Erik Jonk Films & series 4 jan 2023, 15:58

Leestijd: 4 minuten

Lampje, serie over het meisje uit de vuurtoren: ach, wat prachtig

Het is de tv-week van Lampje. Nou ja, van wel meer nieuwe programma’s natuurlijk, maar Metro pikt jeugdserie Lampje van de VPRO (NPO Zapp) eruit. Want oh, wat is dat iets prachtigs geworden.

Mocht je nu nog denken ‘wat is dat voor tuttige titel, nooit van gehoord’; dat kan natuurlijk. Maar we hebben het hier over de verfilming van het populairste Nederlandse kinderboek aller tijden (zie kader verderop). Mieke de Jong en regisseur Margien Rogaar betoverden Lampje tot een tv-sprookje van vier afleveringen (sinds maandag op tv te zien, maar ook in z’n geheel te streamen). Er klinken al langer geluiden dat er iets moois is gemaakt, dus Metro ging er voor Blik op de Buis voor zitten. In deze rubriek bespreekt verslaggever Erik Jonk nieuwe of opvallende programma’s van reguliere tv-omroepen en streamingdiensten.

Lampje is vanaf tel één raak

De jeugdserie (die ook zeer geschikt is voor de oudere kijkers) draait om de 11-jarige Lampje die niet kan lezen (Lotte Jonker) en haar vader Augustus (Gijs Naber). Hun moeder en vrouw (Merol Polat) is door ziekte gestorven. Eigenlijk is Lampje vanaf tel één raak, als een rustige, sonore vertelstem zegt: „Eigenlijk heet Lampje geen Lampje, maar Emilia, net als haar moeder. Maar vroeger vond haar vader het maar lastig als er twee mensen opkeken als hij er maar eentje riep. En later wou hij die naam al helemaal niet meer horen. Dus noemt hij haar… Lampje.” Heerlijke tekst. De vertelstem van Bert Luppes is zo mooi en beheerst, dat het lijkt alsof hij een natuurfilm heeft ingesproken.

Augustus en zijn dochter wonen in een vuurtoren die Lampje elke avond moet laten ontbranden. Haar vader met z’n kunstbeen en alcoholisme moet daar maar niet aan beginnen. Elke dag telt het meisje de treden naar boven, elke dag zijn het er 166. Meteen al weer mooi, als Lampje nog maar één lucifer heeft: „Doe je best, anders gooi ik je in de zee.” Verzin het maar. De volgende dag wil zij – als altijd zonder geld van haar vader op zak – op het allerlaatste moment lucifers kopen („twee doosjes graag, wilt u het even opschrijven?”). Dan gaat het mis. Die geweldige stem weer: „De dag waarop alles anders wordt, begint windstil. Maar wie goed luistert, hoor de meeuwen roepen.”

Het weer is zo slecht dat Lampje de vuurtoren niet meer kan bereiken. Een schip slaat ‘s nachts te pletter, waarna zij besluit de schuld op zich te nemen. Lampje moet zeven jaar gaan werken om de schade te betalen en komt daardoor in een groot zwart kasteel gerecht. Een wat luguber gebouw waarvan iedereen weet dat daar een monster woont. En dat die huist in een toren die Lampje niet mag beklimmen om naar haar eigen vuurtoren te kijken. Maar dan ken je Lampje nog niet…

1 miljoen per Lampje-aflevering

Aan alles van de serie Lampje straalt af dat er geen half werk is geleverd. Daar was ook wel wat geld voor trouwens. Het budget was liefst 1 miljoen euro per aflevering (de reeks bestaat uit vier behapbare afleveringen van zo’n 40 minuten).

Lampje is spannend, integer, aandoenlijk, eigenlijk alles tegelijk. De thema’s moed, vriendschap en meer kunnen dat je ooit voor mogelijk had gehouden zijn mooi uitgewerkt. De altijd leverende Gijs Naber… nou ja, die levert. We kijken er amper meer van op. Maar die Lotte Jonker als Lampje, wát een mooi kind (mag je dat tegenwoordig nog zeggen?). Je begrijpt het vast: goed koppie voor de rol van dit avontuurlijke meisje. En wat acteert zij voor een jongere belachelijk goed.

Hopelijk is dit het tv-niveau van 2023

Zoals gezegd, alles in Lampje is eerlijk gezegd wel raak. Of het nou de terugkerende beelden en stem van de moeder van het kind zijn. De vrouw van de winkel (die zeurende juf uit De Luizenmoeder) die zich afvraagt waarom Lampje drie krentenbollen op het eeuwige opschrijflijstje laat zetten, terwijl haar vader niet eens gewoon brood kan betalen. De locatie (een klif) waar de serie is opgenomen. Of het aandenken aan haar moeder dat Lampje continu in haar tot vuist gebalde hand draagt. Ja, van een boek dat als zo’n succes was, is een werkelijk schitterende tv-reeks gemaakt. Als dit het niveau van 2023 toch eens zou zijn…

Komt nog eens bij dat voor de basisschoolgroepen 7 en 8 lespakketten zijn bedacht. In zes lessen worden door de leerlingen rond Lampje thema’s identiteit, diversiteit en solidariteit op een laagdrempelige en speelse manier behandeld. Kijk, dan heb je als makers aan werkelijk alles gedacht.

Lampje is vanavond en morgen nog om 19.20 uur bij de VPRO op NPO Zapp te zien. Streamen kan via NPO Start.

Aantal blikken uit 5: 4,5 (kan gemakkelijk 5 worden, Metro heeft nog 2,5 aflevering te gaan).

Zenith II toffe serie voor het hele gezin met opvallend debuut voor dochter Barry Atsma