Erik Jonk Films & series 19 jun 2024, 18:12

Leestijd: 5 minuten

Holland Pop 1970: hoe een festival vroeger ‘ging’, met condooms naast de patat

Pinkpop staat voor komend weekend in de startblokken met festivalgangers die turen naar een blokkenschema van optredens en keuze te over aan food & drinks. Hoe totáál anders ging een festival in vroeger tijden, zoals in 1970. Dat kunnen we vanaf morgen met de film Holland Pop 1970 in de bioscoop zien.

Soms komen er in de bios films voorbij die je niet één, twee, drie verwacht. Omdat er deze en volgende week geen ‘mag je niet missen-titels’ voor het witte doek op de planning staan, bespreekt Metro voor de Filmrecensie van de Week eens twee bijzondere bios-onderwerpen op rij. Het popfestival van weleer en… paling (beloofd: dat wordt best genieten).

Festival het Europese antwoord op Woodstock

Holland Pop was het eerste driedaagse festival in Europa waar de bijna 100.000 (!) bezoekers ook konden overnachten. Het gold van 26 tot en met 28 juni 1970 in het Kralingse Bos in Rotterdam als ‘Europees antwoord op het Amerikaanse Woodstock’. De eerste Pinkpop was een maand eerder al gehouden, maar dat was op één dag met een paar namen op de poster.

Het was me wat, dat kunnen we wel stellen. Met onder meer Pink Floyd, Santana, The Byrds en Jefferson Airplane kon je qua grote namen uit die tijd echt wel aankomen. Jaloers als je die laatste hebt gezien trouwens, met dat legendarische White Rabbit. Laat een dj als Paul Kalkbrenner dat stukje Feed your head er op een festival ingooien en het nummer gaat perfect mee tot op de dag van vandaag.

Voorlichting over condooms

Waar we ons op een festival nu het leplazerus turen naar het blokkenschema, de entree passeren met een QR-code en de hele dag kiezen uit welke variaties aan eten en drinken dan ook, daar zat je op Holland Pop met 100.000 ‘man’ in het gras voor één podium. Eten en drinken was er, maar keuzestress niet. Patat, broodje hamburger, broodje kaas (voor de gezonde festivalganger) en misschien een halve kip, dat moet het zijn geweest. Naast de patat stond een kraampje met condooms. En ja, daar werd ook voorlichting bij gegegeven. Sommige mensen hadden een huisdier mee, of kookten zelf op een gaspitje op het festivalterrein. Wat hetzelfde was als nu: na de zon volgde regen, wind en bagger.

Dit festival gold natuurlijk als een muziekfestijn, maar volgens mensen die in de film Holland Pop 1970 terugblikken ook als een weekend van seksuele vrijheid („de seksuele revolutie die opkwam”, zegt de latere politica Hedy d’Ancona). Je kunt dit overigens ook lezen als ‘Jan en alleman liep in z’n blote reet rond en niemand keek daar meer van op’. Ook was er duidelijk sprake van openlijk (soft)drugsgebruik. Agenten, die zich na het zien van een Woodstockfilm „toch al zorgen over het hele verloop maakten”, lieten het maar gaan. Love, peace and happiness, dat moest het in het Kralingse Bos zijn en dat was het ook. Al dachten nog heel wat schorriemorrie-types die zonder een kaartje door hekken braken daar anders over. En de ouderen in ons land ook waarschijnlijk. Die zullen de bezoekers van het festival wel ‘langharig werkschuw tuig’ hebben genoemd.

Hoe organiseerde je in die tijd in hemelsnaam zo’n groot festival?

Hoe Holland Pop destijds werd georganiseerd, je kunt je er he-le-maal niets bij voorstellen. Hoe ging dat in hemelsnaam, zonder internet, smartphones, e-mail en zelfs – zoek maar op – een fax? Er was geen geld, in het begin zelfs geen festivalterrein. Berry Visser van MOJO Concerts geeft ook wel toe: „Vraag me niet hoe, maar het kwam uiteindelijk van de grond.” Ook klinkt in de film: „We waren naïef, hadden een bord voor ons kop, maar ook een dosis geluk en de juiste timing.”

Het festival kwam er en daar werd nog lang over nagepraat. Ook nu nog in de film-docu. Een beetje te veel gewouwel misschien wel in deze Holland Pop van 71 minuten. Er klinkt veel door dat het festival een soort bevrijding was van het leven van tien, twintig jaar daarvoor. Misschien is het 54 jaar later wat over-geromantiseerd. Robert-Jan Stips van The Nits, die op Holland Pop opstrad met de band Supersister, vroeg zich zelfs af of het festival ‘het begin van een nieuwe tijd’ zou zijn. Een bezoeker van toen hoopte ook zoiets: „De politiek maakte nog niet uit wat je at.” Terugkijkend zegt dezelfde man in 2024: „Van die mooie tijd hebben we uiteindelijk geen fuck geleerd. We gunnen elkaar nu het licht in de ogen niet.”

De sfeer vertaald in neuzen

Ondanks dat benoemde gewouwel blijft overeind dat Holland Pop 1970 van regisseur Ferri Ronteltap hartstikke leuk is om naar te kijken. Misschien zouden sommige bioscoopgangers anno 2024 zoiets ook wel eens willen meemaken. Dat gaat dus helaas niet meer, je moet het met de film doen.

Daarbij kun je ook zien hoe, naast vooruitstrevend, dit festival soms ook oubollig was. Iemand zegt over de sfeer en het publiek: „Alle neuzen stonden dezelfde kant op.” Kun je het je voorstellen, dat je ouders nu vragen hoe het festival van afgelopen weekend was en je dan zegt: „Nou jottem, alle neuzen stonden dezelfde kant op.” Hahaha.

Liep het goed af met dat Holland Pop eigenlijk? Nee, maar daarvoor moet je maar gaan kijken.

Beoordeling uit 5: 3,5

Metro’s Filmrecensie van de Week lees je op woensdagavond. Op donderdag verschijnen nieuwe titels meestal in de Nederlandse bioscopen (zoals Holland Pop 1970), soms op woensdag. Verslaggever Erik Jonk kiest de films uit. Volgende week: paling dus in Palingdans, een pondje mysterie over voortplanting van die gladde aal.

3 seksuologen delen 25 sekstips: ‘Seks is een beleving, geen prestatie’

De Mooiste Dag: Katja Schuurman, een crash en een slachtoffer dat niets van haar wil weten

Reacties