Erik Jonk Films & series 3 jan 2024, 18:14

Leestijd: 4 minuten

Sir Nicholas Winton, de man die 669 Joodse kinderen uit handen van de nazi’s redde

Wat een man, Sir Nicholas Winton. De Brit redde maar liefst 669 voornamelijk Joodse kinderen uit handen van de nazi’s. Op dat waargebeurde verhaal is de film One Life gebaseerd. Ga vooral naar de bios (vanaf morgen) als je er ook maar een beetje in geïnteresseerd bent.

Wat een man ook, Anthony Hopkins, net als Nicholas Winton ‘een Sir’. De acteur die het hoofdpersonage in One Life speelt, is inmiddels 86 (!) jaar. Het is weer eens wat anders dan die rol als doodenge seriemoordenaar in The Silence of the Lambs, zullen we maar zeggen. We hadden het filmjaar 2024 vast vrolijker kunnen beginnen, maar One Life verdient toch een plek in Metro‘s Filmrecensie van de Week.

Nicholas Winton en de kinderen van 1938

Filmdrama One Life begint kort voor de Tweede Wereldoorlog, in 1938. Duitsland valt in dat jaar Tsjechoslowakije (nu opgesplitst in Tsjechië en Slowakije) binnen. Tienduizenden mensen, waaronder talloze gezinnen met kinderen, vluchten naar het nog onbezette Praag.

One Life schakelt vervolgens maar Maidenhead, Engeland, veel later in de jaren tachtig. Daar zien we Nicholas Winton, in de film Nicky genoemd. Een man die op zijn werkkamer tot ergernis van zijn vrouw stápels dossiers bewaart, voor ‘je weet maar nooit’. Ondertussen trekt hij zijn baantjes in het zwembad in de tuin. Nicky blijkt de man die samen met enkele anderen net voor de vreselijke wereldoorlog uitbrak, iets fantastisch heeft gedaan. Nicholas Winton bleef niet stilzitten toen hij hoogte kreeg van wat er in Tsjechoslowakije gaande was. „Ik moet naar Praag”, was het enige wat hij kon zeggen. „Ik moet iets doen, althans, ik moet het proberen.”

One Life flitst tussen die tijd en Nicky jaren later heen en weer. Nicky die zich afvraagt: ‘Had ik niet meer kinderen kunnen redden en bij Britse gezinnen (tijdelijk of voor altijd, de gruwelijke reden voor dat laatste kun je vast raden) kunnen onderbrengen?’ Mijn hemel, het waren er al 669… Ook vraagt Nicholas Winton zich naarmate hij ouder wordt steeds vaker af wat er van al die kinderen eigenlijk terechtgekomen is.

One Life, het onbekende verhaal dat verteld moest worden

Deze Metro-kijker kende het verhaal tot het zien van de heldendaden van Sir Nicholas Winton in One Life totaal niet. Maar dat gold net zozeer voor inwoners van Groot-Brittannië, die via tv-programma That’s Life in 1988 met de heldendaden werden geconfronteerd. Via de beeldbuis kwam de erkenning voor grootse daden, die er tot dan toe niet was geweest. Nicholas Winton was in enkele uitzendingen aanwezig. Er gebeurde daarbij meer – en dat werd zeer emotioneel – maar daarvoor moet je de film maar gaan kijken.

Goed dat regisseur James Hawes en de acteurs Anthony Hopkins, Johnny Flynn (Kruistocht in een Spijkerbroek), Helena Bonham Carter, Jonathan Pryce, Lena Olin dit voor velen vast onbekende verhaal nu een plaats in de filmgeschiedenis geven.

Het verleden van Nicholas Winton

Hoe die Nicholas Winton al die kinderen vanuit Praag uit de handen van de nazi’s wist te houden en ze met gevaar voor eigen leven op diverse treintransporten naar veiliger oorden kreeg? Ga One Life daarvoor vooral kijken. Houd daarbij in het achterhoofd dat de heldhaftige Brit als kleinkind van Joodse grootouders zelf afkomstig was uit Duitsland en in Engeland werd gedoopt in de Anglicaanse kerk.

Schrijnend contrast met de anti-helden van nu

One Life laat een schrijnend contrast zien tussen heldhaftigheid van weleer en mensen die anno 2024 thuis op de bank twitteren dat alle buitenlanders naar hun eigen land moeten oprotten. Of dat veel te simpele ‘grenzen diiiiiicht’. Mensen van nu die wat knopjes indrukken, maar zelden of nooit iets voor een ander doen. Desondanks, of juist daarom, is One Life ook een hoopvolle film. Want menselijkheid bestáát.

En oh ja, die krasse knar Sir Anthony Hopkins is weer hartstikke goed.

Beoordeling uit 5: 4

Metro’s Filmrecensie van de Week lees je elke woensdagavond. Op donderdag verschijnen nieuwe titels in de Nederlandse bioscopen, zoals One Life (soms op woensdag). Verslaggever Erik Jonk kiest er wekelijks eentje uit. Volgende week: Mean Girls, jawel, dat klassiekertje van precies twintig jaar gelden (uiteraard met een nieuwe draai).

Kun je je zonden ‘stil’ achter je laten en begraven? Niet als de IRA op je pad komt…

Bon Bini Bangkok Nights: stoelriemen weer vast voor anderhalf uur heerlijk beledigen

Haagse familie Adam in Camping De Wildernis: ‘Dan ligt er zo’n baal stront van een olifant naast je tent’

Reacties