecte Podcast is te beluisteren via Spotify, Stitcher en iTunes.