Erik Jonk Films & series 23 nov 2022, 18:01

Leestijd: 4 minuten

She Said: hoe journalistes de beerput van Harvey Weinstein open kregen

De val van veelvuldig seksueel misbruiker Harvey Weinstein lijkt – al was het in 2017 – nog maar kort geleden. Maar oh, wat bestond zijn gecreëerde stuitende beerput al lang. Uiteindelijk werd die vakkundig door twee journalistes van The New York Times geopend. Dat gebeurt nu in een reconstructie in de film She Said nog een keer.

De twee keer voor een Oscar genomineerde Carey Mulligan (Promising Young Woman, An Education) en Zoe Kazan (miniserie The Plot Against America, The Big Sick) hadden de grote eer om de Amerikaanse journalistes te spelen. We hebben het dan over Megan Twohey en Jodi Kantor, de heldhaftige doorzetters van The New York Times. Samen publiceerden zij een van de belangrijkste verhalen van een generatie. Een verhaal dat goed bleek voor de The Pullitzer Price.

Harvey Weinstein kwijnt weg in de cel

In Nederland praten we nu over niets anders dan ‘de zaak Matthijs van Nieuwkerk‘. We hebben het dan over grensoverschrijdend gedrag, maar het lijkt in de verste verte niet op de zaak die hele #Metoo-beweging in gang zette. Inderdaad, Harvey Weinstein die meer dan een kwart eeuw zijn tengels niet van vrouwen af kon houden (en andere lichaamsdelen ook niet). De 70-jarige filmproducent kwijnt nu weg in de bak.

Het New York Times-artikel, en alles wat daarna volgde, doorbrak een decennialange stilte over seksueel misbruik in Hollywood en veranderde de Amerikaanse cultuur voorgoed. De film She Said is behoorlijk lang (2 uur en 9 minuten) maar tegelijkertijd een schoolvoorbeeld van de impact van onderzoeksjournalistiek. Een voorbeeld dat ook de Volkskrant met breedschalig onderzoek over de handel en wandel van Matthijs van Nieuwkerk voor elkaar kreeg. Prachtige staaltjes journalistiek van titels die vooral op Twitter tegenwoordig veel te gemakkelijk en zonder argumenten worden weggezet als ‘die leugenaars van de mainstream media’.

Nog een zaak als Weinstein

She Said start met een medewerkster van een Ierse filmset in 1992, die huilend door de straten rent. Of op de vlucht lijkt. Pas veel later in de film begrijp je als kijker de situatie, want zonder uitleg beland je in het New York van 2016 en 2017. Het is een tijd van Donald Trump en ook van Fox News Channel-ster Billy O’Reilly. We zien dat aan het licht komt dat Fox in de loop der jaren 13 miljoen dollar had betaald om vijf zaken, waarin O’Reilly beschuldigd werd van seksuele intimidatie, te schikken. De tv-ster werd ontslagen, door toedoen van The New York Times. Het is ook de tijd waarin bedreigingen aan het adres van journalisten ‘gewoon’ begon te worden. In She Said horen we bijvoorbeeld ‘ik verkracht en dood je en dump je daarna in de Hudson’.

Journalisten zetten door en houden vol

She Said vervolgt met journalisten en redacteurs die koste wat kost de waarheid boven tafel willen krijgen. Megan Twohey en Jodi Kantor kregen de smaak te pakken, hoe frustrerend hun werk soms ook was. Maar ja, de al genoemde beerput daar in Hollywood bleek steeds groter en dieper. Harvey Weinstein bleek het grootste monster dat erin zat, maar hij was niet alleen.

She Said laat ook de moed van slachtoffers en getuigen die hun verhaal doen, zien. Zij zijn eigenlijk de grootste helden. Velen wilden op een gegeven moment praten, maar nog altijd anoniem. The New York Times wachtte en wachtte, ook al lag een concurrent naar verluidt op de loer met een zelfde soort artikel. Het boeide de krant niet, want het moest goed. Knap.

Boek over Weinstein voorloper van She Said

Megan Twohey en Jodi Kantor schreven een boek over hun Harvey Weinstein-operatie. Dat verscheen in 2019 en She Said is op het opgeschreven verhaal gebaseerd. De twee geven een indrukwekkende inkijk in ‘de filmwereld die een speeltuin voor witte mannen’ was, waarvoor je je als man in je bioscoopstoel een potje kan zitten schamen. Maar ook een beeld van vrouwen die stil bleven. Vaak uit angst, maar soms ook door geld dat zij toegeschoven kregen en zo zwijgplicht aanvaardden. En het uiteindelijke beeld van dat door de straten rennende meisje uit het Ierland van 1992.

Eén speciale vermelding nog: actrice Ashley Judd, daadwerkelijk slachtoffer van Harvey Weinstein, speelt in She Said zichzelf. Wat een moed, wat een lef.

Beoordeling uit 5: 4

Metro’s filmrecensie van de week lees je elke woensdag rond 18.00 uur. Op donderdag verschijnen nieuwe titels altijd in de Nederlandse bioscopen, zoals She Said (soms ook op woensdag). Verslaggever Erik Jonk kiest er wekelijks eentje uit. Volgende week: Violent Night, een duistere kerstthriller.

Als een goedopgeleide Amsterdamse Marokkaan toch met de Jihad in aanraking komt…