Erik Jonk Films & series 18 jul 2023, 13:22

Leestijd: 5 minuten

Staking acteurs Hollywood duurt nu bijna een week: 8 vragen en antwoorden

De staking van acteurs in Hollywood duurt morgen al een week. Het ene bericht buitelt over het andere nieuwtje, maar hoe staat het er nu eigenlijk voor? En wat zijn de consequenties van de acteursstaking? Metro zet acht vragen en antwoorden op een rij.

Acteurs in Hollywood staken, nadat de onderhandelingen met grote studio’s over inkomsten van streamingdiensten en het gebruik van AI (kunstmatige intelligentie) in films zijn stukgelopen. Dat was vorige week donderdag hét entertainmentnieuws vanuit de Verenigde Staten. Iedereen heeft recht op te staken natuurlijk, maar wat zijn de consequenties voor Nederland?, denk je er als serie- en filmliefhebber misschien meteen wel bij. In mei staakten de scriptschrijvers al (inmiddels al ruim twee maanden), maar nu ligt heel acterend Hollywood op z’n gat.

Staking 160.000 mensen in Hollywood

• 1 Waarom is er ook al weer een staking van acteurs in Hollywood?

Niet minder dan 160.000 leden van de Amerikaanse vakbond SAG-AFTRA legden donderdag het werk neer. Dat gebeurde na een stemming onder alle leden. SAG-AFTRA onderhandelt al langere tijd met grote studio’s over inkomsten van streamingdiensten en het gebruik van AI in films, maar komt daar niet uit. Volgens de vakbond „verdienen acteurs contracten die meegaan met hun tijd”. Acteurs willen goede afspraken over winstdelingen met streamingdiensten en dus ook duidelijke richtlijnen over AI.

• 2 Is er een gezicht van de staking in Hollywood?

Absoluut. Dat is de 65-jarige Amerikaanse actrice en comédienne Fran Drescher. Haar carrière startte met een kleine rol in de hitfilm Saturday Night Fever van John Travolta, maar zij geniet vooral bekendheid als Fran Fine uit de komische televisieserie The Nanny. Tijdens een persconferentie haalde Drescher uit naar de Hollywood-studio’s: „Ze moeten zich schamen. De filmstudio’s verdienen zoveel geld aan ons, maar de rek is eruit. Dit is een keerpunt in de geschiedenis. Als we nu niet de gelederen sluiten, dan worden we in de toekomst misschien allemaal vervangen door machines.” Buiten Drescher staan alle acteurs ‘van belang’ achter de Hollywood-staking, van Meryl Streep tot Dwayne ‘the Rock’ Johnson en van George Clooney tot Matt Damon.

View this post on Instagram

A post shared by Fran Drescher (@officialfrandrescher)

Grote staking acteurs al 63 jaar geleden

• 3 Is zo’n staking van acteurs uniek?

Ja en nee. Nee, omdat ook in 1960 vakbonden van scriptschrijvers en acteurs in Hollywood tegelijk een staking belegden. Ja, omdat de staking van acteurs nooit eerder zo omvangrijk was. Op z’n minst bijzonder is dat de Amerikaanse president Joe Biden zijn steun voor de Hollywood-acteurs heeft uitgesproken. „Alle werknemers – inclusief acteurs – hebben recht op een eerlijk loon en eerlijke arbeidsvoorwaarden”, liet Biden door een woordvoerder van Het Witte Huis optekenen.

• 4 Van welke series en films liggen de opnames dan stil?

Zo’n beetje alle (vele tientallen), op een enkele uitzondering na. De HBO-serie House of the Dragon is zo’n uitzondering. Deze Game of Thrones-prequel is dan wel Amerikaans, het gros van de cast is echter Brits en niet bij vakbond SAG-AFTRA. Bekende titels die te maken hebben met de staking van de acteurs zijn onder meer The White Lotus, Spider-Man 4, Mission: Impossible 8, Stranger Things, The Last of Us, en de derde Deadpool-film.

Begrip bij Nederlandse acteurs voor staking

• 5 Wat vindt ‘men’ in Nederland van de staking van de Hollywood-acteurs?

Er is begrip, wat samenkomt in een verklaring van de Nederlandse belangenvereniging voor acteurs, ACT. Ook in ons land wordt namelijk druk gewerkt aan regelgeving rond inkomsten uit werk voor streamingdiensten en de invloed van kunstmatige intelligentie op het werk. „Wij proberen onder meer voor elkaar te krijgen dat streamingdiensten verplicht zijn om ons mee te nemen in de betalingen als zij een productie doorverkopen aan het buitenland of gaan herhalen”, zei bestuurslid Maxime Vandommele eerder deze week. „Streamingdiensten scheppen veel winst, maar dat wordt in de meeste gevallen niet met ons gedeeld en dat moet anders.”

• 6 Is er nog een Nederlands tintje bij deze Hollywood-staking te vinden?

Zowaar. De Nederlandse acteur Olivier Richters zou deze week beginnen met de opnames van zijn eerste grote rol mét tekst in een internationaal project, maar de opnames zijn vanwege de staking in Hollywood stilgelegd. The Dutch Giant, zoals Richters ook wordt genoemd, noemt het een tweestrijd. „Het is natuurlijk vooral heel goed dat er wordt gestaakt, want dat is ook in mijn belang. Maar het is op korte termijn heel erg jammer.” Om welke serie of film het gaat, kan Richters nog niet delen. We kunnen de boomlange acteur momenteel echter wel zien, want hij heeft een rol in Indiana Jones and the Dial of Destiny.

View this post on Instagram

A post shared by Olivier Richters (@thedutchgiant)

Consequenties staking voor filmfestivals

• 7 Wat zijn de consequenties van deze staking verder?

Series en films zullen mogelijk later dan gepland te zien zijn op tv, streamingsdienst of de bioscoop. Dat moet nog blijken. Filmfestivals die binnenkort op de kalender staan, zitten in ieder geval met geknepen billen te wachten hoe het met de staking van de acteurs in Hollywood nu verder gaat. Grote filmfestivals waarvoor dat geldt zijn Montreal (komend weekend, Nicolas Cage weigert te verschijnen), Venetië vanaf 30 augustus en Toronto vanaf 7 september. Veel acteurs hebben in verband met de staking ook hun komst naar het Comic Con-event in San Diego afgezegd. Die begint morgen.

De mogelijke consequenties van de staking van de acteurs en scriptschrijvers komt gek genoeg uit de mond van een Schotse acteur, Brian Cox. De ster van Succession zei tegen Sky News: „De staking in Hollywood kan heel onaangenaam worden. Het kan lang duren voordat het geschil is opgelost, misschien zelfs tot het einde van het jaar voordat de staking voorbij is.”

• 8 Boeit dat allemaal verder iets bij Nederlandse kijkers?

Qua gevoel voor de stakende acteurs misschien. Wie gunt een ander een eerlijke betaling voor verrichte werkzaamheden nou niet? Maar verder… Of een film of een serie door een staking van acteurs in Hollywood wat later te zien is – veel titels staan nog heel ver weg gepland – dat maakt nou ook weer niet zoveel uit.

Candy & Bonita met Jeroen van Koningsbrugge als porno-acteur en Bobbi Eden als oppas: ‘Héérlijk’